Бақша қараоты
Бақша қараоты (лат. Portulaca olerаcea)[1] - қараоттар тұқымдасы, қараот туысына жататын бір жылдық шөптесін өсімдік.
| Бақша қараоты | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||
| ||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||
| Portulaca olerаcea |
Ботаникалық сипты
өңдеу
- Биіктігі 10-35 см.
- Сабағы етжеңді, жайылып өседі. Түбінен бастап бұтақтанады.
- Жапырақтары қондырмалы, ұзынша сына тәрізді, ұшы доғал, түбіне қарай жіңішкерген, жоғары жағында қарама-қарсы кезектесіп орналасқан. Жапырағының ұзындығы 1-2 см, ені 1 см-ге дейін, етжеңді.
- Гүлі майда, жапырақ қолтығынан дана немесе 2-3 -тен топтасып жетіледі. Тостағанша жапырақтары шөптесін, күлтелері сары түсті. Аналығы ұзын. Маусым-қыркүйек айларында гүлдеп, жемістенеді.
- Жемісі жұмыртқа тәрізді немесе дөңгелек шар тәрізді қауашақ, ұзындығы 5-8 мм.
- Тұқымы бүршік тәрізді, қара қоңыр түсті. Мал жемейді.
Өсетін жері мен таралуы
өңдеуЖер бетінде тропиктік және субтропиктік аймақтарында таралған. Қазақстанда Каспий маңында, Балқаш-Алакөл ойысында, Іле, Күнгей, Қырғыз Алатауларында кездседі. Өсетін жері - өзендердің құмды жайылымдары, егістіктер, бақшалар, алаңқайлар.
Қолданылуы
өңдеу
- Медицинада бақша қараотының дәні және жапырағынан жасалынған дәрілер бүйрек, бауыр, т.б.ауруларға қарсы ем үшін пайдаланылады.
- Аспаздықта шикідей, пісірлген және маринадталған түрінде тамақ дайындау барысында қолданылады.
- Мәдени сәндік түрі гүлзарларда өсіріледі.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5