Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі — қорғаныс саласында басшылықты, Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін әскери-саяси және әскери-экономикалық басқаруды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган, сондай-ақ мемлекеттік авиация және аумақтық қорғаныс салаларындағы уәкілетті орган.

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі
(ҚР ҚМ)
Жалпы мағлұмат
Мемлекет  Қазақстан
Құрылған уақыты 7 мамыр 1992
Оның алдындағы мекеме ҚР Мемлекеттік қорғаныс комитеті
Мекемені басқарады Қазақстан Республикасының Үкіметі
Штаб-пәтері 010000, Астана, Достық көшесі, 14 үй
Министр Генерал-полковник Руслан Жақсылықов
Бірінші вице-министр — Қарулы Күштер Бас штабының бастығы Генерал-лейтенант Сұлтан Қамалетдинов
Бір мекемеге қарасты орган Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері
Ресми сайты
gov.kz/memleket/entities/mod

Тарихы

өңдеу

1991 жылы 25 қазанда Президент Жарлығымен Қазақ КСР Мемлекеттік қорғаныс комитеті құрылды.[1] 1992 жылы 7 мамырда ҚР Президентінің Жарлығымен ҚР Мемлекеттік қорғаныс комитеті Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі болып қайта құрылды.[2]

Міндеттері

өңдеу

1) қорғаныс саласындағы мемлекеттік саясатты жүзеге асыру, сондай-ақ мемлекетте бірыңғай әскери-техникалық саясатты жүргізу;

2) Қарулы Күштерді әскери-саяси және әскери-экономикалық басқаруды жүзеге асыру;

3) агрессияға тойтарыс беру, Қазақстан Республикасының аумақтық тұтастығы мен егемендігін қарулы қорғау, мемлекеттік және әскери объектілерді күзету және қорғау, әуе кеңістігін қорғау, сондай-ақ Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес міндеттерді орындау үшін Қарулы Күштердің жауынгерлік әзірлігін және жауынгерлік қабілеттілігін қамтамасыз ету.[3]

Басшылық

өңдеу
  • Руслан Жақсылықов — генерал-полковник, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі (2022 жылдан бастап)
  • Сұлтан Қамалетдинов — генерал-лейтенант, Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары — Қазақстан Қарулы Күштері Бас штабының бастығы (2024 жылдан бастап)
  • Шайх-Хасан Жазықбаев — генерал-майор, Қорғаныс министрінің тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі орынбасары (2024 жылдан бастап)
  • Қаныш Әбубәкіров — генерал-майор, Қорғаныс министрінің тыл және әскери инфрақұрылым жөніндегі орынбасары (2024 жылдан бастап)
  • Бақытбек Сыдықов — генерал-майор, Қорғаныс министрінің қару-жарақ және әскери техника жөніндегі орынбасары (2023 жылдан бастап)
  • Дархан Ахмедиев — Қорғаныс министрінің орынбасары (2022 жылдан бастап)
  • Әскер Бейсенов — полковник, Қорғаныс министрінің орынбасары (2023 жылдан бастап)
  • Дәурен Қосанов — авиация генерал-лейтенанты, Қорғаныс министрінің орынбасары — Қазақстан Қарулы Күштері Әуе қорғанысы күштерінің бас қолбасшысы (2024 жылдан бастап)[4]

Министрлік ведомстволары

өңдеу

Министрліктің бейбіт уақыттағы ведомствосы – Қарулы Күштердің Бас штабы.

Министрліктің аумақтық бөлімшелері

өңдеу
  • Астана, Алматы, Шымкент қалалық және облыстық қорғаныс істері жөніндегі департаменттер
  • Қалалық қорғаныс істері жөніндегі басқармалар
  • Аудандық қорғаныс істері жөніндегі бөлімдер

Қарулы күштер

өңдеу
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштері Әуе қорғанысы күштері бас қолбасшысының басқармасы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштері Құрлық әскерлері бас қолбасшысының басқармасы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштері Десанттық-шабуылдау әскерлері қолбасшысының басқармасы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштері Әскери-теңіз күштері Бас қолбасшысының басқармасы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштері тылы бастығының басқармасы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Әскери полициясы бас басқармасы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Әскери инфрақұрылым бас басқармасы

Өңірлік қолбасшылық

өңдеу
  • "Астана" өңірлік қолбасшылығы әскерлері қолбасшысының басқармасы
  • "Батыс" өңірлік қолбасшылығы әскерлері қолбасшысының басқармасы
  • "Оңтүстік" өңірлік қолбасшылығы әскерлері қолбасшысының басқармасы
  • "Шығыс" өңірлік қолбасшылығы әскерлері қолбасшысының басқармасы

