Нина Михайловна Стукаленко

Стукаленко Нина Михайловна (5 желтоқсан 1963 ж., Сумы облысы Украина КСР туған) — педагогика ғылымдарының докторы^[1], Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің профессоры, Қазақстан Педагогика Ғылымдары Академиясының академигі.

Өмірбаяны

1963 жылы 5 желтоқсанда Украина КСР Сумы облысы Ромен ауданы Сулима ауылында дүниеге келген. ҚазКСР ата-анасымен 3 жасында көшіп келді.

1987 жылы Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау педагогикалық институтын «Математика және физика» мамандығы бойынша бітірген.

Кәсіби қызметі:

1987–1990 жылдары Көкшетау облысы Ақан орта мектебінің математика және физика пәнінің мұғалімі;

1990–2002 жылдары Көкшетау қаласындағы № 13 мектеп-гимназиясының математика және физика пәнінің мұғалімі, кейін директордың ғылыми-әдістемелік жұмыс жөніндегі орынбасары;

1999 жылы «Жыл педагогы» кәсіби байқауының жеңімпазы атанды;

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетіне 2002 жылы Еуразия гуманитарлық институтының аспиранты ретінде қызметке тұрды;

2002–2018 жылдары Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің педагогика және психология кафедрасының аға оқытушысы, практика бөлімінің меңгерушісі;

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің педагогика және психология кафедрасының профессоры;

2004–2010 жылдары Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің педагогикалық зерттеулер ғылыми зертханасын басқарды;

2018–2021 жылдары Ақмола облысы бойынша «Өрлеу» педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институтының директоры;

2021 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің педагогика және психология кафедрасының профессоры^[2].

Ғылыми қызметі

2004 жылы «Физика үлгісінде жаратылыстану-математика пәндерін оқыту процесінде оқушылардың экологиялық білімі мен іскерлігін қалыптастырудың педагогикалық шарттары» тақырыбында 13.00.01 – Жалпы педагогика, педагогика және білім беру тарихы, этнопедагогика (ЕАГИ, Астана) мамандығы бойынша кандидаттық диссертация қорғады. 2007 жылы ҚР БҒМ доцент ғылыми атағы берілді^[3].

2010 жылы «Үздіксіз педагогикалық білім беру жағдайында мұғалімдердің экологиялық дайындығына жүйелі көзқарас» тақырыбында 13.00.08 – Кәсіптік білім беру теориясы және әдістемесі (Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ, Астана) мамандығы бойынша докторлық диссертациясын қорғады. 2014 жылы ҚР БҒМ шешімімен «Педагогика» мамандығы бойынша профессор ғылыми атағы берілді^[3].

ҚР БҒМ «Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» грантының иегері – 2012. Ғылым мен техниканың дамуына елеулі үлес қосқан ғалымдар мен мамандар үшін ҚР БҒМ мемлекеттік ғылыми стипендиясының лауреаты – 2015. Қазақстанның Педагогикалық ғылым академиясының, Халықаралық ақпараттандыру академиясының, Еуропалық Жаратылыстану академиясының академигі және т.б. Халықаралық ғалымдар қауымдастығының толыққанды мүшесі. KERA және т.б. білім беру саласындағы қазақстандық зерттеушілер қауымдастығының мүшесі. «Отандық ғылымның алтын қоры» халықаралық ғылыми көрмесінің лауреаты (Мәскеу, ХШЖК - 2016), «Саладағы үздік оқу-әдістемелік басылым» номинациясының жүлдегері. Бірнеше рет қазақстандық және халықаралық ғылыми жобаларға қатысқан. Абай атындағы ҚазҰПУ «Рухани Жаңғыру» жобасы бойынша республикалық конкурстың жеңімпазы – 2018. «Біз және әлем: сананы жаңғыртудың психологиялық-педагогикалық аспектілері» еңбегі үшін «Қазақстанның үздік педагог-психологі» төсбелгісімен марапатталды. «Қоғамдық ғылым» халықаралық федерациясының кеңесшісі, Халықаралық зерттеушілер қауымдастығы сараптамалық кеңесінің, «Халықаралық эксперименттік білім беру журналы», «Ғылым жолы», «Academy» және т.б. басылымдары редакциялық алқасының мүшесі. «Психологиялық-педагогикалық ғылым мен қазіргі заманғы білім берудің өзекті мәселелері» атты тұрақты жұмыс істейтін ғылыми семинардың жетекшісі^[2].

