Оспан Қабанбаев

Оспан Қабанбаев - (1901 жылы Атбасар уезі, Қарақыз болысының №1 ауылы (қазіргі Қарағанды облысы, Жаңаарқа ауданы) - 1974 жыл, Жамбыл облысы, Сарысу ауданы, Жайылма ауылы) - шаруашылық және қоғам қайраткері. Республикалық ауыспалы Қызыл Тудың иегері, "Құрмет белгісі" орденінің иегері.

Өмірбаяны

• Кеңес өкіметі орнаған алғашқы жылдарда милиция құрамына қабылданып, өзінің жер танығыштық істерімен танылған. Сол кезеңдердегі елге жайсыз тиген бандылар тобын талқандау, елдің тиыштығын сақтау жұмыстарына атсалысады. Осы қызметте жүріп сауатсыздар мектебінде қосымша сабақтар алып, жазу-сызуды үйренеді.
• 1932-33 жылдары елді аштықтан құтқару мақсатында құрылған комиссия құрамында болып, аңшылар бригадасына басшылық етеді. Халықты аң етімен, балық етімен қамтамасыз етуге үлкен еңбек сіңіреді.
• 1936 жылы Жайылма өңіріндегі «Қызыл Ту» колхозының мұрабы болған.
• Жан-жақты біліктілігі, тындырымдылығымен көзге түскен Осекеңді 1937 жылы колхоз төрағасы етіп сайлайды. Ол басқарған колхоз аудандағы үздің шаруашылыққа айналады. Оскекең басқарған «Қызыл Ту» колхозы 1938 жылы Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасымен марапатталды.
• Аудан басшылары артта қалған шаруашылықтарды көтеру үшін 1941 жылы «Үлгілі», одан кейін «Шилі» колхоздарын басқаруға жібереді. Мойынты-Шу темір жолы құрылысы, Ақкөл-Байқадам тас жолының құрылысы, Ынталы су қоймасының құрылысы, Қарақобы жолы, соғыс уақытындағы әскерді етпен, маймен, киіммен қамтамасыз ету жұмыстарының бәрінде Осекең басқарған колхозшылар белсене еңбек етті.
• Өзі басқарған «Қызыл Ту» колхозы мүшелерінің сұранысымен ол қайтадан өз колхозына басшы болып 1946 жылы оралады. 1948 жылы аудандағы ең алғашқы Социалистік Еңбек Ері атағын алған адам – Сағындық Кенжебаев, осы Осекең басқарған колхоздан шыққан еді, оның артынан осы колхоздың мүшесі Қуандық Байзақов та Социалистік Еңбек Ері атағын алды. 1947 жылы Осекең Сарыарқа жайылымына мал шығару туралы Қазақстан үкіметінің басшысы Нұртас Дәндібайұлы Оңдасыновтың алдында бастамамен шықты. Ол бастама қолдау тауып, арнайы комиссия құрылды. Осекең осы комиссия құрамында болып, Сарыарқаға бетпақдала арқылы шығатын жолды барлап, құдықтар мен қоныстардың орнын белгілеу кезінде өзінің көшбасшылық қырымен танылды. Осы еңбегі үшін Сарысу аудандық партия комитеті тарапынан Сарыарқадағы шаруашылық штабының көшбасшысы ретінде құрмет көрсетіліп отырды. 1948 жылы ол басқарған колхоз Сарыарқаға ең көп мал шығарған шаруашылық ретінде танылды.
• 1950 жылы «Қызыл Ту», «Қызыл әскер», «Жаңа жол», Ленин атындағы колхоздар бірігіп Ленин атындағы колхозға айналды. Осы уақытта Осекеңді халық бірауыздан колхоз төрағасы етіп сайлады. Ленин атындағы колхоз Осекең басқарған жылдары аудандағы тұңғыш, облыстағы екінші миллионер колхоз атанды. Ол басқарған жылдары Ленин атындағы колхоз Республикалық ауыспалы Қызыл Туды ұтып алды, сонымен қатар Жамбыл облысының ауыспалы Қызыл Туын үш жыл қатарынан иеленді.
• 1957 жылы Ленин атындағы және Қызылдихан колхоздары біріктіріліп, «Жайылма» кеңшарына айналды. Осекең кеңшар директорының орынбасары болып тағайындалды.
• 1960 жылы өзінің сұрануымен, аудан басшыларының қалауымен Жайылма кеңшарының Арқадағы №4 фермасының меңгерушілігіне ауысты.
• 1974 жылы қайтыс болды.

Қоғамдық қызметі

• 1946-1957 жылдар арасында Халық шаруашылығы жетістіктерінің Бүкілодақтық көрмесіне Қазақстан делегациясы құрамында барды.
• Қазақстан Компартиясы съезінің делегаты
• Жамбыл облыстық партия комитетінің мүшесі
• Жамбыл облыстық Кеңестің депутаты болып бірнеше мәрте сайланған.

Марапаттары

• 1939 және 1950 жылдары Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет Грамотасымен екі мәрте
• 1949 және 1958 жылдары еңбекшілер депутаттары Жамбыл облыстық Кеңесі атқару комитетінің Құрмет Грамотасымен екі мәрте
• 1946 жылы «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы ерлігі үшін» медалімен
• 1957 жылы «Тың жерлерді игергені үшін» медалімен
• 1957 жылғы 15 тамызда Мәскеу қаласындағы Бүкілодақтық Халық Шаруашылығы жетістіктері көрмесінің алтын медалімен
• 1957 жылдың 17 қарашасында «Құрмет белгісі» орденімен марапатталған.

Басқа деректер

Ол кісі туралы сандаған мақалалар республикалық, облыстық, аудандық газет беттерінде жарияланған. Оспан Қабанбаев туралы әңгімелерді белгілі жазушы Берік Шаханұлының кітаптарынан табуға болады.

Сыртқы сілтемелер

• Той үстіндегі әңгіме
• Аңызға айналған тұлға