Демократиялық партияның ұлттық съезі (2024)
2024 жылғы Демократиялық партия ұлттық съезі — америкалық Демократиялық партия делегаттарының сол жылы сайлануға баратын үміткерлерін және бағдарламасын таңдау рәсімі. Съез барысында Камала Харристің президенттікке және Тим Уолзтың вице-президенттікке үміткерліктері ресмиленді. Съез 19–22 тамыз күндері Иллинойс штатының Чикаго қаласында өтті.[1] Делегаттар 1–5 тамыз аралығында жалғасқан онлайн және телефон арқылы дауыс беру арқылы Харристі президенттікке ұсынды. Харрис АҚШ-тағы ірі саяси партияның президенттігіне кандидаты болған алғашқы қара нәсілді әйел және Оңтүстік Азиядан шыққан алғашқы адам[4] және Батыс Америка Құрама Штаттарынан шыққан Демократиялық партияның президенттікке тұңғыш кандидаты болып шықты.[5][b]
2024 АҚШ президент сайлауы | |
  Үміткерлері Харрис пен Уолз | |
| Съез барысы | |
|---|---|
| Күні |
19–22 тамыз 2024[1] |
| Қаласы | |
| Жері | |
| Төрайымы | |
| Белгілі сөйлеушілері |
Джо Байден |
| Үміткерлері | |
| Президенттікке үміткері | |
| Вице-президенттікке үміткері | |
| Дауыс беру барысы | |
| Жалпы делегаты |
3 949 жарияланғаны |
| Үміткерлігі үшін қажет дауыс саны |
1 975 (жарияланғанынан ғана) |
| Нәтижесі (президенттікке) |
Харрис: 4 567 (98,87%) |
| Нәтижесі (вице-президенттікке) | |
| Бюллетені |
1 |
| ‹ 2020 · 2028 › | |
Бұған дейін, 12 наурызда, қазіргі президент Джо Байден праймериз кезінде дауыстың көпшілігін алып, болжамды үміткер болды.[7] Дауыс беру күндеріндегі қайшылықтар нәтижесінде Демократиялық Ұлттық комитет 20 маусымда онлайн түрде мерзімінен бұрын дауыс беруге мәжбүр болды. 27 маусымдағы пікірсайыстағы сәтсіз нәтижесінен және 21 шілдедегі кандидатурасынан бас тартуы туралы шешімінен кейін Байден Харристі қолдады.[8] Басқа да партияластардан қолдау көрген Харрис келесі күні жаңа болжамды кандидат болу үшін жеткілікті партия делегаттарының қолдауына ие болды.[9][10] Әдеттен тыс болған бұл Байден–Харрис ауысуын The New York Times «қазіргі заманда» болған сайлауалды науқандардың барлығынан ерекше деді.[11]
Алғышарттары
өңдеуСъез өтетін жер таңдау барысында 2024 жылғы 11 сәуірде Демократиялық Ұлттық комитет Атланта, Чикаго мен Нью-Йорк арасынан Чикаго қаласын таңдағанын жариялады. Республикашылар басқаратын Джорджия штатының ұсынылған жерде Республикалық партияның тікелей сөзі бар екендігінен және мэрдің әлі де салыстырмалы түрде тәжірибесіз екендігінен көпшілік Атлантаға қарсы болды. Чикагоның пайдасына тиген себептердің бірі Иллинойс штатының губернаторы Джей Би Прицкердің шараны қайырымдылық және, қажет болған жағдайда, өз қаражаты арқылы қаржыландыруға уәде бергені болды.[12] Чикагоны 1931 жылдан бері демократтар басқарып жүр және көк штаттар бекінісі саналатын оның Иллинойс штаты 2020 жылғы президенттік сайлау кезінде Мичиган, Миннесота және Висконсиннің Орта Батыс штаттарына да әсер етті. Чикаго АҚШ тарихында осындай іс-шараларды ең көп өткізген қалалардың бірі болды, қала ішінде екі ірі партияның 26 түрлі ұлттық съездің орын алғаны белгілі.[13] Бәсекелес 2024 жылғы Республикалық Ұлттық съез шамамен бір ай бұрын Висконсин ауытқымалы штатындағы Милуокиде өтті.[14]