Тұрақты даму мақсатында білім беруді жаңғырту бойынша танымал педагог-зерттеуші. Өзінің ғылыми қызметін орнықты даму стратегиясы аясында білім берудің тиімділігі жолдарын іздеуге арнады, педагогикалық инновация саласындағы зерттеулермен, ізгілендіру, ықпалдастыру, экологияландыру, технологияландыру және т.б. басым бағыттар бойынша білім беруді жаңғыртудың ғылыми негіздерін әзірлеумен белсенді айналысады. Барлық әзірлемелердің ғылыми және практикалық маңызы бар, педагогикалық ғылымның дамуына ықпал етеді. Халықаралық конференциялар, семинарлар мен форумдардың белсенді қатысушысы (Астана, Алматы, Қарағанды, Павлодар, Мәскеу, Кострома, Омбы, Санкт-Петербург, Лондон, Мюнхен, Сингапур, Франция, Нидерланды, АҚШ және т.б.). Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері «Қазақстанның жоғары мектебі», «Ұлт игілігі», «Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ хабаршысы», «Қазақ білім академиясының баяндамалары», «Педагогика және психология», «Білім берудегі оқу эксперименті», «Ғылым және қазіргі заман», «Қазіргі заманғы ғылым және білім беру проблемалары» (РҒДИ, ЖАК РФ), «Іргелі зерттеулер» (РҒДИ), «Халықаралық эксперименттік білім беру журналы» (РҒДИ), «Заманауи ғылымды қажетсінетін технологиялар» (РҒДИ), «Kazakhstan's Higher Education: Reformation & Modernization», «International Journal Of Applied And Fundamental Research», «Mediterranean Journal of Social Sciences» (Scopus), «Global Media Journal» (Scopus), «European Journal Of Natural History», «International Journal of Environmental & Science Education» (Scopus) және т.б. ғылыми журналдарында жарияланды^[2].

Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ, Торайғыров атындағы ПМУ, Достоевский атындағы ОмМУ, Машеров атындағы Витебск МПУ, А.И.Герцен атындағы РМПУ (Санкт-Петербург), Солтүстік Кипрдің Таяу Шығыс университеті (Никосия қаласы) және т.б. отандық және шетелдік жоғары оқу орындарында ғылыми тағылымдамадан өтті. «XXI ғасырдағы білім: адами әлеуетті дамыту» халықаралық педагогикалық ассамблеясына, «Problems of education quality» Turkey (Antalya) халықаралық форумына, ғылыми семинарлар мен Courses of Development Programme to «International Relations and Academic Mobility» (Cyprus) қатысты.

«Педагогика және психология» және «Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану» мамандықтары бойынша Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ диссертациялық кеңесінің мүшесі.

2 ғылым кандидаты, 6 PhD докторы, 100-ден астам магистр даярлаған. Тәжірибелі тәлімгер ретінде докторанттар мен постдокторанттардың ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқарады^[3].

Библиография^[1]

Барлығы 600-ден астам ғылыми жұмыс, оның ішінде 20 монография, 50 оқу және әдістемелік құралдар, 500-ден астам мақалалар ғылыми журналдарда, халықаралық конференциялар жинақтарында, 20 Scopus ЦБМ жарияланды. Хирша индексі 6. Зияткерлік меншік объектілерін мемлекеттік тіркеу туралы ҰЗМИ 30-дан астам авторлық куәлік.

«Мұғалімдердің экологиялық дайындығы: генезис, қазіргі жай-күйі және даму үрдістері», «Болашақ педагогтарды оқытудың инновациялық технологияларын қолдануға даярлау», «Жоғары оқу орнының педагогикалық мамандықтары студенттерінің сыни ойлау қабілеттерін дамыту», «Педагогикалық практика жағдайында болашақ мұғалімдердің кәсіби шеберліктері мен дағдыларын қалыптастыру», «Психологиялық-педагогикалық негіздер білім алушылардың жеке басына түзету-дамыту әсері» және т.б монографиялар жарық көрді.

«Экологиялық-педагогикалық білім беру негіздері», «Педагогикалық психология», «Әлемдік білім беру кеңістігін дамытудың қазіргі заманғы үрдістері» оқулықтары басып шығарылды, олар Қазақстанның және шетелдің жоғары оқу орындарында сынақтан өткізілді.

