Қылшалар тұқымдасы
Қылшалар тұқымдасы (лат. Ephedraceae)[1] - ашық тұқымдылар, қос жарнақты бұта немесе ағаш.
| Қылшалар тұқымдасы | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||
|
Ботаникалық сипаты
өңдеу
- Биіктігі 2-7 см-ден 1-8 м-ге дейін жетеді.
- Тарамдалған бұтақтары және қабыршақты жапырағы бар.
- Гүлдері әдетте қос үйлі, сирек бір үйлі.
- Тозаңдық масағы сағақсыз немесе бағана тәрізді сағағы болады. Оны айнала жабын тәрізді гүл жапырағы жұптаса орналасқан. Тозаңдығының бас жағында кішкене саңылауы бар. Жемістенген аналық масағы гүлшоғырына топтасады, сағақты немесе сағақсыз. 1-3 тұқым бүршігінің сыртында екі жамылғысы бар, оны айнала 2-4 жұп гүл жапырағы қоршаған. Тұқым бүршігінің сыртқы жамылғысының жоғарғы жағы ашық, ішкі жамылғысы тік немесе иілген түтік болып бітеді.
- Піскен жемісі сары немесе қызыл етті жалған жидек.
- Тұқымы - эндоспермалы және 2 тұқым жарнағы болады.
Өсетін жері мен таралуы
өңдеуОңтүстік және Орта Азия, Иран елдерінде, Қытайдың Қашқария, Тибет аймақтарында, Еуропаның оңтүстігінде, Қырым түбегінде, Кавказ, Солтүстік Америка елдерінде, Моңғолия жерінде, Ресейдің Қиыр Шығыс аймағында, Гималай тауларында, Қытайдың батысында кездеседі. Қазақстанда 1 туысы, 7 түрі өседі.
Қолданысы
өңдеуҚылшалар тұқымдасының кей түрлері дәрілік өсімдіктер, құрамында эфедрин, псевдоэфедрин болғандықтан ревматизмге, ас қорыту жүйесі нашарлағанда, медицинада дәрі ретінде және халық медицинасында қолданылады.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5