2024 жылғы 27 маусымда CNN Атланта, Джорджия қаласында президент Джо Байден мен Дональд Трамп арасындағы 2024 жылғы президенттік сайлау науқанының бірінші телепікірталасын өткізді.[15] 2022 жылғы аралық сайлаудан бері сауалнамаларда өзін нашар көрсетіп жүрген және сол теледебатта сәтсіз болған Байденге президенттігіне кандидатурасын тоқтатсын деген қысым күшейді.[16] Науқан донорлары қаржы бөлуден бас тартты, Конгресстің отыздан астам демократ мүшелері Байденнен бас тартты да, аса ықпалды Нэнси Пелоси «сахна артында» шешімнің жылдам қабылдануына өз септігін тигізді.[17] Жексенбіде, 2024 жылғы 21 шілдеде Байден Делавэрдегі үйінен әлеуметтік желіде қайта сайлануға бармайтынын және сайлауалды науқанын тоқтатқанын хабарлады.[18] Байден сондай-ақ өзінің вице-президенті Камала Харристің Демократиялық партия атынан президенттікке баруын қолдады.[19]
2024 жылғы 1 тамызда басталған партия съезі делегаттарының виртуалды ерте дауыс беру нәтижесінде Харрис пен Тим Уолз 2024 жылғы 2 тамызда өздерінің кандидатуралары үшін қажетті көпшілік дауысқа ие болған еді. Сол кезде делегаттардың 99 пайызы Харристің президенттікке кандидаттығына дауыс беретінін жариялаған еді.[20] 2024 жылғы 6 тамызда партия төрағасы Джейми Харрисон мен Демократиялық Ұлттық Конгресс комитетінің төрағасы Миньон Мур партия съезі 4,567 делегаттың (99%) Харриске дауыс бергенін және Харристің осылайша Демократиялық партияның президенттігіне ресми кандидаты болғанын жариялады.[21]
Наразылық және қауіпсіздік шаралары
өңдеу2024 жылы болғалы съез бен 1968 жылы өткен Демократиялық ұлттық съез арасында болмақ болған ұқсастықтар көп еді. Осы себептен наразылық шығады дегенді күткен ұйымдастырушылар Чикагода күшейтілген қауіпсіздік шараларын ұйымдастыру талқылады. 1968 жылы Линдон Б. Джонсон Джо Байдендей қайта сайланудан бас тартты және кандидат ретінде праймеризге қатыспаған Камала Харристей Хуберт Хамфри таңдалмақ болған еді. Сол кезде халық, әсіресе жастар, Вьетнам соғысына қарсы наразылық көрсетсе, 2024 жылы бұл наразылықтар Газа секторындағы соғысқа қарсы болған. Оған қоса екі жылы да «саяси зорлық-зомбылық» орын алды; 1968 жылы партия съезі алдында Мартин Лютер Кинг пен Роберт Кеннедиге қарсы қастандық жасалса, 2024 жылы Дональд Трампқа қастандық жасалды.[22] Басқа пікірлер Чикаго полиция департаментінің демонстранттармен әрекет ету тактикасының түбегейлі өзгергенін және жалпы Газа соғысының Вьетнам соғысы сияқты халықты, демократтарды бір-бірінен аса бөлмейтінін айтты.[23]
Партия съезі барысында Палестина құқықтары мен Газадағы соғыс сияқты түрлі мәселелер бойынша бірнеше шерулер тіркелді. Алғашқы наразылық шаралары жексенбі күні ашылу алдында орын алды және оларға бірнеше мың адам қатысқан. Наразылық шаралары, оған қоса, заңды түрде аборт жасай алу құқығын және ЛГБТ құқықтарын кеңейтуге шақырды.[24] March on DNC 24 атты жоспарланған наразылық шаралары дүйсенбі күні түске жақын Union Park-та басталып, Юнайтед-сентр айналасындағы кептеліске әкелді. Кептеліс ұзаққа созылмай, төрт-алты демонстрант қамауға алынды. Наразылық шеру, ең алдымен, Палестина құқықтары үшін, сонымен қатар Black Lives Matter сияқты себептерден басталған көрінеді.[25]
Жоспары
өңдеуӨткізілетін орын ретінде 1996 жылы Демократиялық партияның ұлттық съезі өткен Чикагодағы Юнайтед-сентр таңдалды. Сонымен қатар, съездің Демократиялық Ұлттық комитеттің штаб-пәтері болған МакКормик Плейс конгресс орталығында да өтетіні белгілі.[26] Оқиға барлық негізгі теледидар желілерінде, кабельдік жаңалықтар бағдарламаларында, өзге қызметтерде және DNC 2024 уэб-сайтында көрсетілді.[27]
Бұл жолы Демократиялық партияның съезіне қатысуға барлығы 4,521 делегат шақырылды. Ұсыну үшін кандидатқа кемінде 1,886 дауыс қажет (сайлауда белгілі бір президенттік кандидатты сайлауға міндеттелген делегаттардың ішінен).[28][29] Камала Харрис тамыз айының басында виртуалды дауыс беруде 4567 делегат дауысын немесе 99 пайыз дауыс жинаған болатын.
