Батырхан Қамалұлы Шүкенов

Батырхан Шүкенов
	Батырхан Шүкенов
Негізгі ақпарат
Толық аты	Батырхан Қамалұлы Шүкенов
Туған күні	18 мамыр 1962
Туған жері	Қызылорда, Қазақ КСРі, КСРО
Қайтыс болған күні	28 сәуір 2015 (52 жас)
Қайтыс болған жері	Мәскеу, Ресей
Белсенділік жылдары	1982 - 2015
Мемлекет	КСРО; Қазақстан; Ресей
Мамандықтары	әнші, сазгер
Жанрлары	Поп
Лақап аттары	Батыр
Ұжымдары	А’Студио, Арай
Қызметтес болған	Роза Рымбаева, ; Павел Есенин
http://batyr.net/

Батырхан Қамалұлы Шүкенов (18 мамыр 1962, Қызылорда, Қазақ КСР, КСРО — 28 сәуір 2015^[1], Мәскеу, Ресей) — қазақстандық және ресейлік эстрада әншісі, сазгер. 2000 ж. дейін A`Studio тобының құрамында өнер көрсетті. Алғаш танымалдылығы да сол топ арқылы келген.

Өмірбаяны

Батырхан Шүкенов 1962 жылдың 18 мамырында Қызылорда қаласында дүниеге келді. Отбасында Батырханнан басқа ағасы, інісі мен қарындасы болған. Батырхан ата-анасының ортаншы ұлы еді. Әкесі — Қамал Шүкенұлы Шүкенов (1935—2011), 1970 жылдан 1998 жылға дейін Қызылорда облысының қаржы бөлімінің басшысы қызметін атқарды.

1979 жылы Батырхан Қызылордадағы Островский атындағы № 233 орта мектепті аяқтады. Мектеп жылдарында музыка үйірмесіне қатысып, ал мектептен кейін бірден Ленинградтағы Н. К. Крупская атындағы мемлекеттік мәдениет институтына оқуға түседі. Осы оқу орнында екі жыл саксофонның оркестрлік бөлімінде білім алады. Саксофонда ойнау сабақтарын Батырхан аты бүкіл әлемге белгілі музыканттар Геннадий Гольштейн мен Владимир Рабиктан алған.

1981 жылы Шүкенов Алматыдағы Құрманғазы Сағырбайұлы атындағы мемлекеттік консерваторияға ауысты.

1982 жылы консерваторияның студенті бола тұра Батырхан Алматыда Байғали Серкебаев, Владимир Миклошич пен Болат Сыздықов секілді музыканттармен танысты. Кейін музыканттар Батырханды өз музыкалық топтарында саксофонист болуға өтініш білдірді.

Арай тобы Роза Рымбаеваға аккомпонемент жасауымен Қазақстанға танымал ансамбль еді. Ұжымның құрамында Батырхан инструменталдық джаз композицияларын орындай жүріп, өзін альт- және тенор-саксофон виртуозы ретінде көрсетті. Нәтижесінде, Батырхан 1983 жылы Бүкілодақтық эстрада әртістері байқауының лауреаты атанды.

1985 жылы Батырхан Шүкенов Алматы мемлекеттік консерваториясындағы білімін аяқтады.

1985-1986 жылдары аралығында ол Кеңес Одағының әскері қатарында әскери қызметін атқарады. Мұнда да оркестр құрамында музыкамен шұғылдануды жалғастырады.

1987 жылы музыканттар «Арай» ансамблі құрамында өз шығармашылығының шектеулі екенін сезініп, Роза Рымбаеваға сүйемелдеуден бас тартады. Кейін музыканттар «Алма-Ата» тобын құрады. Топтың құрамында Батырхан саксофонда ойнаумен қатар, вокалмен айналыса бастайды. Бір жылдан соң топ «Мелодия» фирмасында өзінің алғашқы альбомын «Путь без остановок» (8 әннің барлығын Шүкенов орындайды) жарыққа шығарып, топтың атауын «Алма-Ата Студиоға» ауыстырады.

1989 жылы музыканттар өзінің алғашқы бүкілодақтық хиты «Джулияны» шығарды. Алла Пугачева бірден топпен танысып, оларды Қазақстаннан Мәскеуге шақырады. Кейін А’Студио бүкіл елге танымал болып, атағы шығады. Тығыз гастрольдық кестелер, пластинка жазылымдары, Батырдың орындауындағы жаңа әндер. А’Студио жиі Мәскеуде көпшілік алдына шығып, сахнада өнер көрсеткендіктен, ол Ресейлік топ болып саналды. Музыканттар Алла Пугачеваның Ән Театрында 1989-1994 жылдар аралығында жұмыс жасады. Батырханның сөзі бойынша, олар Алла Борисовнамен «шынайы дос болған». «Алла Борисовнаға жиі қонаққа барып, әңгіме-дүкен құрып, сурет салатын едік…». Ал Батырханды ол «балам» деп атаған.

2000 жылдың күзінде Батырхан топтан кетіп, этникалық музыкаға оралуға шешім қабылдады. Ол қысқа атқа ие болған «Батыр» жобасымен айналыса бастайды. Оның жаңа репертуарының авторларының бірі Павел Есенин аталды.

2002 жылы Батыр өзінің алғашқы жеке альбомы «Отан ананы» жарыққа шығарды. 2005 жылы Батырхан Киевте өткен музыкалық сайыс Eurovision 2005 «Твои шаги» әнімен қатысады. Дауыс беру нәтижесінде Батыр 7-ші орынды иеленеді.

2007 жылы Республика сарайы (Алматы)ндағы концерттері мен видеоклиптері бар «Батыр LIVE» альбомы жарық көреді.

