Овернь — Рона — Альпі

Овернь — Рона — Альпі (фр. Auvergne‐Rhône‐Alpes) — Францияның 2014 жылғы аумақтық реформасы нәтижесінде Овернь және Рона-Альпі аймақтарын қосу арқылы құрылған Франция аймағы. Жаңа аумақтың, 2015 жылғы желтоқсанда өткен облыстық сайлаудан кейін құрылған күні 2016 жылдың 1 қаңтары.

Овернь — Рона — Альпы
фр. Auvergne‐Rhône‐Alpes
Овернь — Рона — Альпы аймағының туы
Овернь — Рона — Альпы аймағының логотипі
(Аймақ туы) (Аймақ елтаңбасы)
Орналасуы
Овернь — Рона — Альпы аймағы белгіленген Франция картасы
Әкімшілік
Астанасы Лион
Ірі қалалары Лион, Сент-Этьен, Гренобль, Вилербан, Клермон-Ферран
Кеңес президенті Лоран Вокье
Департаменттер 13 департамент
Кантондар 242 кантон
Коммунналар 4189 коммунна
Ресми тілдері Француз тілі, франко-прованс тілі, окситан тілі
Статистика
Халқы ( орын)
 * 01.01.2013
(бағалаулар бойынша)
7 757 595
 * 08.03.2013
(санақ бойынша)
 * Тығыздығы (110) /км²
Жер аумағы1 69 711 км²
Уақыт белдеуі +1
ISO FR-V
1 Өзен, су, көлдерді және ауданы 1 км² астам мұздықтарды, сондай-ақ өзендердің эстуарийлерін санамағандаға жер реестрі бойынша.
Франция

Атауы

өңдеу

Заң мәтіні бұрыннан бар тарихи аймақтары Оверньнің (фр. Auvergne), Рона өзені (фр. Rhône) және Француз Альпілері (фр. Alpes) дефис арқылы бөлінген (француз емлесі) атауларының қосындысынан тұратын аймақтың уақытша атауын анықтайды. Аймақтық астананың тұрақты атауы мен орналасқан жерін Өңірлік кеңес 2016 жылдың 1 шілдесіне дейін анықтауы және 2016 жылдың 1 қазанына дейін Францияның Мемлекеттік кеңесі бекітуі тиіс[1][2].

Жан-Жак Керан (фран.)(франц.) , Рона-Альпі аймағы Кеңесінің президенті болашақ аймақтың атауы ретінде «AURA» атауын (сөздердің басын құрайтын уақытша атауды) ұсынды, бұл біріккен аумақтар арасындағы бірауыздылықты көрсетуі керек. Интернет-басылымдардың айтуынша, ең танымал есімдер фр. Rhône‐Alpes‐Auvergne, фр. AURA и фр. Alpes‐Auvergne болып саналады.

2016 жылдың 28 қыркүйегінде Овернь — Рона — Альп деген уақытша атауды Мемлекеттік ресми кеңес таңдады [3] .

География

өңдеу

Жалпы ауданы 69 711 км² аймақ Францияның шығысында орналасқан және солтүстігінде Бургундия — Франш-Конте, солтүстік-батыста Орталық — Луара аңғарымен, батыста Жаңа Аквитания және Прованс — Альпі — Кот-д'Азур және оңтүстігінде Окситания аймақтарымен шектеседі. Сондай-ақ шығысында Италия және Швейцариямен шекарасы бар.

Аймақтың ландшафты шығысында және солтүстік-шығысында Альпі және Юра тау жоталары мен батыста Орталық массивтен құралған.

Шығыс Францияның негізгі кеме жүретін өзендері Рона және Соне осы аймақ арқылы өтеді. Батысында Луара мен Алье өзендерінің бастаулары орналасқан.

Тарих

өңдеу

1790 жылы көптеген тарихи провинциялар департаменттерге айналды. Бұл зардап шеккен аумақтар, мысалы: Овернь, үш департаментке бөлінген, Бурбонне, шамамен Алье аймағына сәйкес келеді. Бресс, Бюже, Домб және Паи-де-Гекс Франк-Лионна провинциясымен біріктіріліп, Эн департаментін құрады. Дофин аймағында үш департамент пайда болды: Дром, Жоғары Альпі және Изер. Лион провинциясы 1793 жылы екіге бөлінген және одан Лион қаласы бөлініп алынған Рона-э-Луара департаментін құрды. Виварет провинциясы Ардеш департаментін құрады. 1860 жылы Савой герцогтігі Францияға екі департамент ретінде қосылды: Савойя және Жоғары Савойя.

1919 жылы Үшінші республика кезінде Этьеном Клемантель (фран.)((франц.) ) кезінде «экономикалық аймақтар» құрылып, экономикалық жоспарлаудың алғашқы әрекеті жасалды.