Жеке күндер тақырыптарға сәйкес жоспарланды. Іс-шаралар күнтізбесіне сәйкес бұл тақырыптар:[30]
- Дүйсенбі, 19 тамыз: Халық үшін (For the People). Ашылу күні Чикаго мэрі Брэндон Джонсон қатысушыларды қарсы алды. Сөз сөйлеушілер арасында Хиллари Клинтон, Джилл Байден мен прайм-таймда алауды Харриске беруі тиіс президент Джо Байден болды.[30]
- Сейсенбі, 20 тамыз: Америка болашағына батыл қарау (A Bold Vision for America's Future). Иллинойс штатының губернаторы Джей Би Прицкердің құттықтауы екінші күнге жоспарланған болатын. Харристің күйеуі Даг Эмхофф, сонымен қатар Мишель мен Барак Обама сөз сөйледі.[30]
- Сәрсенбі, 21 тамыз: Бостандықтарымыз үшін шайқас (A Fight for Our Freedoms). Билл Клинтон, Нэнси Пелоси мен Пит Буттиджич сөз сөйледі де, вице-президенттікке кандидат Тим Уолз өз кандидатурасын ресми түрде қабылдады.[30]
- Бейсенбі, 22 тамыз: Болашағымыз үшін (For Our Future). Камала Харрис соңғы күні президенттікке кандидатурасын қабылдады.[30]
Партия бағдарламасы
өңдеуПартиялық съезге әзірленген тоқсан екі беттік партия бағдарламасы Джо Байден қайта сайланудан бас тартқанына дейін құрастырылған еді. Ол ең алдымен экономиканы өсіру, әлеуметтік әділет пен отбасын жоспарлау құқығын қорғау сияқты ішкі саясат мақсаттарына назар аударды. Жобада Байденнің экономикалық және саяси жетістіктері атап өтілді. Израильге қарсы қару эмбаргосы және Газа соғысында атысты тоқтату туралы үндеу назардан тыс қалды. Израиль саясаты демократтардың партияішілік келіспеушіліктің негізгі себептерінің бірі болды.[31]
Ескертпелер
өңдеу- ↑ Жарияланбаған делегаттар съездегі бірінші бюллетенде дауыс береді, Харрис жарияланған делегаттар арасында дауыстардың көпшілігіне ие болды және сол себептен съез барысында олар дауыс бермейтін болады.[3]
- ↑ Барак Обама Гавайида туып, өссе де, ол кейін көбіне Иллинойста тұрып, өзінің саяси мансабын сол жерде ғана бастады.[6]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ a b c 2024 DNC in Chicago: When is it, how to attend, how delegates work and more. WMAQ-TV (22 шілде 2024). Тексерілді, 15 тамыз 2024.
- ↑ Korecki, Natasha DNC names leadership posts for 2024 presidential convention in Chicago (ағыл.). NBC News (8 August 2023).
- ↑ Navarro, Aaron The DNC's virtual roll call to nominate Kamala Harris started Aug. 1. Here's how the vote works. (ағыл.). CBS News (2 August 2024). Тексерілді, 14 тамыз 2024.
- ↑ Oppenheim, Oren; Shepherd, Brittany; Murray, Isabella. Kamala Harris earns majority of Democratic roll call votes, achieving historic presidential nomination, ABC News (6 тамыз 2024). Тексерілді 6 тамыздың 2024.