2007 жылдан 2015 жылға дейін Батырхан Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсылтан Назарбаевтың мәдениет саласындағы кеңесшісі қызметін атқарады.

2009 жылдың 20 қарашасында Батырхан Шүкенов Қазақстандағы ЮНИСЕФ-тің Ұлттық елшісі жарияланады. Ал 1 жылдан соң,Алматыдағы қайырымдылық бал комитеті құрамына енеді.

2010 жылы Батырхан Шүкенов төртінші жеке альбомы «Осторожно, милая девушка!» шығарады. Алайда музыкалық сыншылар бұл альбомды немқұрайлықпен қарсы алды. Ресейлік журналист және музыкалық сыншы Гуру Кен Батырхан туралы өз сөзінде музыкантты «әлсіз репертуардан азап шеккен үлкен әртіс» деп атаған. Нақ сол жылы «Всё пройдёт…» альбомы да жарық көреді.

2010 жылдың 7 желтоқсанында Қазақстан Республикасының Президенті бұйрығы бойынша Батырхан Шүкеновке «Қазақстан өнеріндегі еңбегі сіңген қайраткер» атағы берілді.

2013 жылы Батырханның соңғы альбомы «Душа» шықты. Сол жылы «Россия-1» телеарнасындағы «Живой звук» телебағдарламасының жеңімпазы атанды.

2015 жылы әртіс «Россия-1» телеарнасындағы «Один в один!» музыкалық бағдарламасына қатысты.

Қайтыс болуы

Директоры Руслан Магомедовтың айтуы бойынша, 2015 жылы 28 сәуір күні сағат шамамен 22:35-те Батырхан Шүкенов 53 жасында өзінің Мәскеудегі пәтерінде қайтыс болды. Оның себепі инфаркт болып есептеледі.

29 сәуір күні Мәскеуде жүздеген адам қатысқан Шүкеновпен қоштасу рәсімі өтілді.^[2] Алматыда сол күні жастар Республика сарайының алдында жиналып, кешке дейін оның өлеңдерін салған.^[3]

Алматыда Қазақ мемлекеттік филармониясында 1 мамыр күні сол кездегі Алматы әкімі Ахметжан Есімов ұйымдастырған жаназа (траур) рәсімі өткізілді. Оның есігі сағат 8:00-ден бастап әрбір қонаққа ашық болатын. Оған қатысушылардың ішінде әртістер, саясаткерлер, қоғам қайраткерлері мен фанаттары қатысты. Рәсім кезінде Алматы әкімі Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Батырхан Шүкеновтің жақындары мен туыстарына жазған хатын оқыды. Ол тағы Алла Пугачёваның да хаты бар екендігін айтты.

Сол жылдың 18 мамыр күнінде, Батырхан Шүкеновтің туған күніне орай Республика сарайы (Алматы)нда әншіге арналған естелік кеші ұйымдастырылды. Ол жерде Шүкеновтің жазған әндері ойналды.

Батырхан Қамалұлы Шүкенов Алматы қаласындағы Кеңсай зиратында жерленді.

Естелігі

Батырхан Шүкенов естелігіне жасалған конверт пен пошта маркасы, 2020

2018 жылы 18 мамыр күні туған жері Қызылордада Шүкеновке ескерткіш қойылды. Ашылу рәсімінде оның досы және «А`Студио» тобындағы әріптесі Байғали Серкебаев ән салды. Қызылорда қаласында Батырхан Шүкенов атына қойылған парк бар, және Алматы қаласының Бостандық ауданында оның атымен аталған көше бар.

2021 жылы «ARTиШОК» тобымен Шүкеновке арналған спектакль өткізілді. Батырхан рөлін Қуантай Әбдімәди сомдады.

Жеке өмірі

2008 жылдың қараша айында, 46 жастағы Батырхан Санкт-Петербургте өзінің алғашқы жары 30 жастағы Әйгеріммен кездесіп, үйленді. Бұл некеде балалар болған жоқ. Батырханның туған ағасы Бауыржанның әйелі, Дина Шүкенованың айтуы бойынша «Батырхан көп уақыт некеде болмаған еді, ол әйелімен ажырасқан болатын».

Қазіргі уақытта Америка Құрама Штаттары, Флорида штатындағы Сарасота қаласында анасымен бірге Батырханның бірінші бейресми некесінен туған ұлы Мақсұт (б. 2002) тұрады.

Дискографиясы

«A`Studio» тобының құрамында

«Путь без остановок» — 1988, «Мелодия» фирмасы
«Джулия» — 1990, «Русский диск»
«A`СТУДИО» — 1993, «Jeff Records»
«Солдат любви» — 1994, «Союз» студиясы
«A`STUDIO LIVE» — 1995, «Союз» студиясы
«Нелюбимая» — 1996, «Союз» студиясы
«The Best» — 1997, «Союз» студиясы
«Грешная страсть» — 1998, «ОРТ-Рекордз»

Жеке

«Отан ана» — 2002
«Твои шаги» — 2006
«Батыр Live» — 2007
«Осторожно, милая девушка!» — 2010
«Всё пройдёт...» — 2010
«Душа» — 2013
«Аманат» — 2015
«Нас исцеляет любовь» — 2017
«Осень» — 2019
«Батыр» — 2019 — 9хCD + 2xDVD (антология)

Дереккөздер

Бұл — Музыка қайраткері туралы мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

[1] Умер солист группы «А’Студио» Батырхан Шукенов. Мұрағатталған 9 мамырдың 2015 жылы.

[2] ttps://tass.ru/kultura/1939523?utm_source=ru.m.wikipedia.org&utm_medium=referral&utm_campaign=ru.m.wikipedia.org&utm_referrer=ru.m.wikipedia.org

[3] ttps://www.ntv.ru/novosti/1400940/

[1]

[2]

[3]