Нұрлан Зайроллаұлы Нығматулин
қазақстандық саясаткер, Мәжілістің 7-төрағасы
Нұрлан Зайроллаұлы Нығматулин (31 тамыз 1962, Қарағанды, Қазақ КСР, КСРО) — қазақстандық мемлекет және қоғам қайраткері, Мәжіліс төрағасы (2016-2022), Президент Әкімшілігінің басшысы (2014-2016). Саясаттану ғылымдарының докторы және тарих ғылымдарының кандидаты.
Отбасы
өңдеу- Әкесі - Зайролла Нығматулин (1919 - 2013) - Ұлы Отан соғысының ардагері, Қарағанды қаласының құрметті азаматы. Ұлы Отан соғысында Германияны жеңгені үшін, Жуков, Ленинградты қорғағаны үшін, Батылдық үшін медальдарімен және Құрмет, Қызыл жұлдыз, Отан соғысы, Даңқ ордендерімен марапатталған.
- Анасы - Зейнеп Қәриева (1920-2018).
- Әйелі - Венера Хамитқызы Баймырзаева (1961 жылы туған).
- Балалары:
- Үлкен баласы - Нұржан Нұрланұлы Нұржанов (1988 жылы туған) - «ҚазМұнайГаз-Аэроның» бас директоры (2019-2022), «Бәйтерек» холдингінің» Басқарушы директоры – Басқарма мүшесі (2018-2019), «ҚазТрансГаз» Бас директорының техникалық саясат жөніндегі орынбасары – Басқарма мүшесі (2016-2018), «ҚазТрансГаз» газ маркетингі жөніндегі (2014-2016) және қаржы жөніндегі (2013-2014) басқарушы директоры. Үйленген, 3 баласы бар.
- Ортаншы баласы - Нұрхан Нұрланұлы Нұржанов (1993 жылы туған) - KAZChemicals ЖШС басшысы.
- Кіші баласы - Мәди (2003 жылы туған).
- Сыңары – Ерлан Зайроллаұлы Нығматулин (1962 жылы туған) - Сенаттың 4-сайланым (2007-2011), (2011-2015), 3-сайланым (2004-2007), 2-сайланым депутаты (1999-2004), Импульс ЖШС Бас директоры (1995-1999), Ер-Қанат Сауда үйінің директоры (1993-1995) және техника ғылымдарының кандидаты. Әйелі - Бақыт Қәрібекқызы Серікбаева (1962 жылы туған).
- Балалары:
- Үлкен баласы - Малика Ерланқызы Бектұрова (1983 жылы туған) - Green Mine компаниясының басшысы (2021 жылдан бастап), Астана қаласы әкімінің орынбасары (2016-2021) және техника ғылымдарының кандидаты. Күйеуі - Қазаэронавигация бас директоры (2014-2022), Көлік және коммуникациялар министрінің орынбасары (2006-2014), Эйр Астана әуекомпаниясы Президентінің орынбасары (2004-2006).
- Балалары: қыздары - Дәния (2007 жылы туған) мен Дәрия (2010 жылы туған); ұлы - Әлімжан (2009 жылы туған).
- Ортаншы баласы - Мәдина (1984 жылы туған).
- Кіші баласы - Кәрима (1995 жылы туған).
- Ағасы Арғын Нығматулин – «Сарыарқа хоккей клубы» мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын директоры, Қарағанды облыстық мәслихатының депутаты.
Өмірбаяны
өңдеу- 1984 — Қарағанды политехникалық институты, инженер-механик
- 1984–1985 жж. — «Қарағандыоблгаз» ӨБ автоколонна басшысы, инженері.
- 1985–1990 жж — Қазақстан ЛКЖО Ленин аудандық комитетінің бірінші хатшысы, Қазақстан ЛКЖО ОК комсомол ұйымдары бөлімі меңгерушісінің орынбасары, Қазақстан ЛКЖО Қарағанды облыстық комитетінің хатшысы, бірінші хатшысы.
- 1989 — ЛКЖО ОК жанындағы жоғары комсомол мектебі (Мәскеу гуманитарлық университеті), саясаткер.
- 1990–1993 жж. — Қазақстан Жастар ұйымдары комитетінің төрағасы.
- 1993–1995 жж. — «Тенгри» қазақстандық-американдық бірлескен кәсіпорынның президенті.