Қарамағындағы ұйымдар және мемлекеттік мекемелер

өңдеу
  • "Әскери-стратегиялық зерттеулер орталығы" АҚ
  • "Қазақстан ГАЖ орталығы" АҚ
  • "Әскери құрылыс" АҚ
  • Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Спорт комитеті ‒ Орталық спорт клубы
  • Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Орталық мұрағаты
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Мемлекеттік әскери-тарихи музейі
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Ұлттық әскери-патриоттық орталығы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Санитариялық-эпидемиологиялық орталығы
  • Талдау және болжау орталығы
  • Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Әскери медицина орталығы
  • Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Әскери-ғарыштық бағдарламалар орталығы
  • Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Әскери өкілдіктер орталығы
  • Метрологиялық қамтамасыз ету және стандарттау орталығы
  • Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Парашюттік даярлық орталығы
  • Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Зейнетақымен қамсыздандыру орталығы
  • Орталық әскери-дәрігерлік комиссия

Әскери оқу орындары

өңдеу

Әскери медициналық мекемелер

өңдеу
  • Бас әскери емхана
  • Орталық әскери емхана
  • Әскери клиникалық госпиталь
  • Әскери-теңіз госпиталі, Ақтау қаласы
  • Әскери госпиталь, Ақтөбе қаласы
  • Әскери госпиталь, Аягөз қаласы
  • Әскери госпиталь, Семей қаласы
  • Әскери госпиталь, Талдықорған қаласы
  • Әскери госпиталь, Тараз қаласы
  • Әскери лазарет, Қарағанды қаласы
  • Әскери лазарет, Өскемен қаласы
  • Әскери лазарет, Сарыөзек кенті
  • Әскери лазарет, Үшарал қаласы

Министрлер тізімі

өңдеу
Суреті Аты-жөні
(Өмір сүрген жылдары)
Қызметі Әскер түрі Үкімет басшысы
Мемлекеттік қорғаныс комитетінің төрағасы (1991–1992)
1   Сағадат Нұрмағамбетов
(1924–2013)
қазан
1991
мамыр
1992
  Құрлық әскерлері Терещенко
Қорғаныс министрлігі (1992–)
1   Сағадат Нұрмағамбетов
(1924–2013)
мамыр
1992
қараша
1995
  Құрлық әскерлері Терещенко
Қажыгелдин
2   Әлібек Қасымов
(1954 туған)
16 қазан
1995
30 қазан
1996
  Құрлық әскерлері Қажыгелдин
3   Мұхтар Алтынбаев
(1945 туған)
30 қазан
1996
9 тамыз
1999
  Әуе қорғаныс күштері Қажыгелдин
Балғымбаев
4   Сәт Тоқпақбаев
(1939 туған)
13 тамыз
1999
8 желтоқсан
2001
  Ұлттық қауіпсіздік комитеті Балғымбаев
Тоқаев
5   Мұхтар Алтынбаев
(1945 туған)
8 желтоқсан
2001
8 қаңтар
2007
  Әуе қорғаныс күштері Тоқаев
Тасмағамбетов
Даниал Ахметов
6   Даниал Ахметов
(1954 туған)
10 қаңтар
2007
17 маусым
2009
Әскерде қызмет етпеген Мәсімов I
7   Әділбек Жақсыбеков
(1954 туған)
24 маусым
2009
2 сәуір
2014
  Кеңестік армия Мәсімов I
Серік Ахметов
8   Серік Ахметов
(1958 туған)
3 сәуір
2014
22 қазан
2014
  Кеңестік армия Мәсімов II
9   Иманғали Тасмағамбетов
(1956 туған)
22 қазан
2014
13 қыркүйек
2016
  Кеңестік армия Мәсімов II
10   Сәкен Жасұзақов
(1957 туған)
13 қыркүйек
2016
7 тамыз
2018
  Құрлық әскерлері Сағынтаев
11   Нұрлан Ермекбаев
(1963 туған)
7 тамыз
2018
31 тамыз
2021
  Құрлық әскерлері Сағынтаев
Мамин I
12   Мұрат Бектанов
(1965 туған)
31 тамыз
2021
19 қаңтар
2022
  Құрлық әскерлері Мамин I
Мамин II
13   Руслан Жақсылықов
(1966 туған)
19 қаңтар
2022
  Қарулы Күштер Смайылов I
Смайылов II
Бектенов

Дереккөздер

өңдеу
  1. Об обpазовании Госудаpственного комитета обоpоны Казахской ССР
  2. "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қорғаныс комитетін Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі етіп қайта құру туралы" ҚР Президентінің 1992 ж. 7 мамырдағы № 738 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 1992, № 18, 279-бап).
  3. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі туралы ережені бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күші жойылды деп тану туралы
  4. Құрылым
  5. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындары