Құран аудармаларының тізімі

Құран анық араб тілінде Мұхаммед пайғамбарға ﷺ аян етілген, Аллаһ тарапынан адамзатқа түсірілген қасиетті кітап, әрі заң саналады, бірақ алғашқы ғасырларда мұсылмандардың көпшілігі арабтар немесе араб тілін жетік білген халифат құрамындағы халықтар болғанымен, келе-келе мұсылмандардың саны ұлғайып, олардың өмір сүретін географиялық аумағы бірнеше есе кеңейді. Сондықтан араб тілін білмейтін, немесе білу деңгейі төмен мұсылмандарға арнап парсы, түркі, урду және т.б. тілдерге Құран мағыналарының аудармалары жарық көре бастады. Келесі тізімде әлем халықтарының тілдеріне Құран Кәрімнің аудармалары туралы ақпарат жиналған.

Аудармалар тізімі

Тарихи аудармалар

600-1000

• Салман әл-Фарисидің әл-Фатиха сүресін араб тілінен парсы тіліне аударуы.
• Құранның алғашқы толық аудармасы араб тілінен синди тіліне үнділік Раджа Мерукпен халифа Омар ибн Абдул-Азиздің әмірімен Алварда (қазіргі Синд, Пәкістан) жасалған.

11 ғ.

• Құранның парсы тіліне «Құран Қудс» деп аталған белгісіз автормен аударылуы.

12 ғ.

• 1143 жылы Құран латын тіліне « Lex Mahumet pseudoprophete» деп Кеттондық Роберттың басшылығымен аударылды.

13 ғ.

• 1193-1216 жж. Құран латын тіліне араб тілінен Толедолық Маркпен аударылды (1193-1216).

17 ғ.

• XVII ғасырда шейх Абдуррауф әл-Фансуримен Ачех сұлтандығында Құранның «Тафсир Тарджуман әл-Мустафид» атты малай тіліне аудармасы шықты — бұл Құранның малай тіліне алғашқы аударылуы еді.
• 1616 жылы Соломон Швейгер Құранның италиян тіліндегі аудармасынан неміс тіліне «Alcoranus Mahometicus» деген атаумен аударды.

Қазақ тіліне аудармалар

Қазақ халқы ерте заманнан бері Ислам дінін ұстанғандықтан және қара халықтың араб тілін біліп-түсінбейтіндігінен, қазақтың мұсылман ғұламалары қасиетті кітап Құранды қазақ тіліне бірнеше рет аударған. Осы аудармалардың ең алғашқысы боп Сәдуақас Ғылманидың 1960—1970 жылдары жазылған Құранның алғашқы үш тарауының аудармасы саналады. Содан кейін Қытай қазақтары (1990 жыл), Қазақстанның бірінші мүфтиі Рәтбек қажы (1991 жыл), Халифа Алтай (1991) және араб тілі маманы Нұралы Өсеров (1991) Құранды қазақ тіліне аудару жұмысын қолға алды.