- ↑ Masih, Niha. The dizzying array of firsts for Harris if she wins nomination or election, The Washington Post (23 шілде 2024). Тексерілді 2 тамыздың 2024. Мұрағат көшірмесі 23 шілденің 2024 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ Wilson, Reid. Kamala Harris makes history — as a Westerner, The Hill (11 тамыз 2020). Тексерілді 19 тамыздың 2024.
- ↑ Nicholas, Peter. Biden secures Democratic nomination with majority of delegates, NBC News projects, NBC News (12 наурыз 2024). Тексерілді 2 тамыздың 2024.
- ↑ Joe Biden ends re-election campaign (ағыл.). www.bbc.com. Тексерілді, 21 шілде 2024.
- ↑ Wire, Sarah; Kochi, Sudiksha. USA TODAY review: Kamala Harris secures votes needed to become Democratic nominee, USA Today (22 шілде 2024). Тексерілді 25 шілденің 2024.
- ↑ Harris says she will "earn and win" Democratic nomination. CNN (21 шілде 2024).
- ↑ Baker, Peter. Biden Drops Out of Race, Scrambling the Campaign for the White House (ағыл.), The New York Times (21 July 2024). Тексерілді 22 шілденің 2024. Мұрағат көшірмесі 21 шілденің 2024 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ Ethan Cohen; Jeff Zeleny Chicago to host 2024 Democratic National Convention (ағыл.). CNN (11 April 2024).
- ↑ Mohammed Zain Shafi Khan Why pick Chicago for the Democratic National Convention? (ағыл.). Әл-Жазира телеарнасы (15 August 2024).
- ↑ Maya Homan When and where will the DNC and RNC be held this year? (ағыл.). USA Today (10 June 2024).
- ↑ READ: Biden-Trump debate transcript (ағыл.). CNN (28 June 2024).
- ↑ Tamara Keith Biden's brand was overcoming obstacles. But this one, he couldn't beat (ағыл.). National Public Radio (23 July 2024).
- ↑ Jeremy Herb; John King; Dana Bash Biden faces fresh wave of Democratic defections as campaign tries to press forward (ағыл.). CNN (19 July 2024).
- ↑ Jeremy Herb; MJ Lee; Jeff Zeleny; Phil Mattingly; Arlette Saenz; Priscilla Alvarez Inside Biden’s unprecedented exit from the presidential race (ағыл.). CNN (21 July 2024).
- ↑ Brett Samuels; Alex Gangitano Biden endorses Harris as Democratic nominee after ending his candidacy. The Hill (21 шілде 2024).
- ↑ Үлгі:Ciet web
- ↑ Oren Oppenheim; Brittany Shepherd; Isabella Murray Kamala Harris certified as Democratic presidential nominee after earning majority of roll call votes (ағыл.). ABC News (6 August 2024).
- ↑ David Smith ‘The world is watching’: 1968 protests set stage for Democratic convention. The Guardian (17 тамыз 2024).
- ↑ Bernd Debusmann Jr; Why this Democratic convention will not be like Chicago in 1968. BBC (17 тамыз 2024).
- ↑ Courtney Sisk Protest schedule for DNC: What to expect and where in Chicago (ағыл.). NBC Chicago (19 August 2024).
- ↑ Jacob Magid Anti-Israel march on DNC draws smaller crowd than predicted. Times of Israel (19 тамыз 2024).
- ↑ April Rubin What to know about the Democratic National Convention. Axios (17 тамыз 2024).
- ↑ Koh Ewe How and When to Watch the 2024 Republican and Democratic Conventions. Time (16 шілде 2024).
- ↑ R. Sam Garrett 2024 Presidential Nominating Process: Frequently Asked Questions (ағыл.). Congressional Research Service (9 July 2024). Тексерілді, 4 тамыз 2024.
- ↑ Call For the 2024 Democratic National Convention (ағыл.). Демократиялық партияның ресми сайты (10 September 2022). Тексерілді, 4 тамыз 2024.
- ↑ a b c d e DNC lineup: Who's speaking and what to expect (ағыл.). Axios (18 August 2024).
- ↑ Edward Helmore Democratic party’s 92-page platform lacks a call for arms embargo on Israel. The Guardian (19 тамыз 2024).