Моңғолия Халық республикасы
Моңғолия Халық Республикасы (МХР; моңғ. Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс) — 1924 жылдан 1992 жылға дейін өмір сүрген Шығыс Азиядағы социалистік мемлекет. Елді Моңғолия Халық партиясы басқарды және олар КСРО-мен жақын қатынастар сақтаған. Хронологиялық тұрғыдан Кеңес Одағынан кейінгі әлемдегі екінші социалистік мемлекет.
| Моңғолия Халық республикасы моңғ. Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс КСРО сателлиті, социалистік мемлекет | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Ұраны «Орон бүрийн пролетари нар нэгдэгтүн!» «Барлық елдердің пролетарлары, бірігіңдер!» | |||||||||
| Әнұраны «Монгол интернационал» «Моңғол интернационалы» (1924–1950) «Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын сүлд дуулал» «Моңғолия Халық Республикасының Мемлекеттік әнұраны» (1961–1991) | |||||||||
| |||||||||
| Астанасы | Ұланбатыр | ||||||||
| Ірі қалалары | Ұланбатыр, Эрдэнэт, Дархан | ||||||||
| Тіл(дер)і | моңғол тілі | ||||||||
| Діні | атеизм (көпшілік діні) Тибет буддизмі (1926-ға дейін ресми дін) Моңғол шаманизмі | ||||||||
| Ақша бірлігі | моңғол тұғрығы | ||||||||
| Аумағы | 1 564 116 км² | ||||||||
| Халқы | 2,318,000 (1992) | ||||||||
| Басқару формасы | Сталинистік диктатурадағы Унитарлы Марксистік-Ленинистік бірпартиялық социалистік республика (1939–1952) Унитарлы Марксистік-Ленинистік бірпартиялық социалистік республика (1952–1990) Унитарлы көппартиялы демократиялық республика (1991) | ||||||||
| Бас Хатшысы | |||||||||
| - 1924–1928 (тұңғыш) | Цэрэн-Очирын Дамбадорж | ||||||||
| - 1991–1992 (соңғы) | Бүдрагчаагийн Даш-Ёндон | ||||||||
| Елбасы | |||||||||
| - 1924 (тұңғыш) | Наваандоржийн Жадамбаа | ||||||||
| - 1990–1992 (соңғы) | Пунсалмаагийн Очирбат | ||||||||
| Үкімет басшысы | |||||||||
| - 1924–1928 (тұңғыш) | Балингийн Цэрэндорж | ||||||||
| - 1990–1992 (соңғы) | Дашийн Бямбасүрэн | ||||||||
| Тарихы | |||||||||
| - 1 наурыз 1921 | Халық Төңкерісі | ||||||||
| - 26 қараша 1924 | 1924 жылғы Конституция қабылдануы | ||||||||
| - 20 қазан 1945 | Тәуелсіздік референдумы | ||||||||
| - 5 қаңтар 1946 | Қытаймен мойындалуы | ||||||||
| - 29 маусым 1990 | Тұңғыш демократиялық сайлауы | ||||||||
| - 12 ақпан 1992 | Ыдырауы | ||||||||
.svg){kind=small}
.svg)
.svg)
|
Бұл — география бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Тарихы өңдеу
Құрылуы өңдеу
1911 жылдың 29 желтоқсанында Сыртқы Моңғолия Цинь империясынан өзінің тәуелсіздігін жариялайды. Елді теократиялық билеуші Боғдо Хан басқарды. 1911—1921 жылдары Боғдо ханның бақылауындағы Моңғолия мойындалмаған мемлекет, Ресейдің протектораты, Қытайдың құрамындағы автономия болды.