1941 жылы 30 маусымда маршал Петен үкіметі аймақтық кемелдің басшылығымен департаменттерді біріктірді. Екі аймақ пайда болады: Эн, Ардеш, Дром, Изер, Луара, Рона, Савойя және Жоғары Савойяны қамтитын Овернь және Канталь, Жоғары-Луара және Пюи-де-дом департаменттерін қамтитын Рона-Альпі. Олар 1946 жылға дейін тұрды және 1960 жылы қайта құрылды. Бұл құрылым 2015 жылға дейін өзгеріссіз қалды.

Әкімшілік бөлініс

өңдеу

Аймақ 69 711 км² астам аумақты алып жатыр, халқы 7 695 264. Халық тығыздығы (2012 жылғы жағдай бойынша) 110 адам/км². Әкімшілік орталығы - Лион.

Департаменттер

өңдеу
Департамент Елтаңба Ауданы Халқы Префектура Халық тығыздығы
01 Эн
 
5 762 км² 612 191 Бурк-ан-Брес 106 адам/км²
03 Алье
 
7340 км² 342 911 Мулен 47 адам/км²
07 Ардеш
 
5529 км² 318 407 Прива 58 адам/км²
15 Канталь
 
5726 км² 147 415 Орияк 26 адам/км²
26 Дром
 
6530 км² 491 334 Валанс 75 адам/км²
38 Айзер
 
7 431 км² 1 224 993 Гренобль 165 адам/км²
42 Луара
 
4781 км² 753 763 Сент-Этьен 158 адам/км²
43 Жоғарғы Луара
 
4977 км² 225 686 Ле-Пюи-ан-Веле 45 адам/км²
63 Пюи-де-Дом
 
7970 км² 638 092 Клермон-Ферран 80 адам/км²
69D Рона
 
2715 км² 471 026 Лион 158 адам/км²
69M Лион метрополиясы [4]
 
534 км² 1 324 637 Лион 2 482 адам/км²
73 Савой
 
6028 км² 421 105 Шамбери 70 адам/км²
74 Жоғарғы Савойя
 
4388 км² 756 501 Анси 172 адам/км²

Ең ірі қалалар

өңдеу

Аймақтың ең ірі қалалары (халқы 30 мыңнан астам тұрғыны бар) мыналар:

Қала Департамент Халық саны (2013) [5]
1 Лион Лион метрополиясы 500 715
2 Сент-Этьен Луара 172 023
3 Гренобль Изер 160 215
4 Вилербан Лион метрополиясы 147 192
5 Клермон-Ферран Пюи-де-Дом 141 463
6 Валанс Дром 61 767
7 Венисьё Лион метрополиясы 61 636
8 Шамбери Савой 58 653
9 Анси Жоғарғы Савойя 52 029
10 Во-ан-Велен Лион метрополиясы 44 087
11 Сен-При Лион метрополиясы 42 950
12 Калюир-э-Кюир Лион метрополиясы 42 581
13 Бурк-ан-Брес Эн 40 490
14 Брон Лион метрополиясы 38 746
15 Сент-Мартен-д'Эр Изер 38 019
16 Монтлюкон Алье 37 839
17 Монтелимар Дром 36 643
18 Вильфранш-сюр-Сон Рона 36 531
19 Эшироль Айзер 35 684
20 Роан Луара 35 507
21 Сен-Шамон Луара 35 308
22 Тонон-ле-Бен Жоғарғы Савойя 34 610
23 Анмас Жоғарғы Савойя 34 261
24 Роман-сюр-Изер Дром 33 632
25 Мезье Лион метрополиясы 31 438
26 Рилье-ла-Папе Лион метрополиясы 30 645

Дереккөздер

өңдеу
  1. Cyprien Cini, Loïc Farge Élections régionales 2015 : sept nouvelles régions se cherchent toujours un nom  (фран.). RTL (14 желтоқсан 2015). Басты дереккөзінен мұрағатталған 27 қаңтар 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 қаңтар 2016.
  2. Laurence Albert Les nouvelles régions à la recherche de leurs futurs noms  (фран.). Les Échos (25 Қараша 2015). Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 қараша 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 қаңтар 2016.
  3. French decree n° 2016-1266 : Portant fixation du nom et du chef-lieu de la région Auvergne-Rhône-Alpes  (фран.) (28 қыркүйек 2016). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 қазан 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 3 қаңтар 2017.
  4. Euromag.ru - Француздық Лион 2015 жылы метрополияға айналады. Басты дереккөзінен мұрағатталған 11 қыркүйек 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 мамыр 2015.
  5. Populations légales 2013 des départements et des collectivités d'outre-mer  (фран.). Institut national de la statistique et des études économiques. Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 қаңтар 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2015.

Сондай-ақ, қараңыз

өңдеу