Әлментай (шоқы)

Әлментай Шоқысы — Жалағаш ауданындағы жер. Қарақұм көтерілісінің (1930 – 31) бас мергені Әлментайдың атымен аталған. Ертеде жалағаштықтардың (табын тайпасының) Қарақұм көш жолындағы жайылым да Әлментай шоқысы деп аталған.

(1848, қазіргі Жаңақорған ауданы Қожамберді ауылы – 1932, Тәжікстан, Душанбе облысы Қорғантөбе ауданы Жуан ауылы) – белгілі домбырашы, күйші. Ата-анасынан ерте айрылған Әлшекей ның балалық шағы жоқшылықпен өткен. Ол нағашы атасы Рүстемнің тәрбиесінде болып, сыбызғы тартуды үйренген.

Күй өнеріне құ¬мартып, домбыра тартып, күй шығарумен айналысқан. «Бөпе қызбен тартыс», «Айша қызбен тартыс» күйлері кезінде ел арасына аңыз болып таралған. 60-қа тарта күй шығарған. Оларды И.Өткелбаев, Ж. Нұрмақов сияқты күйшілер кейінгі ұрпаққа жеткізді. «Тоқырау», «Нарсоққан», «Егіс», «Терісқақпай», «Толқын», «Аққу жеткен», «Тепең көк», «Қара жорға», «Адасқан қаз», «Айрауықтың ащысы», «Отарба», «Егілген», «Бәйге», «Тай қуу», т.б. күйлері ел арасында сақталған. Бұл күйлерді халық ақыны М. Көкенов орындап, шығу тарихын айтып, таспаға жаздырған. Жаңақорған мәдениет үйінің жанынан құрылған Әлшекей Бектібайұлы атындағы халықтық ұлт аспаптар оркестрі күйші-сазгердің күйлерін халыққа кеңінен насихаттап келеді.

Дереккөздер

“Қазақ Энциклопедиясы”,