Нұрлан Зайроллаұлы Нығматулин

қазақстандық саясаткер, Мәжілістің 7-төрағасы

Нұрлан Зайроллаұлы Нығматулин (31 тамыз 1962, Қарағанды, Қазақ КСР, КСРО) — қазақстандық мемлекет және қоғам қайраткері, Мәжіліс төрағасы (2016-2022), Президент Әкімшілігінің басшысы (2014-2016). Саясаттану ғылымдарының докторы және тарих ғылымдарының кандидаты.

Нұрлан Зайроллаұлы Нығматулин
Нұрлан Зайроллаұлы Нығматулин
Лауазымы
Ту
Ту
Мәжіліс төрағасы
Ту
Ту
21 маусым 2016 — 1 ақпан 2022
Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Қасым-Жомарт Тоқаев
Премьер-Министр Кәрім Мәсімов
Бақытжан Сағынтаев
Асқар Мамин
Ізашары Бақтықожа Ізмұхамбетов
Ізбасары Ерлан Қошанов
20 қаңтар 2012 — 3 сәуір 2014
Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр Кәрім Мәсімов
Серік Ахметов
Ізашары Орал Мұхамеджанов
Ізбасары Қабиболла Жақыпов
Ту
Ту
Президент Әкімшілігінің 13-ші басшысы
Ту
Ту
3 сәуір 2014 — 21 маусым 2016
Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр Кәрім Мәсімов
Ізашары Кәрім Мәсімов
Ізбасары Әділбек Жақсыбеков
Ту
Ту
«Нұр Отан» партиясы Төрағасының Бірінші орынбасары
Ту
Ту
19 қараша 2009 — 24 қыркүйек 2012
Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр Кәрім Мәсімов
Ізашары Дархан Кәлетаев
Ізбасары Бақытжан Сағынтаев
Ту
Ту
Қарағанды облысының 4-ші әкімі
Ту
Ту
19 қаңтар 2006 — 19 қараша 2009
Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр Серік Ахметов
Ізашары Камалтин Мұхамеджанов
Ізбасары Серік Ахметов
Өмірбаяны
Партиясы Аманат
Білімі 1. Қарағанды политехникалық институты
(қазіргі Қарағанды техникалық университеті) (1984)
2. БЛКЖО ОК жанындағы Жоғарғы комсомол мектебі (1989)
Ғылыми дәрежесі 1. Тарих ғылымдарының кандидаты (1997)
2.Саясаттану ғылымдарының докторы (2001)
Дүниеге келуі 31 тамыз 1962 (1962-08-31) (61 жас)
Қарағанды, Қазақ КСР, КСРО
Жұбайы Венера Хамитқызы Баймырзаева (1961)
Балалары ұлдары
Нұржан Нұрланов (1988)
Нұрхан Нұрланов (1993)
Мәди (2003)
Марапаттары «Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев» ордені
Барыс ордені
Барыс ордені
Құрмет ордені
Құрмет ордені
Достастық ордені

Өмірбаяны

өңдеу

Қожа руынан шыққан[1].

  • 1984 — Қарағанды политехникалық институты, инженер-механик
  • 1984–1985 жж. — «Қарағандыоблгаз» ӨБ автоколонна басшысы, инженері.
  • 1985–1990 жж — Қазақстан ЛКЖО Ленин аудандық комитетінің бірінші хатшысы, Қазақстан ЛКЖО ОК комсомол ұйымдары бөлімі меңгерушісінің орынбасары, Қазақстан ЛКЖО Қарағанды облыстық комитетінің хатшысы, бірінші хатшысы.
  • 1989 — ЛКЖО ОК жанындағы жоғары комсомол мектебі (Мәскеу гуманитарлық университеті), саясаткер.
  • 1990–1993 жж. — Қазақстан Жастар ұйымдары комитетінің төрағасы.
  • 1993–1995 жж. — «Тенгри» қазақстандық-американдық бірлескен кәсіпорынның президенті.
  • 1995–1999 жж. — ҚР Президенті Әкімшілігінің ұйымдастыру-бақылау бөлімінің мемлекеттік инспекторы, бөлім меңгерушісінің орынбасары.
  • 1999–2002 жж. — Астана қаласы әкімінің орынбасары.
  • 2002–2004 жж. — ҚР Көлік және коммуникация вице-министрі.
  • 2004 жылдың маусым айынан, 2006 жылдың қаңтар айы аралығында – ҚР Президенті әкімшілігі жетекшісінің орынбасары.
  • 2006 жылдың қаңтарынан, 2009 жылдың қарашасы аралығында Қарағанды облысының әкімі.
  • 2009 жылдың қараша айынан, 2012 жылдың қыркүйек айы аралығында – «Нұр Отан» ХДП Төрағасының Бірінші орынбасары.
  • 2012 жылы 20 қаңтарда бірауыздан ҚР Парламенті Мәжілісінің Төрағасы болып сайланды.
  • 2014–2016 жж. — Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің басшысы
  • 2016 жылы 22 маусымда бірауыздан Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Төрағасы болып сайланды[2].
  • 2019 жылғы 22 тамызынан — «Nur Otan» Партиясының Мәжілістегі Фракциясының жетекшісі.
  • 2022 жылдың 1 ақпанында өз еркімен Мәжіліс төрағасы қызметінен кетті.[3]

