Чарвак су қоймасы

Чарвак су қоймасы (өзб. Chorvoq Suv Ombori) — Батыс Тянь-Шань сілемдерінде, Өзбекстан астанасы Ташкент қаласының солтүстік-шығысында орналасқан жасанды су қоймасы. Жергілікті тұрғындар арасында Ташкент теңізі деген атпен белгілі. Чарвактың жағалауы 100 км-ге созылып жатыр. Жағалаудың көптеген жерлерінде жабдықталған жағажайлар, пансионаттар мен демалыс базалары бар.[1]

Чарвак су қоймасы
өзб. Chorvoq Suv Ombori
Морфометрия
Ауданы37 км²
Көлемі2 км³
Жағалық сызықтың ұзындығы94 км
Сипаттамасы
Толтырылған жылы1970
Қалыпты тірек деңгейі169 м
Су алабы
Су жинайтын орынның аумағы3200 км²
Құйылатын су ағыныПскем, Көксу, Шатқал, Науалысай, Шымғансай
Шығатын су ағыныШыршық
Орналасуы
41°38′15″ с. е. 70°02′00″ ш. б. / 41.6375° с. е. 70.0333° ш. б. / 41.6375; 70.0333 (G) (O) (Я)Координаттар: 41°38′15″ с. е. 70°02′00″ ш. б. / 41.6375° с. е. 70.0333° ш. б. / 41.6375; 70.0333 (G) (O) (Я)
Ел Өзбекстан
АймақТашкент облысы
АуданБостандық ауданы
Чарвак су қоймасы (Өзбекстан)
Чарвак су қоймасы
Чарвак су қоймасы Ортаққорда

Тарихы

өңдеу
 
Чарвак плотинасы

Чарвак су қоймасы 1970 жылы Шыршық өзенінің арнасында жасалынды. Өткен ғасырдың 60-жылдарының ортасында Ташкентте қатты жер сілкінісі болды және қаланың едәуір бөлігі қираған болатын. Қалпына келтіру жұмыстары кезінде электр энергиясының сұранысы қажет болғандықтан гидроэлектр станциясын салу туралы шешім қабылданды. 1964 жылы энергетиктер мен ГЭС құрылысшыларына арналған Чарвак кенті құрылды. 60-жылдардың соңында құрылыс барысында биіктігі 169 м болатын тас бөгет салынды. Тау аралық бассейн сумен толтырылғаннан кейін Червакский деп аталып, су қоймасы пайда болды. Бүгінде бұл Өзбекстан тұрғындары мен бүкіл әлемнің туристері үшін сүйікті демалыс орнына айналды.[2]

Сипаттама

өңдеу

Алып жатқан жер аумағы 37 км2 шамасында, көлемі 2км2. Жағалық сызықтың ұзындығы 94 км құрайды. Суы мөлдір, тек кіреберістің басында ұсақ құмның әсерінен лайлану пайда болады. Жазда ауа температурасы +35°C-қа дейін көтеріледі, ал су +25°C-қа дейін жылынады, қыркүйек айының соңында айтарлықтай салқындату басталады.

 

Кейбір бөліктерінде суда өсетін өсімдіктер кездеседі, балықтардан ақ сақа, пелядь, сазан, форель және шармай кездеседі. Қыркүйек-қазан айларында балық аулау маусымы басталады.

Кеңістік Тянь-Шань мен Шатқал жоталары арасында созылып, таулы жағалау құрайды. Бөгеттен бірнеше шақырым жерде тарихи және археологиялық орындар бар: Обирахмат - алғашқы адамдар орны, Чинар - жартастағы суреттер салынған үңгір, Убайдулла Ахрор және Ховенди ат-Тахур (Шейхантаур) дүниеге келген Богистон ауылы.[3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. https://wikiway.com/uzbekistan/charvakskoe-vodokhranilishche/ Чарвакское водохранилище (Lake Charvak)
  2. https://touristam.com/charvakskoe-vodohranilische.html Чарвакское водохранилище, Узбекистан. Фото, зоны отдыха, как добраться из Ташкента. История создания
  3. https://www.tourister.ru/world/asia/uzbekistan/city/tashkent/lakes/33660 Чарвакское водохранилище