Уикипедия

Қуандық Уәлиханұлы Бишімбаев

Қуандық Уәлиханұлы Бишімбаев (11 сәуір 1980 жыл, Қызылорда) — қазақстандық экономист, саясаткер және тұтқын, 2016 жылы бірнеше ай бойы Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі, экономика ғылымдарының кандидаты.

Қуандық Уәлиханұлы Бишімбаев
Қуандық Уәлиханұлы Бишімбаев
Бишімбаев, 2016 жыл
Лауазымы
Ту
Ту
 Ұлттық экономика министрі
Ту
Ту
6 мамыр 2016 — 28 желтоқсан 2016
Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр Кәрім Мәсімов
Ізашары Ерболат Досаев
Ізбасары Тимур Сүлейменов
Өмірбаяны
Білімі 1) Қазақ мемлекеттік басқару академиясы (1999)
2) М.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университеті (2001)
3) "Болашақ" бағдарламасы бойынша Джордж Вашингтон университеті (2001)
Ғылыми дәрежесі экономика ғылымдарының кандидаты
бизнес-әкімшілендіру магистрі (2001)
Дүниеге келуі 11 сәуір 1980 (1980-04-11) (44 жас)
Қызылорда, Қазақ КСР, КСРО
Әкесі Уәлихан Қозыкеұлы Бишімбаев
Жұбайы 1) Назым Қаһарманқызы Қаһарманова (Бабағұлова,[1] 2020 ажыр.[2])
2) Салтанат Амангелдіқызы Нүкенова (1992 туғ.[1]–2023[3])
Балалары 3 ұлы және 1 қызы[4]
өңдеу Үлгі құжаттамасын қараңыз

2023 жылғы қарашада оны әйелін өлтірді деген айыппен сотқа тартты. Сәуір айында сот үдерісі барысында ол өз кәнісін мойындады.[5] 13 мамыр күні сот оны 24 жыл түрмеге кесті.[6]

Жастық шағы және білімі

өңдеу

Қуандық Бишімбаев 1980 жылғы 11 сәуірде Қызылорда қаласында дүниеге келген. Дулат тайпасы Шымыр руы Темір бөлімінен шыққан.[7] [8]

Мансабы

өңдеу
  • Еңбек жолын 2001 жылы "Қазақстан даму банкі" АҚ бас менеджері болып бастаған.
  • 2002–2003 жылдары ол — Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігінің Стратегиялық жоспарлау және инвестициялық саясат департаментінің Бюджеттік саясат және жоспарлау департаментінің функционалдық талдау бөлімінің бастығы, Инвестициялық жоспарлау және талдау басқармасы бастығының орынбасары.
  • 2003–2004 жылдары — "Ұлттық инновациялық қор" АҚ басқарушы директоры, басқарма мүшесі.
  • 2004–2005 жылдары — "Маркетингтік және аналитикалық зерттеу орталығы" АҚ басқарма бастығының орынбасары, басқарма мүшесі.
  • 2005 жылы — "Ордабасы" корпорациясы" АҚ вице-перезиденті, "Интеркомшина" АҚ директорлар кеңесінің төрағасы.
  • 2005–2006 жылдары — Экономика және бюджеттік жоспарлау министрінің кеңесшісі, Премьер-министр орынбасарының кеңесшісі.
  • 2006–2007 жылдары — Индустрия және сауда министрлігінің "Сауда саясатын дамыту оратылығы" АҚ президенті.
  • 2007 жылы — Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрінің орынбасары.
  • 2008 жылы — Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің Әлеуметітк-экономикалық мониторинг бөлімінің меңгерушісі.
  • 2008–2009 жылдары — "Арна Медиа" Ұлттық ақпарат холдингі" АҚ басқармасының төрағасы.
  • 2009–2010 жылдары — Қазақстан президентінің көмекшісі.
  • 2010–2011 жылдары — Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрінің орынбасары.
  • 2011–2013 жылдары — "Самұрық-Қазына" АҚ басқармасы төрағасының орынбасары.
  • 2012 жылғы 13 наурыздан — "Қазақстан Даму Банкі" АҚ директорлар кеңесінің мүшесі.
  • 2013 жылғы 30 мамырдан — "Бәйтерек" Ұлттық басқару холдингі" АҚ басқармасының төрағасы.
  • 2014 жылғы сәуірден — "Қазақстан Даму Банкі" АҚ директорлар кеңесінің төрағасы
  • 2015 жылғы наурыздан — "Болашақ" ассоциациясы кеңесінің төрағасы.
  • 2016 жылғы 6 мамыр мен сол жылғы 28 желтоқсан аралығында — Ұлттық экономика министрі.[9]

Жеке өмірі

өңдеу

Қуандық Бишімбаев екі рет неке қиған. Тұңғыш әйелі Назым Қаһарманқызы Қаһармановамен некесі 14 жыл бойы созылды, олар 2020 жылғы 5 қазанда, күйеуінің түрмеден шыққанынан кейін ресми түрде ажырасты, екеуінің үш баласы бар.[2] Бірінші некесінен кейін ол 1992 жылы туған Салтанат Амангелдіқызы Нүкеноваға үйленген.

Бишімбаевтың жалпы төрт баласы, үш ұл, бір қызы бар.[4]

Тұтқынға алынуы

өңдеу

Жемқорлық үшін тұтқынға алынуы

өңдеу

2017 жылғы 10 қаңтарда Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл ұлттық бюросы Бишімбаевты алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобында аса ірі мөлшерде бірнеше рет пара алғаны үшін ұстады.[10] 12 қаңтар күні оны сол себеппен тұтқынға алды.[11]

2018 жылғы 14 наурызда[12] Қуандық Бишімбаев "Бәйтерек" ұлттық холдингін басқарып тұрғанда Қызылордадағы әйнек зауытына бөлінген қаржыдан бір миллиард теңге жымқырған деп айыппен[3] Астана қаласының қылмыстық істер жөніндегі ауданаралық мамандандырылғант соты Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 189-бабының 3-бөлігі, 4-бөлігінің 2-тармағымен бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалып, оны өмір бойына басшылық қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, 10 жылға бас бостандығынан айыру жазасын қатаң тәртіптегі қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінде өтеуге үкім шығарды.[12]

2018 жылғы 28 желтоқсанда Түркістан облысы Төлеби аудандық соты Қуандық Бишімбаевтың қамауда ұстау шарттарын жеңілдету туралы өтінішін ішінара қанағаттандырып, жалпы режимдегі колонияда өтеуді ұйғарды.[13]

2019 жылғы 25 қыркүйекте Қуандық Бишімбаев бостандыққа шықты, Шымкенттің Абай аудандық соты экс-министрді шартты түрде мерзімінен бұрын босату туралы өтінішті қанағаттандырды.[14]

Салтанат Нүкенованы өлтіргені

өңдеу
Толық мақаласы: Бишімбаев ісі

Салтанат Амангелдіқызы Нүкенова (15 мамыр 1992 жыл – 9 қараша 2023 жыл, Астана)[3] — Бишімбаевтың екінші[1] әйелі, Астананың Достық көшесінің бойындағы[4] "Бау" мейрамханасында күйеуі басынан қатты соқты да,[15] нәтижесінде жедел жәрдем жетпей тұра[2] ол көз жұмған. Өлтірушілік орын алған күні Бишімбаевтың ұсталғаны[3] және адам өліміне әкеп соқтырған денсаулыққа ауыр зиян келтірді деген күдікпен уақытша ұстау изоляторына қамалғаны белгілі болды. Камералардан табылған ақпарат бойынша, Бишімбаев өз әйелін 8 сағат бойы ұрып-соққан. [4]

Бишімбаевтың тұңғыш әйелі, Назым Қаһарманова,[1] орын алған оқиға жайлы білгенде «таң қалдым» деді, оны «қайғылы жағдай» деп атады да, Салтанаттың отбасына көңіл айтты.[2]

11 қазан күні мамандар гастробардағы күзет камераларынан жойылған видеоларды қайтарып ала алғаны белгілі болды. Видеоларда Бишімбаевтың сағат 7:00-де әйелін ұрып соққаны табылды. Бишімбаевтың інісі берген мазмұндамасы камераларда табылған видеолармен сәйкес келді, оның сөзінше ол гастробарда «ұйықтап жатқан» Нүкенованың сағат 16:40-та пульсін тексерген кезде оның өмірден озғанын білді. Нүкенованы 9 қараша күні ешкім көрмегені белгілі және сарапшылар мәліметінше денесінде пышақтау іздері жоқ, болжам бойынша, басына моқал затпен қатты соққы тиюі оның өліміне әкелді.[15]

