2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар
Шри-Ланкадағы наразылықтар (сингал. ශ්රී ලාංකික විරෝධතා, там. இலங்கையின் மக்கள் போராட்டம்) 2022 жылдың наурыз айында тәуелсіздік алғаннан бері елдегі ең үлкен экономикалық дағдарыс аясында басталды. Наразылық білдірушілер үкіметтің отставкаға кетуін талап етті[5]. Наразылықтар тәртіпсіздіктерге ұласты[6]. 9 шілдеде наразылық білдірушілер үкімет ғимараттарына, соның ішінде Президент Готабай Раджапакстың резиденциясына басып кірді[7]. 13 шілдеде Президенттің ресми отставкаға кететіні туралы жарияланды[8][9].
| 2022 жылғы Шри-Ланкадағы наразылықтар | |
 Президент хатшылығының алдында наразылық білдірушілер | |
| Дата | 2022 жылғы 15 наурыз[1] — 14 қараша[2] |
|---|---|
| Орны |  Шри-Ланка[a 1]
|
| Себебі | экономикалық дағдарыс |
| Мақсат | үкіметтің отставкаға кетуі |
| Ұйымдастырған | демонстрациялар, интернет белсенділік, тәртіпсіздіктер, ереуілдер, наразылықтар |
| Шығын | |
| Өлім | 10 наразылық білдіруші қайтыс болды[a 2] |
| Жарақат алғандар | 250+[3] |
| Тұтқындалғандар | 600+[4] |
өңдеу  |
|
Алғышарттары
өңдеуНаразылықтардан бұрын тәуелсіз Шри-Ланкадағы ең үлкен экономикалық дағдарыс болды. Оның себептерінің бірі 2021 жылдың сәуірінде органикалық ауылшаруашылығына көшу үшін бейорганикалық тыңайтқыштар мен агрохимикаттарды пайдалануға тыйым салу болды. Шай өндірісінің төмендеуі (жетекші экспорттық дақылдардың бірі) шамамен 425 миллион доллар экономикалық шығынға әкелді, ал алғашқы алты айда күріш өндірісі 20% төмендеді. Бұрын күріш өндірісінде өзін-өзі қамтамасыз ететін ел 450 миллион долларға күріш импорттауға мәжбүр болды. Жалпы, ауылшаруашылық өндірісі өнімділіктің күрт төмендеуімен бірнеше есе қымбатқа түсті[10][11][12]. Тағы бір себеп COVID-19 пандемиясы кезінде шетелдік туризмнің төмендеуі[13]. Шри-Ланканың сыртқы қарызы шамамен 51 миллиард долларды құрайды[14].
Азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін Шри-Ланка ішкі нарыққа назар аударды, бұл экспорттың төмендеуіне және импорт құнының өсуіне әкелді және дағдарыстың тағы бір себебі болуы мүмкін[14].
Түсініктемелер
өңдеу- ↑ Шри-Ланка қауымдастықтарының Аустралия, Ұлыбритания, Канада, Жаңа Зеландия, АҚШ және басқа елдердегі демонстрациялары да бар.
- ↑ Полиция 3 адамды атып өлтірді, 1 депутат Амаракерти Атхукорала атып өлтірілді, 2 адам басқа себептерден қайтыс болды.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Sri Lanka's main opposition to hold demonstration on March 15 in Colombo, economynext.com, Echelon Media Company (7 наурыз 2022). Тексерілді 11 мамыр 2022.
- ↑ Sri Lanka's Budget for 2023 aims a way out of current economic crisis (14 қараша 2022).
- ↑ Sri Lanka PM Mahinda Rajapaksa offers to resign as crisis worsens. Al Jazeera (9 мамыр 2022).
- ↑ Sri Lanka arrests over 600 protestors violating curfew in Western Province, The New Indian Express (3 сәуір 2022). Тексерілді 3 сәуір 2022.
- ↑ Sri Lanka: The protesters (ағыл.). The Indian Express (17 сәуір 2022). Тексерілді, 15 мамыр 2022.
- ↑ Sri Lanka’s Leaderless Protests (ағыл.). thediplomat.com. Тексерілді, 15 мамыр 2022.
- ↑ Протестующие на Шри-Ланке захватили резиденцию президента, сообщили СМИ. РИА Новости (9 шілде 2022). Тексерілді, 9 шілде 2022.
- ↑ Sri Lanka president to resign on July 13: Speaker (ағыл.). EconomyNext (9 шілде 2022). Тексерілді, 10 шілде 2022.
- ↑ Sri Lanka’s president resigns in the face of massive protests. — The Economist. — ISSN 0013-0613.
- ↑ In Sri Lanka, Organic Farming Went Catastrophically Wrong, Foreign Policy (5 наурыз 2022).
- ↑ Organic food revolution in Sri Lanka threatens its tea industry (1 қыркүйек 2021).
- ↑ Major food crisis in October? (ағыл.), Daily News.
- ↑ Премьер-министр Шри-Ланки созвал экстренное совещание партийных руководителей из-за протестов (орыс.) (9 шілде 2022). Тексерілді, 10 шілде 2022.
- ↑ a b Безвластие, заоблачные цены и пища на кострах: как развивается кризис на Шри-Ланке (орыс.). Тексерілді 12 шілде 2022.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |