Күдеріқожа Көшекұлы
Күдеріқожа Көшекұлы (1820, қазіргі Сырдария ауданы Шіркейлі ауылы – 1858, Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы) – ақын.
Қожа руынан шыққан.[1] Ақындық, әншілігімен жастайынан аты шыққан. Күдеріқожаның өзі өмір сүрген тұстағы атамекеннен ауа көшкен ел мұңын жырлап айтқан «Қарқаралы, қазылық», қалмақтардың шапқыншылығына арналған «Абылай ханның қалмақты аударғанына айтқаны» деген өлең, толғаулары бар. Күдеріқожа айтысқа да қатысқан. Оның Ұлбикемен айтысы (1840 жыл шамамен) қыз бен жігіт айтысының жұмбақ аралас келетін көне түріне жатады, халықтың дүниетанымын, философия ой-түсініктерін білдіреді. Күдеріқожаның бұл айтысын В.В.Радлов жазып алып, «Түркі тайпалары ауыз әдебиетінің үлгілері» кітабына (1870) енгізген. Ақынның «Қарқаралы, қазылық» атты толғауын М.Әуезов пен С.Сейфуллин жоғары бағалап, өздері құрастырған хрестоматияларға кіргізген. Күдеріқожаның осы толғауы және Ұлбикемен айтысы «Бес ғасыр жырлайды»атты жинақта жарияланды (1985).[2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Күдеріқожа Көшекұлының туғанына 200 жыл (kk-KZ).
- ↑ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|