ҮшаралҚазақстандағы қала (1984 жылдан), Жетісу облысы Алакөл ауданының орталығы (1928). Іргесі 1871 жылы қаланған.

Қала
Үшарал
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Статусы

аудан орталығы

Облысы

Жетісу

Ауданы

Алакөл

Ауылдық округі

Үшарал

Әкімі

Бағдат Әбілмәжинұлы Қарасаев

Тарихы мен географиясы
Координаттары

46°10′11″ с. е. 80°56′22″ ш. б. / 46.16972° с. е. 80.93944° ш. б. / 46.16972; 80.93944 (G) (O) (Я)Координаттар: 46°10′11″ с. е. 80°56′22″ ш. б. / 46.16972° с. е. 80.93944° ш. б. / 46.16972; 80.93944 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1871

Бұрынғы атаулары

Стефанов

Қала статусы

1984

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

21 198[1] адам (2023)

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+7 72833

Пошта индексі

040200

Автомобиль коды

19

alakol-akimat.kz
 (қаз.) (орыс.)

Үшарал картада
Үшарал
Үшарал
Үшарал картада
Үшарал
Үшарал
 Басқа мағыналар үшін Үшарал деген бетті қараңыз.

Географиялық орны

өңдеу

Облыс орталығы – Талдықорған қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 281 км-дей жерде, Тентек өзенінің жағалауында орналасқан.

Халқы

өңдеу

Тұрғыны:

  • 15 991 адам (2009);
  • 16 234 адам (2010);
  • 16 292 адам (2011);
  • 16 396 адам (2012);
  • 17 620 адам (2013).
2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындысы (2009, 2021)[2][3]
2009 2021 2021 2009-ға пайызбен Ерлер 2009 Ерлер 2021 2021 2009-ға пайызбен Әйелдер 2009 Әйелдер 2021 2021 2009-ға пайызбен
17157 21122 123,1 8475 10601 125,1 8682 10521 121,2

Атауы

өңдеу

Қаланың батыс жақ тұсынан Тентек өзені үш тарамға бөлініп ағатын болғандықтан «Үшарал» атанған.

Кәсіпорындары

өңдеу

20 ғасырдың 90-жылдарының ортасына дейін қалада қызмет атқарған ауыл шаруашылығы техника бірлестігі, баспахана, нан, тұрмыс қажетін өтеу комбинаттары, орман шаруашылығы, көлік, құрылыс кәсіпорындары, мал дәрігерлік стансасы, т.б. мекемелер мен кәсіпорындар нарықтық экономикаға өтуге байланысты жекешелендірілді. Олардың негізінде АҚ, ЖШС мен шаруа қожалықтары құрылды.

Географиясы

өңдеу

Климаты

өңдеу
Үшарал ауа райы
Көрсеткіш Қаң Ақп Нау Сәу Мам Мау Шіл Там Қыр Қаз Қар Жел
Абсолюттық максимум, °C 6,6 13,5 26,2 33,5 38,2 39,5 42,3 41,0 40,2 31,2 22,5 14,4
Орташа максимум, °C −6,4 −3,8 4,3 17,7 24,3 29,6 31,8 30,8 24,9 16,0 5,8 −2,4
Орташа температура, °C −12 −9,5 −1 10,4 16,8 21,8 24,2 22,7 16,6 8,8 0,5 −7,1
Орташа минимум, °C −17,5 −15,2 −6,4 3,0 9,3 14,1 16,6 14,5 8,2 1,6 −4,8 −11,9
Абсолюттық минимум, °C −37,8 −36,1 −30,8 −9,2 −3,7 3,4 8,8 3,9 −5,5 −16,5 −30,1 −35,5
Жауын-шашын нормасы, мм 26,3 19,5 21,5 31,9 26,5 27,7 28,2 11,8 10,7 22,8 37,5 36,1
Дерекнама: Үшарал ауа райы мен климаты

Инфрақұрылымы

өңдеу

Аудандық аурухана, емхана, тубдиспансер, санэпидстанса, дәріханалар, 5 орта мектеп, гимназия, музыка, спорт мектептері, ауыл шаруашылық лицейі, 2 балабақша, мәдениет сарайы, халық театры, мешіт, т.б. мекемелер бар.

Қала арқылы республикалық маңызы бар АлматыТалдықорғанСемей автомобиль жолы өтеді.[4]

Дереккөздер

өңдеу