Басқа да қызметтері

өңдеу
  • 2012 жылдан — Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің мүшесі
  • 2011 жылы — ҚР Президенттігіне үміткер Н.Ә. Назарбаевтың республикалық сайлауалды штабының жетекшісі
  • 2009–жылдан — «Нұр Отан» ХДП Саясикеңесі Бюросының мүшесі
  • 2000–2002 жж. — «Отан» партиясының Астана қалалық филиалының төрағасы
  • 2002 жылдан — «Air Astana» әуекомпаниясының директорлар кеңесінің төрағасы
  • 2003 ж. — «Қазақтелеком» ААҚ директорлар кеңесінің төрағасы
  • 2002–2003 жж. — «Астана халықаралық әуежайы» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы
  • 2002–2003 жж. — «Ұлттық ақпараттық технология» ЖАҚ директорлар кеңесінің мүшесі

Халқарылқ ұйымдардағы қызметтері

өңдеу
  • 2013 жылы 11 сәуірде бірауыздан Еуразиялық Экономикалық Одақ Парламентаралық Ассамблеясының төрағасы болып сайланды (ЕурАзЭО ПАА).
  • Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы қатысушы – мемлекеттер Парламентаралық Ассамблеясы Кеңесінің мүшесі (ТМД ПАА).
  • Ұжымдық Қауіпсіздік туралы Шарт ұйымы Парламенттік Ассамблеясы Кеңесінің мүшесі (ҰҚШҰ ПА).
  • Түркітілдес елдер Парламенттік Ассамблеясы Кеңесінің төрағасы (ТүркПА).

Отбасы

өңдеу

Балалары:

  • Үлкен баласы - Малика Ерланқызы Бектұрова (1983 жылы туған) - Green Mine компаниясының басшысы (2021 жылдан бастап), Астана қаласы әкімінің орынбасары (2016-2021) және техника ғылымдарының кандидаты. Күйеуі - Қазаэронавигация бас директоры (2014-2022), Көлік және коммуникациялар министрінің орынбасары (2006-2014), Эйр Астана әуекомпаниясы Президентінің орынбасары (2004-2006).
    • Балалары: қыздары - Дәния (2007 жылы туған) мен Дәрия (2010 жылы туған); ұлы - Әлімжан (2009 жылы туған).
  • Ортаншы баласы - Мәдина (1984 жылы туған).
  • Кіші баласы - Кәрима (1995 жылы туған).
  • Ағасы Арғын Нығматулин – «Сарыарқа хоккей клубы» мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын директоры, Қарағанды облыстық мәслихатының депутаты.

Білімі

өңдеу

Марапаттары

өңдеу
  • Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев орденінің (2015 ж.)
  • 2-ші дәрежелі Барыс орденінің (2009ж.)
  • Құрмет орденінің (2004ж) [4][5]
  • Достық Ордені (Ресей, 2014)
  • «Достастық» Ордені (2014)
  • «Қазақстан Республикасы Конституциясына 20 жыл» (2006)
  • «Астанаға 10 жыл» мерейтойлық медалінің (2008)
  • «Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігіне 20 жыл» (2011)
  • «Астанаға 20 жыл» мерейтойлық медалінің (2018) медальдарының иегері.

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қожалар шежіресі» Сейіт-Омар Саттарұлы 2016
  2. Нұрлан Нығматулин парламент мәжілісінің төрағасы болып сайланды (13 ақпан 2019).
  3. https://inbusiness.kz/kz/news/nurlan-nygmatulin-kyzmetinen-ketti
  4. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
  5. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5