«Қазіргі заманғы педагогикалық технологиялар», «Педагогикалық инноватика», «ЖОО студенттерінің экологиялық санасын дамытуға арналған шығармашылық тапсырмалар», «Педагогикалық менеджмент», «Оқу-тәрбие процесін технологияландыру», «Психологиялық-педагогикалық зерттеулердің әдіснамасы мен әдістері», «Кәсіптік білім берудегі құзыреттілік тәсілінің тұжырымдамасы» деп аталатын т.б. оқу құралдары мектептердің, колледждер мен жоғары оқу орындарының оқу процесінде қолданыста.

Марапаттамалары

«Ғылым мен білім берудің еңбек сіңірген қайраткері» және «Ғылыми мектептің негізін қалаушы» құрметті атақтарымен:
Ғылым мен білім берудегі жоғары көрсеткіштері үшін 1 және 2 дәрежелі «Ualikhanov University дамытуға қосқан үлесі үшін» төсбелгісімен;
«Ш.Уәлиханов атындағы КМУ 50 жыл», «Ш.Уәлиханов атындағы КУ 60 жыл» мерейтойлық медальдарымен;
Министрліктің, алғашқы президент Н.Назарбаев, президент Қ-Ж.Тоқаевтың құрмет грамоталарымен және алғыс хаттарымен^[4];
2023 жылы Қазақстан ғылымын дамытуға қосқан үлесі үшін Ғылым және жоғары білім министрлігі атынан «Ғылымды дамытуға сіңірген еңбегі үшін» төсбелгісімен;
Ғылыми жетістіктері үшін халықаралық марапаттамалармен;
Ломоносов атындағы медаль;
Вернадский медалімен;
Нобель медалімен;
«Еуропалық сапа» алтын медалімен;
«Сіңірген еңбегі үшін» орденімен марапатталған^[3].

Жарияланымдары^[1]

1) Ulan Maldybayev, Nina Stukalenko, Kairat Akhmetov, Ivan Smirnov, Alibek Tokpanov. The study of professional competencies of physical education teachers in water sports // Retos, 52, 42-51. – 2024, Испания. Scopus Percentile 61, Q2, CiteScore 1,7^[5].

2) Zh.Yermekova, N.Stukalenko, El.Kozhabekova, A.Magauova, P.Sapargali, Z.Sadvakassova. Informatization of teaching based on interdisciplinary connections of robotics with other // subjects E3S Web of Conferences 258, 10002 (2021) UESF-2021^[6].

3) Naviy L., Rakisheva G.M., Stukalenko N.M., Murzina S.A., Duisenbina A.T., Koshanova M.T., Kazhatova G.N. Ways to Enhance Students’ Learning Activities in the Context of Higher Education (2020) // Journal of Intellectual Disability - Diagnosis and Treatment, 8 (4), pp. 557–561^[7]. DOI: 10.6000/2292-2598.2020.08.04.8

4) Naviy L., Zhussupbekova G.G., Stukalenko N.M., Zhakhina B.B., Baimanova L.S., Kukubaeva A.K. Development of communication and speech skills of students in the process of education (2020) // Journal of Intellectual Disability - Diagnosis and Treatment, 8 (3), pp. 437–442^[8]. DOI: 10.6000/2292-2598.2020.08.03.21

5) Moldabekova S.K., Dlimbetova G.K., Stukalenko N.M. Multilingual training issues and development of teachers' speaking skills for the special education purposes: Kazakhstani case study (2020) // Journal of Intellectual Disability - Diagnosis and Treatment, 8 (3), pp. 443–450^[9]. DOI: 10.6000/2292-2598.2020.08.03.22

6) 4) Dlimbetova G.K., Abenova S.U., Mandykayeva A.R., Stukalenko N.M., Bakirova K.S. Environmentally-oriented training in the process of the professional programme for students (2019) Periodico Tche Quimica, 16 (33), pp. 369–391^[10].

7) Zhussupbekova G.G., Zhumabayeva A.E., Zhakhina B.B., Stukalenko N.M., Kukubaeva A.K. Use of communicative learning technologies for speech activity development of junior pupils (2018) Espacios, 39 (40), 9 p^[11].

8) Murzina S.A., Stukalenko N.M., Naviy L., Zhussupbekova G.G. Study of peculiarities of communicative type of teaching (2017). Man in India, 97 (23), pp. 409–420^[12].

9) Stukalenko N.M., Zhakhina B.B., Kukubaeva A.K., Smagulov N.K., Kazhibaeva G.K. Studying innovation technologies in modern education (2016) International Journal of Environmental and Science Education, 11 (14), pp. 6512–6517^[13].