- 1995–1999 жж. — ҚР Президенті Әкімшілігінің ұйымдастыру-бақылау бөлімінің мемлекеттік инспекторы, бөлім меңгерушісінің орынбасары.
- 1999–2002 жж. — Астана қаласы әкімінің орынбасары.
- 2002–2004 жж. — ҚР Көлік және коммуникация вице-министрі.
- 2004 жылдың маусым айынан, 2006 жылдың қаңтар айы аралығында – ҚР Президенті әкімшілігі жетекшісінің орынбасары.
- 2006 жылдың қаңтарынан, 2009 жылдың қарашасы аралығында Қарағанды облысының әкімі.
- 2009 жылдың қараша айынан, 2012 жылдың қыркүйек айы аралығында – «Нұр Отан» ХДП Төрағасының Бірінші орынбасары.
- 2012 жылы 20 қаңтарда бірауыздан ҚР Парламенті Мәжілісінің Төрағасы болып сайланды.
- 2014–2016 жж. — Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің басшысы
- 2016 жылы 22 маусымда бірауыздан Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Төрағасы болып сайланды[2].
- 2019 жылғы 22 тамызынан — «Nur Otan» Партиясының Мәжілістегі Фракциясының жетекшісі.
- 2022 жылдың 1 ақпанында өз еркімен Мәжіліс төрағасы қызметінен кетті.[3]
Басқа да қызметтері
өңдеу- 2012 жылдан — Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің мүшесі
- 2011 жылы — ҚР Президенттігіне үміткер Н.Ә. Назарбаевтың республикалық сайлауалды штабының жетекшісі
- 2009–жылдан — «Нұр Отан» ХДП Саясикеңесі Бюросының мүшесі
- 2000–2002 жж. — «Отан» партиясының Астана қалалық филиалының төрағасы
- 2002 жылдан — «Air Astana» әуекомпаниясының директорлар кеңесінің төрағасы
- 2003 ж. — «Қазақтелеком» ААҚ директорлар кеңесінің төрағасы
- 2002–2003 жж. — «Астана халықаралық әуежайы» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы
- 2002–2003 жж. — «Ұлттық ақпараттық технология» ЖАҚ директорлар кеңесінің мүшесі
Халқарылқ ұйымдардағы қызметтері
өңдеу- 2013 жылы 11 сәуірде бірауыздан Еуразиялық Экономикалық Одақ Парламентаралық Ассамблеясының төрағасы болып сайланды (ЕурАзЭО ПАА).
- Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы қатысушы – мемлекеттер Парламентаралық Ассамблеясы Кеңесінің мүшесі (ТМД ПАА).
- Ұжымдық Қауіпсіздік туралы Шарт ұйымы Парламенттік Ассамблеясы Кеңесінің мүшесі (ҰҚШҰ ПА).
- Түркітілдес елдер Парламенттік Ассамблеясы Кеңесінің төрағасы (ТүркПА).
Отбасы
өңдеу- Үйленген. Үш баласы және Акбар, Абылай, Таир және Айсара, Адель немерелері бар.
- Егіздің сыңары – Ерлан Зайроллаұлы Нығматулин, ҚР Парламенті Сенатының экс-депутаты, табиғатты пайдалану және ауылдық аумақтарды дамыту жөніндегі Комитет мүшесі.
- Ағасы Арғын Нығматулин – «Сарыарқа хоккей клубы» мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын директоры, Қарағанды облыстық мәслихатының депутаты.
Білімі
өңдеуМарапаттары
өңдеу- Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев орденінің (2015 ж.)
- 2-ші дәрежелі Барыс орденінің (2009ж.)
- Құрмет орденінің (2004ж) [4][5]
- Достық Ордені (Ресей, 2014)
- «Достастық» Ордені (2014)
- «Қазақстан Республикасы Конституциясына 20 жыл» (2006)
- «Астанаға 10 жыл» мерейтойлық медалінің (2008)
- «Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігіне 20 жыл» (2011)
- «Астанаға 20 жыл» мерейтойлық медалінің (2018) медальдарының иегері.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ «Қожалар шежіресі» Сейіт-Омар Саттарұлы 2016
- ↑ Нұрлан Нығматулин парламент мәжілісінің төрағасы болып сайланды (13 ақпан 2019).
- ↑ https://inbusiness.kz/kz/news/nurlan-nygmatulin-kyzmetinen-ketti
- ↑ “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
- ↑ Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5