Көкшетау уезі

Көкшетау уезі
	Уез
	Көкшетау уезі
Әкімшілігі
Ел	Ресей империясы
Кіреді	Ақмола облысы
Уездік қала	Көкшетау
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	1854
Таратылған уақыты	3 қыркүйек 1928
Жер аумағы	78,9 мың км²
Тұрғындары
Тұрғыны	155,5 мың адам (1897)

Көкшетау уезі — Сібір Қазақтарының аймағы, Ақмола облысы, Омбы губерниясы мен Ақмола губерниясының әкімшілік-аумақтық бірлігі. Уездік орталық — Көкшетау қаласы. 1898 жылға дейін Көкшетау округі деп аталды.

Әкімшілік бөлінісі өңдеу

Болыстардың қазақша атауы	Болыстардың орысша атауы	Саны
		ауылдар	түтін
Атығай-Бағыс (Атығай руы)	Кокчетавская	9	1592
Есенбақты-Керей (Майлыбалта) (Керей руы)	Котуркульская	9	1730
Монтық-Қарауыл (Қарауыл-уақ руы)	Восточная	6	976
Қараша-Жаулыбай (Атығай руы)	Зерендинская	11	1940
Жақсылық-Есенбай (Қарауыл-уақ руы)	Мизгильского	6	1095
Шамқұрша-Шоқтыбай (Атығай руы)	Чалкарская	7	1134
Қошқылы-Байымбет (Атығай руы)	Аиртавская	И	1842
Келдіноғай (Атығай руы)	Джиландинская	10	1366
Көкшетау уезі бойынша барлығы:^[1]		69	11675

1893 жылғы Ақмола облысы болыстарының картасы

1913 жылы уезде 13 болыс пен 8 ауыл: Александровская, Балқаш, Викторовская, Вознесенская, Гавриловская, Дмитриевская, Қазан, Каменская, Константиновская, Кривоозерная, Макинская, Николаевская, Павловско-Подрогодная болыстары және Ақанбұрлық, Арықбалық, Зеренді, Көкшетау, Қатаркөл, Лобаново, Сандықтау, Щучинск болды^[2].

1926 жылы 17 болыс: Ақанбұрлық, Балқаш, Бостандық (орталығы - Көкшетау қ.), Володар, Восточная (орталығы - Көктөбе мекені), Жыланды (орталығы - Ақанбұрлық а.), Көкшетау, Красная (орталығы - Қазан а.), Красноармейская (орталығы - Сухотинское а.), Крестьянская (орталығы - Көкшетау қ.), Макинская, Октябрьская (орталығы - Қарасей а.), Ортақшылар (орталығы - Қазан а.), Рузаевская, Советская (орталығы - Николаевское а.), Щучанская, Еңбекшілдер (орталығы - Щучинское а.) болды.

Тарихы өңдеу

Көкшетау округі Ақмола облысы құрамында 1854 жылы құрылды. 1898 жылы Көкшетау уезі болып өзгертілді. 1918 жылы Ақмола облысы Омбы облысы, ал 1919 жылы Омбы губерниясы деп аталды. 1921 жылы Көкшетау уезі Қырғыз АКСР Ақмола губерниясына берілді, онда 1928 жылы жойылғанға дейін болды.

Тұрғындары өңдеу

1897 жылғы халық санағы бойынша уезде 155,5 мың адам тұрды.

Оның ішінде:

қазақтар — 50,8 %;
орыстар — 31,0 %;
украиндар — 12,4 %;
мордвалар — 4,3 %;
татарлар — 1,0 %.

Көкшетау уездік қаласында 4962 адам тұрды^[3].

Арғындар — қазақ халқының 82% (Атығай, Қарауыл)^[4].

Дереккөздер өңдеу

↑ 1887 ж. Ақмола облысының ескерткіш кітабы. Омбы, 1887. Қосымша, б. 33-34 (Құрастырушы С.М. Пресняков)
↑ Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія — Кіевъ: Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ, 1913.
↑ Демоскоп Weekly — Қосымша. Статистикалық көрсеткіштердің анықтамалығы
↑ По материалам книги Востров В. В., Муканов М. С. «Қазақтардың тайпалық құрамы мен отырықшылығы (XIX ғ. аяғы - ХХ ғ. басы)», Издательство «Наука» Казахской ССР, Алматы, 1968, 256 б.

[1] 1887 ж. Ақмола облысының ескерткіш кітабы. Омбы, 1887. Қосымша, б. 33-34 (Құрастырушы С.М. Пресняков)

[2] Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія — Кіевъ: Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ, 1913.

[3] Демоскоп Weekly — Қосымша. Статистикалық көрсеткіштердің анықтамалығы

[4] По материалам книги Востров В. В., Муканов М. С. «Қазақтардың тайпалық құрамы мен отырықшылығы (XIX ғ. аяғы - ХХ ғ. басы)», Издательство «Наука» Казахской ССР, Алматы, 1968, 256 б.

[1]

[2]

[3]

[4]