Евгений Григорьевич Брусиловский

(Евгений Брусиловский бетінен бағытталды)

Евгений Григорьевич Брусиловский (12 қараша 1905, Ресей, Дондағы Ростов9 мамыр 1981, Мәскеу) — композитор, Қазақстанның халық артисі (1936).

Евгений Брусиловский
орыс. Евгений Брусиловский
Е. Г. Брусиловскийге арналған Қазақстан пошта маркасы, 2005, 150 теңге
Е. Г. Брусиловскийге арналған Қазақстан пошта маркасы, 2005, 150 теңге
Туған кездегі есімі

Евгений Григорьевич Брусиловский

Туған күні

30 қазан 1905 (1905-10-30)

Туған жері

Ростов-на-Дону, Донский әскерінің облысы, Ресей Империясы

Қайтыс болған күні

9 мамыр 1981 (1981-05-09) (75 жас)

Қайтыс болған жері

Мәскеу, РКСФР, КСРО

Азаматтығы

 КСРО
Ресей Империясы (1905-1922)

Ұлты

орыс

Қызметі

композитор, педагог, профессор

Өмірбаяны

өңдеу
  • Ленинград (қазіргі Санкт-Петербург) консерваториясын бітірген (1931).
  • 1933 жылы КСРО Композиторлар одағының жолдамасымен Алматыға келді.
  • 1933 — 34 жылдары Қазақ музыкалық драма техникумы жанындағы халық музыкасының ғылыми-зерттеу кабинетінде қызмет етті.
  • 1934 — 38 жылы Қазақ музыка (қазіргі Қазақ опера және балет театры) театрының музыкалық жетекшісі
  • 1939 — 56 жылы Қазақстан Композиторлар одағы басқармасының төрағасы
  • 1956 — 76 жылдары КСРО Композиторлар одағы басқармасының мүшесі
  • 1944 — 51 жылдары Қазақ филармониясының көркемдік жетекшісі
  • 1944 — 70 жылдары Алматы консерваториясының композиция кафедрасының меңгерушісі болды.

Шығармашылығы

өңдеу

Брусиловский қазақ музыка өнерінде еуропалық бағыттағы шығармашылық мектептің қалыптасуына үлкен үлес қосты.

Ол 9 опера, 2 балет, 9 симфония, “Кеңестік Қазақстан” атты кантата, оркестрге, аспаптарға арналған концерттер, 500-ден астам әндер мен романстар, сондай-ақ, Қазақстан әнұранының музыкасын (Мұқан Төлебаев, Л. Хамидилермен бірігіп) жазды.

Брусиловский қазақтың ұлттық әндерін өз шығармаларында жоғары шеберлікпен пайдаланды. Ол 250-ден астам қазақ ән-күйлерін жазып алған. Ол — “Қыз Жібек”, “Жалбыр”, “Ер Тарғын” сияқты алғашқы қазақ операларының авторы. Олар музыка мәдениетінде, елдің мәдени өмірінде зор маңызға ие болды.

1970 жылдан Мәскеуде тұрған Брусиловский қазақ тұрмысы тақырыбына 8-, 9-симфонияларын, “Қозы Көрпеш – Баян Сұлу” балетін жазды.

Шәкірттері

өңдеу

Орыс және қазақ тілдерінде “Естеліктер” атты кітабы жарық көрді.

Марапаттары

өңдеу
  • КСРО Мемлекеттік сыйлығы (1948, “Кеңестік Қазақстан” кантатасы үшін)
  • Қазақстан Мемлекеттік сыйлығы (1967, “Құрманғазы” атты 6-симфониясы үшін) лауреаты.
  • Ленин
  • Еңбек Қызыл Ту
  • Құрмет белгісі ордендерімен марапатталған.

Есте қалдыру

өңдеу

Алматы қаласында Брусиловский атында көше бар.[1][2][3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том
  2. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  3. Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8