11 қараша күні Павлодарда Салтанат Нүкеновамен қоштасу рәсімі өтті. Ол Мәшһүр Жүсіп мешітінде орын алды, туыстары және достары қатысты.[16] Сол күні Бишімбаевтың екі айға қамалғаны белгілі болды.[17]

Сотта жәбірленуші тараптың адвокаты Игорь Вранчев Бишімбаевты «элитарлық және тоталитарлық паразит»ке теңеп, оны түрмеге отырғызудың бүкіл Қазақстан үшін маңыздылығын айтты.[18]

Дереккөздер

өңдеу
  1. ↑ a b c d Бишимбаев Куандык Валиханович  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 11 қараша 2023.
  2. ↑ a b c d АҒЗАМҚЫЗЫ, Ақмарал "Шок болдым". Бишімбаевтың 14 жыл некеде болған әйелі пікір білдірді  (қаз.). el.kz (10 қараша 2023). Тексерілді, 11 қараша 2023.
  3. ↑ a b c d БАҚ: Экс-министр Қуандық Бишімбаев ұсталды. Ол әйелін сабап өлтірді деген күдікке ілінген  (қаз.). Азаттық радиосы (9 қараша 2023). Тексерілді, 11 қараша 2023.
  4. ↑ a b c d БЕКНАЗАР, Бағлан Экс-министр Бишімбаев Астанадағы мейрамханасында әйелін ұрып өлтірді деген күдікпен ұсталды  (қаз.). Айқын (9 қараша 2023). Тексерілді, 11 қараша 2023.
  5. ↑ Бишімбаев кінәсін мойындады
  6. ↑ Қуандық Бишімбаев 24 жылға сотталды
  7. ↑ https://www.tiktok.com/@dosonalbaeb/video/7357057087307812102?_t=8lTzfw2WrdV&_r=1
  8. ↑ Құрастырушы авторы Асангелді Отаров Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Шымыр. — Алматы: Издательство Өнер, 2007. — 816 б. — ISBN 978-601-209-017-8.
  9. ↑ Бишимбаев Куандык Валиханович
  10. ↑ Национальным бюро по противодействию коррупции задержан бывший Министр национальной экономики РК Куандык Бишимбаев  (орыс.). Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
  11. ↑ Ранее задержанный Куандык Бишимбаев арестован  (орыс.). Мұрағат көшірмесі 2 ақпанның 2017 Wayback Machine мұрағатында
  12. ↑ a b КОВАЛЕВА, Татьяна Бишимбаев приговорен к 10 годам лишения свободы  (қаз.). zakon.kz (14 наурыз 2018). Тексерілді, 11 қараша 2023.
  13. ↑ ИСА, Дилара Осуждённого Бишимбаева переведут в колонию общего режима  (орыс.). Азаттық радиосы (30 декабря 2018). Тексерілді, 11 қараша 2023. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
  14. ↑ ИСА, Дилара Осуждённый по делу о коррупции экс-министр Бишимбаев освободился условно-досрочно  (орыс.). Азаттық радиосы. Тексерілді, 11 қараша 2023. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
  15. ↑ a b НИКИФОРЯК, Ксения Бишимбаев в 7:00 избивал жену — восстановлено удаленное видео с камер наблюдения гастроцентра  (орыс.). orda.kz (11 ноября 2023). Тексерілді, 11 қараша 2023.
  16. ↑ НИКИФОРЯК, Ксения В Павлодаре простились с убитой женой Куандыка Бишимбаева  (орыс.). orda.kz (11 ноября 2023). Тексерілді, 11 қараша 2023.
  17. ↑ Астана соты: Экс-министр Қуандық Бишімбаев екі айға қамалды  (қаз.). Азаттық радиосы (12 қараша 2023). Тексерілді, 12 қараша 2023.
  18. ↑ Бишімбаев жазадан құтылып кетсе, онда елде болашақ жоқ деген сөз!
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қуандық_Уәлиханұлы_Бишімбаев&oldid=3399836» бетінен алынған