Овернь — Рона — Альпі

фр. Auvergne‐Rhône‐Alpes
(Аймақ туы)	(Аймақ елтаңбасы)
Орналасуы
	Әкімшілік
Астанасы	Лион
Ірі қалалары	Лион, Сент-Этьен, Гренобль, Вилербан, Клермон-Ферран
Кеңес президенті	Лоран Вокье
Департаменттер	13 департамент
Кантондар	242 кантон
Коммунналар	4189 коммунна
Ресми тілдері	Француз тілі, франко-прованс тілі, окситан тілі
	Статистика
Халқы	( орын)
* 01.01.2013; (бағалаулар бойынша)	7 757 595
* 08.03.2013; (санақ бойынша)
* Тығыздығы (110)	/км²
Жер аумағы1	69 711 км²
Уақыт белдеуі	+1
ISO	FR-V
	1 Өзен, су, көлдерді және ауданы 1 км² астам мұздықтарды, сондай-ақ өзендердің эстуарийлерін санамағандаға жер реестрі бойынша.

Овернь — Рона — Альпі (фр. Auvergne‐Rhône‐Alpes) — Францияның 2014 жылғы аумақтық реформасы нәтижесінде Овернь және Рона-Альпі аймақтарын қосу арқылы құрылған Франция аймағы. Жаңа аумақтың, 2015 жылғы желтоқсанда өткен облыстық сайлаудан кейін құрылған күні 2016 жылдың 1 қаңтары.

Атауы

Заң мәтіні бұрыннан бар тарихи аймақтары Оверньнің (фр. Auvergne), Рона өзені (фр. Rhône) және Француз Альпілері (фр. Alpes) дефис арқылы бөлінген (француз емлесі) атауларының қосындысынан тұратын аймақтың уақытша атауын анықтайды. Аймақтық астананың тұрақты атауы мен орналасқан жерін Өңірлік кеңес 2016 жылдың 1 шілдесіне дейін анықтауы және 2016 жылдың 1 қазанына дейін Францияның Мемлекеттік кеңесі бекітуі тиіс^[1]^[2].

Жан-Жак Керан (фран.)қаз.(франц.) , Рона-Альпі аймағы Кеңесінің президенті болашақ аймақтың атауы ретінде «AURA» атауын (сөздердің басын құрайтын уақытша атауды) ұсынды, бұл біріккен аумақтар арасындағы бірауыздылықты көрсетуі керек. Интернет-басылымдардың айтуынша, ең танымал есімдер фр. Rhône‐Alpes‐Auvergne, фр. AURA и фр. Alpes‐Auvergne болып саналады.

2016 жылдың 28 қыркүйегінде Овернь — Рона — Альп деген уақытша атауды Мемлекеттік ресми кеңес таңдады ^[3] .

География

Жалпы ауданы 69 711 км² аймақ Францияның шығысында орналасқан және солтүстігінде Бургундия — Франш-Конте, солтүстік-батыста Орталық — Луара аңғарымен, батыста Жаңа Аквитания және Прованс — Альпі — Кот-д'Азур және оңтүстігінде Окситания аймақтарымен шектеседі. Сондай-ақ шығысында Италия және Швейцариямен шекарасы бар.

Аймақтың ландшафты шығысында және солтүстік-шығысында Альпі және Юра тау жоталары мен батыста Орталық массивтен құралған.

Шығыс Францияның негізгі кеме жүретін өзендері Рона және Соне осы аймақ арқылы өтеді. Батысында Луара мен Алье өзендерінің бастаулары орналасқан.

Тарих

1790 жылы көптеген тарихи провинциялар департаменттерге айналды. Бұл зардап шеккен аумақтар, мысалы: Овернь, үш департаментке бөлінген, Бурбонне, шамамен Алье аймағына сәйкес келеді. Бресс, Бюже, Домб және Паи-де-Гекс Франк-Лионна провинциясымен біріктіріліп, Эн департаментін құрады. Дофин аймағында үш департамент пайда болды: Дром, Жоғары Альпі және Изер. Лион провинциясы 1793 жылы екіге бөлінген және одан Лион қаласы бөлініп алынған Рона-э-Луара департаментін құрды. Виварет провинциясы Ардеш департаментін құрады. 1860 жылы Савой герцогтігі Францияға екі департамент ретінде қосылды: Савойя және Жоғары Савойя.

1919 жылы Үшінші республика кезінде Этьеном Клемантель (фран.)қаз.((франц.) ) кезінде «экономикалық аймақтар» құрылып, экономикалық жоспарлаудың алғашқы әрекеті жасалды.

1941 жылы 30 маусымда маршал Петен үкіметі аймақтық кемелдің басшылығымен департаменттерді біріктірді. Екі аймақ пайда болады: Эн, Ардеш, Дром, Изер, Луара, Рона, Савойя және Жоғары Савойяны қамтитын Овернь және Канталь, Жоғары-Луара және Пюи-де-дом департаменттерін қамтитын Рона-Альпі. Олар 1946 жылға дейін тұрды және 1960 жылы қайта құрылды. Бұл құрылым 2015 жылға дейін өзгеріссіз қалды.

Әкімшілік бөлініс

Аймақ 69 711 км² астам аумақты алып жатыр, халқы 7 695 264. Халық тығыздығы (2012 жылғы жағдай бойынша) 110 адам/км². Әкімшілік орталығы - Лион.

Департаменттер

Департамент		Ауданы	Халқы	Префектура	Халық тығыздығы
01	Эн	5 762 км²	612 191	Бурк-ан-Брес	106 адам/км²
03	Алье	7340 км²	342 911	Мулен	47 адам/км²
07	Ардеш	5529 км²	318 407	Прива	58 адам/км²
15	Канталь	5726 км²	147 415	Орияк	26 адам/км²
26	Дром	6530 км²	491 334	Валанс	75 адам/км²
38	Айзер	7 431 км²	1 224 993	Гренобль	165 адам/км²
42	Луара	4781 км²	753 763	Сент-Этьен	158 адам/км²
43	Жоғарғы Луара	4977 км²	225 686	Ле-Пюи-ан-Веле	45 адам/км²
63	Пюи-де-Дом	7970 км²	638 092	Клермон-Ферран	80 адам/км²
69D	Рона	2715 км²	471 026	Лион	158 адам/км²
69M	Лион метрополиясы ^[4]	534 км²	1 324 637	Лион	2 482 адам/км²
73	Савой	6028 км²	421 105	Шамбери	70 адам/км²
74	Жоғарғы Савойя	4388 км²	756 501	Анси	172 адам/км²

Ең ірі қалалар

Аймақтың ең ірі қалалары (халқы 30 мыңнан астам тұрғыны бар) мыналар:

№	Қала	Департамент	Халық саны (2013) ^[5]
1	Лион	Лион метрополиясы	500 715
2	Сент-Этьен	Луара	172 023
3	Гренобль	Изер	160 215
4	Вилербан	Лион метрополиясы	147 192
5	Клермон-Ферран	Пюи-де-Дом	141 463
6	Валанс	Дром	61 767
7	Венисьё	Лион метрополиясы	61 636
8	Шамбери	Савой	58 653
9	Анси	Жоғарғы Савойя	52 029
10	Во-ан-Велен	Лион метрополиясы	44 087
11	Сен-При	Лион метрополиясы	42 950
12	Калюир-э-Кюир	Лион метрополиясы	42 581
13	Бурк-ан-Брес	Эн	40 490
14	Брон	Лион метрополиясы	38 746
15	Сент-Мартен-д'Эр	Изер	38 019
16	Монтлюкон	Алье	37 839
17	Монтелимар	Дром	36 643
18	Вильфранш-сюр-Сон	Рона	36 531
19	Эшироль	Айзер	35 684
20	Роан	Луара	35 507
21	Сен-Шамон	Луара	35 308
22	Тонон-ле-Бен	Жоғарғы Савойя	34 610
23	Анмас	Жоғарғы Савойя	34 261
24	Роман-сюр-Изер	Дром	33 632
25	Мезье	Лион метрополиясы	31 438
26	Рилье-ла-Папе	Лион метрополиясы	30 645

Дереккөздер

↑ Cyprien Cini, Loïc Farge Élections régionales 2015 : sept nouvelles régions se cherchent toujours un nom (фран.). RTL (14 желтоқсан 2015). Басты дереккөзінен мұрағатталған 27 қаңтар 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 қаңтар 2016.
↑ Laurence Albert Les nouvelles régions à la recherche de leurs futurs noms (фран.). Les Échos (25 Қараша 2015). Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 қараша 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 қаңтар 2016.
↑ French decree n° 2016-1266 : Portant fixation du nom et du chef-lieu de la région Auvergne-Rhône-Alpes (фран.) (28 қыркүйек 2016). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 қазан 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 3 қаңтар 2017.
↑ Euromag.ru - Француздық Лион 2015 жылы метрополияға айналады. Басты дереккөзінен мұрағатталған 11 қыркүйек 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 мамыр 2015.
↑ Populations légales 2013 des départements et des collectivités d'outre-mer (фран.). Institut national de la statistique et des études économiques. Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 қаңтар 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2015.

Сондай-ақ, қараңыз

[date-1] Cyprien Cini, Loïc Farge Élections régionales 2015 : sept nouvelles régions se cherchent toujours un nom (фран.). RTL (14 желтоқсан 2015). Басты дереккөзінен мұрағатталған 27 қаңтар 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 қаңтар 2016.

[2] Laurence Albert Les nouvelles régions à la recherche de leurs futurs noms (фран.). Les Échos (25 Қараша 2015). Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 қараша 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 қаңтар 2016.

[Decree_name-3] French decree n° 2016-1266 : Portant fixation du nom et du chef-lieu de la région Auvergne-Rhône-Alpes (фран.) (28 қыркүйек 2016). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 қазан 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 3 қаңтар 2017.

[mpllyon-4] Euromag.ru - Француздық Лион 2015 жылы метрополияға айналады. Басты дереккөзінен мұрағатталған 11 қыркүйек 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 мамыр 2015.

[5] Populations légales 2013 des départements et des collectivités d'outre-mer (фран.). Institut national de la statistique et des études économiques. Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 қаңтар 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]