Қапаш Қабыкенқызы Құлыш
Қапаш Қабыкенқызы Құлыш (9 мамыр, 1949 жыл, Ақмола облысы, Зеренді ауданы, Дөңгілағаш ауылында туған) — кеңестік және қазақстандық әнші (сопрано), профессор, педагог. Қазақстанның Халық Әртісі, Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі (1979), халықаралық конкурстардың лауреаты.[1]
Қапаш Құлышева | |
Негізгі ақпарат | |
---|---|
Толық аты |
Құлыш Қапаш Қабыкенқызы |
Туған күні | |
Туған жері |
Доңғылағаш ауылы, Зеренді ауданы, Ақмола облысы |
Белсенділік жылдары |
1969 - осы уақыт |
Мемлекет | |
Мамандықтары | |
Дауыс түрі | |
Аспаптары | |
Жанрлары | |
Лақап аттары |
Көкшенің кербез сұлуы , Дәстүрлі әннің патшайымы |
Ұжымдары | |
Қызметтес болған |
|
Марапаттары |
Кубада өткен XI Жастар және студенттер фестивалінің (1978) лауреаты болған Қапаш Құлышева 30 жасында Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі атанды.
Биографиясы
өңдеуҚапаш Құлышева Ақмола облысы, Зеренді ауданының Дөңгілағаш ауылында туған. Әкесі - Құлышев Қабыкен, Ұлы Отан соғысының ардагері, түрлі жұмыстарды атқарған. Анасы - Құлышева Қазима, батыр-ана.
Алғашқы домбыра сабақтарын Көркем өнерпаздар үйірмесінің жетекшісі, аңызға айналған Үкілі Ыбырайдың немересі Мұса Асайыновтан алды.Оның репертуарына Ыбырайдың «Қалдырған» «Гәкку»,«Сұлу Көкше» және т.б әндері енді.
1966 жылы Көкшетау облыстық филармониясының солист-вокалисті. 1967 жылы 1967 жылы Республикалық эстрада-цирк студиясына Қазақстанның халық әртісі Ғарифолла Құрманғалиевтің сыныбына оқуға түсіп, 1969 жылы тәмәмдайды.
1969-жж. Республикалық «Гүлдер» жастар – эстрадалық ансамблінің жетекші солисі.
1978 жылы Куба астанасы Гаванада өткен XI Жастар және студенттер фестивалінің халықаралық байқауда бас жүлдені жеңіп алып, 1979 жылы Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі атағына ие болады.
Концерттік сапармен АҚШ, Жапония, Германия, Франция, Испания, Италия, Түркия, Қытай, Бирма, Сингапур және т.б. елдерде болып, ұлттық өнерімізді шет ел тыңдаушылырына танытты.
2003 жылы Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясын "эстрада әртісі" мамандығы бойынша бітірген.
2005-2010 жылдары Ж.Елебеков атындағы республикалық эстрада-цирк колледжінде сабақ берген.
2010 жылдан бастап бүгінге дейін Айман Мұсақожаеваның арнайы шақыруымен Нұр-Сұлтан қаласындағы Қазақ ұлттық өнер университетінде ұстаздық етіп жатыр.
2019 жылы Қапаш Құлышева сахнада 50 жылдығына орай «Көкшенің кербез сұлуы» атты шығармашылық концертімен мерейтойын атап өтті.
Марапаттары мен атақтары
өңдеу- Медаль «За трудовое отличие» медалі (1976)
- ҚазССР Жоғарғы Советі Президиумының Жарлығы бойынша «Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі» құрметті атағы берілді (1979)
- Көкшетау қаласының құрметті азаматы 2005
- Зеренді ауданының құрметті азаматы 2010
- Қазақстанның қоғамдық Халық академиясының "академигі" (2013)
- «Еңбек ардагері» медалі (2015)
- Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры (2019)
- және ҚР-ның Мәдениет және Спорт министрлігінің алғыс хаттарымен марапатталған..
Отбасы
өңдеуЖолдасы - Еркін Слетдинов, қазақтан шыққан тұңғыш саксафонист, композитор-аранжировщик.(1946)
Қыздары - Әлия (1971), Дина (1979)
Қызықты деректер
өңдеу- 1978 жылы Д.Қонаевтің өзі бастап барған Куба астанасы Гаванада өткен XI Жастар және студенттер фестивалінің халықаралық байқауында Қапаш Құлышеваның салған әніне, сұлу дауысына Фидель Кастроның өзі қолын сүйіп, ризашылығын білдірген
- Қапаш Құлышева Гүлдер ансамблінде 44 жыл бойы қырыққа жуық мемлекеттердің сахналарында өнер көрсетті.
- Қапаш Құлышева «Қазақстанның халық әртісі» атағына сегіз рет ұсынылып, сегіз рет сызылған. Бір қызығы, бұған титтей де өкініш білдірмейтін Қапаш апай осы туралы:
«Мүмкін биографиям келмеген шығар. Оған қоса, кезінде біраз ағалар сезімін білдіргенде, көңілдерін қалдырған болуым керек… Бірақ маған ешқандай атақ керек емес. Мені сахна өсірді, халқым қолпаштап, құрметтеді. Тойларда әжелер батасын беріп, орамалдарын жауып, ықыластарын көрсетіп жатады. Халықтың бағасынан асқан атақ жоқ.»
Дискографиясы
өңдеу- 1971 — Капаш Кулышева/Калампыр Рахимова/Калыбек Актаев– Казахские Песни / Казахские Народные Песни
- 1976 — Поет Капаш Кулышева: В собственном сопровождении на домбре. - Москва: Мелодия, 1982 (Ташкент: Ташкент. з-д грп.)
- 1982 — Поет Капаш Кулышева - Москва: Мелодия, 1982 (Ташкент: Ташкент. з-д грп.)
- 1989 — Мелодии родного края / Туған жер әуендері. - Москва: Мелодия, 1989 (Ташкент: Ташкент. з-д грп.)
Фильмографиясы
өңдеу1968 — фильм-концерт «Жастарым жайна!(Молодость поет и танцует)», студия «Қазахтелефильм».
1972 — дер. фильм «Дороги мира и дружбы», реж.О.Зекки, студия «Қазақфильм».
1974 — дер. фильм «Дальние дороги "Гульдер"», реж.М.Дулопо, студия «Қазақфильм».
1977 — фильм-концерт «Казахстан музыкальный», реж.Сон-И-Сон, студия «Қазахтелефильм».
1981 — дер. фильм «Поет Капаш Кулышева», реж.Байканов, студия «Қазахтелефильм».
1985 — фильм-концерт «Көкшенің үш әні», студия «Қазахтелефильм».
1986 — фильм-концерт «Мелодии Кокшетау»,реж.Т.Ахметова, студия «Қазахтелефильм».
1987 — фильм-концерт «Концерт № 1», студия «Қазахтелефильм».
2001 — дер. фильм «Ән киесі», реж. С.Крючкова.
2002 — дер. фильм "Жадында ма жастығың..." Қапаш Құлышева жайлы хабар, реж. Р.Сұлтанғалиев.
2019 — дер. фильм «Бірегей.Қапаш Құлышева», .
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстан Республикасында кімнің кім екені. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 жыл. ISBN 978-601-278-473-2
Сілтемелер
өңдеу- https://www.astana-akshamy.kz/qapash-qulysheva-qr-engbek-singirgen-artisi-halyqtyng-bag(қолжетпейтін сілтеме)
- https://www.discogs.com/artist/4964074-%D2%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%88-%D2%9A%D2%B1%D0%BB%D1%8B%D1%88%D0%B5%D0%B2%D0%B0
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |