Бехзад Кемал әд-Дин

Бехзад Кемал әд-Дин (1455 — 1535/36) — Гераттың миниатюра мектебінің негізін қалаушы, 15 ғасырдағы аса көрнекті суретші. Ол Шығыс және Орталық Азия, Иран, Әзірбайжан миниатюрасының дамуына тікелей әсер етті. Оның әрбір шығармасы көрерменге ерекше әсер қалдырып, ой салды. Олардан шығыс өнеріне тән нәзік ырғақты көруге болады. Кезінде швед өнер зерттеушісі Ф. Мартин Бехзадты “Шығыс Рафаэлі” деп атаған. Ол Сағдидың “Бустан” кітабын (Каир, Египеттің ұлттық кітапханасы), Низамидің “Хамза” (Британ музейі) атты поэмадан құралған кітабын көркем суреттермен безендірді.

A.
Бехзад. Сарай құрылысы. Низами "Хамза".
Әмір Темір мен Мысыр патшасы соғысы

Бехзад ақын, ұлы қолбасшы Әмір Темірдің тарихшысы Шараф әд-Дин Йездидің “Зафарнаме” кітабына суреттер салды. Әмір Темірдің жорықтық жеңісіне арналып салынған миниатюралар оқиғаның мәнін аша түседі (Балтимордағы Дж. Хопкинс университетінің кітапханасы). Бехзад Өзбек хандығын билеуші Әбілхайыр ханның немересі Шайбани ханның тұлғалық келбетін нанымды бейнелейді. Сонымен қатар Әмір Темірдің ұрпағы Сұлтан Хусейн мырзаның тұлғалық келбетін миниатюралық көркем шығармада үздік бейнелеп көзге түседі. Орта ғасыр ойшылы, ақын, ұлы қолбасшы Бабыр суретші Бехзадтың өнеріне өте жоғары баға берген. Ұлы суретші Бехзадтың көркем шығармалары Англия, Лондон, Санкт-Петербург қалаларындағы мұражайларда сақталған.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том