10) Stukalenko N.M., Zhakhina B.B., Аbuyev K.K., Seitkasymov A.A., Utegenov M.Z. Critical thinking development in students during college education process (2016). Global Media Journal, 2016, pp. 1–8^[14].

11) Stukalenko N.M., Naviy L., Menlibekova G.Z., Anarbek N., Abalakova B.T. Managing the process of cognitive activity development in students of pedagogic specialties in higher education (2016) International Review of Management and Marketing, 6 (3), pp. 246–251^[15].

12) Stukalenko N.M., Zhantemirova M.B., Abibulayeva A.B., Ermekova Z.K., Beisenbayev S.K. Management of the psycho-pedagogical work on prevention of antisocial behavior of troubled teenagers (2016). International Review of Management and Marketing, 6 (3), pp. 47–52^[16].

13) Stukalenko N.M., Murzina S.A., Kramarenko B.V., Ermekova Z.K., Rakisheva G.M. Implementation of competence approach in the professional education of prospective teachers in the higher education conditions (2016). International Review of Management and Marketing, 6 (3), pp. 175–181^[17].

14) Stukalenko N.M., Murzina S.A., Zhusupbekova G.G. Investigation into psychological and social characteristics of readiness of hyperactive children for schooling (2015). Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (5S1), pp. 349–356^[18].

15) Stukalenko N.M., Anishchenko O.A., Turtkarajeva G.B., Shajakhmetova A.A., Ermekova Z.K. About preparation of future teachers for application of innovative study technologies (2013). Life Science Journal, 10 (SPL.ISSUE 12), pp. 139–141^[19].

16) Stukalenko N.M., Murzina S.A., Navy L.N., Moldabekova S.K., Raimbekova A.D. Research of ethnopedagogical approach in professional training of teachers (2013). Life Science Journal, 10 (SPL.ISSUE11), pp. 205–207^[20].

17) Ermekova Z.K., Stukalenko N.M., Tasbulatova Z.S., Kalymova A.K., Kainikenova G.K., Kulmakhanova D.U. Formation of future teachers' professional skills during the period of pedagogical practice (2013). Life Science Journal, 10 (SPL.ISSUE 12), pp. 131–133^[21].

Дереккөздер

[:0-1] ttps://shokan.edu.kz/ru/schools/pedagogical-institute/kafedra-pedagogiki-i-psihologii/stukalenko-nina-mihajlovna/

[:1-2] ttps://psyjournals.ru/authors/11593/biography

[:2-3] ttps://famous-scientists.ru/anketa/stukalenko-nina-mihajlovna-12716

[4] ttps://aqmolanews.kz/ru/2024/03/26/pedagogicheskii-put-dlinoyu-pochti-v-40-let/

[5] ttps://doi.org/10.47197/retos.v52.100838

[6] ttps://doi.org/10.1051/e3sconf/202125810002

[7] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-85101023116&

[8] ttps://www.scopus.com/record/display.uri?eid=2-s2.0-85092097662&origin=resultslist&sort=plf-f&src=s&st1

[9] ttps://www.scopus.com/record/display.uri?eid=2-s2.0-85092116789&

[10] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-85075736309&partnerID=40&md5=77686520ecd41d843ae92a6516b81bfa

[11] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-85058992623&partnerID=40&md5=475ea17c0fad12375ea3f09fde9e8c06

[12] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-85041676451&partnerID=40&md5=1a6ddc380303fdbb2ca5c42f12f0283c

[13] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84986922175&partnerID=40&md5=2ea53b11a0f7e4504f04ffd5fdce845d

[14] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84969261000&partnerID=40&md5=1ced8a35917f4e312dc9cbca609e7894

[15] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84962185178&partnerID=40&md5=ee865881884d28af43fbad51508ef300

[16] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84962179538&partnerID=40&md5=1b04e7757e4a9dc9f55cf176c42b5ea2

[17] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84962179508&partnerID=40&md5=77e71bc544b9e6cfd3674e310e9d4473

[18] ttps://www.scopus.com/record/display.uri?eid=2-s2.0-85041676451&origin=resultslist&sort=plf-f&src=s&st1

[19] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84887557903&partnerID=40&md5=1b2138f8bf4732c869529434d5002e22

[20] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84886295397&partnerID=40&md5=8acdc820ae0adf9b0352588c1f1159cd

[21] ttps://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-84887527727&partnerID=40&md5=64cb4bbdc0d39a7a56eb9fed215c58ee

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]