Олимпиада ойындарындағы Қазақстан

Қазақстан барлығы 8 жазғы және 8 қысқы Олимпиада ойындарына қатысты. Қазақстан атлеттері жалпы 87 медаль жеңіп алған: олардың 79-і жазғы және 8 қысқы Олимпиада кезінде.

Олимпиада ойындарындағы Қазақстан
ХОК коды:	KAZ
ҰОК:	Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитеті
Жазғы Олимпиада ойындарында қатысу
1996  • 2000  • 2004  • 2008  • 2012  • 2016  • 2020  • 2024
Қысқы Олимпиада ойындарында қатысу
1994  • 1998  • 2002  • 2006  • 2010  • 2014  • 2018  • 2022
Қосымша
КСРО (1952-1988)  Біріккен команда (1992)

Қазақстанның ұлттық Олимпиада комитеті 1990 жылы құрылып, 1993 жылы Халықаралық Олимпиада комитетіне мүше болды.

Қазақстан 2018 жылғы XXIII қысқы Олимпиада ойындарын өткізу үшін ұсыныс берген болатын, алайда жеңіс Кореяның Пхёнчхан қаласына бұйырды.

Тарихы

КСРО құрамында

Олимпиада ойындарында қазақ жастары арасынан тұңғыш медаль алған Ғұсман Қосанов болды. Ол 1960 жылы Римде өткен Олимпиада ойындарында 4100 метрлік эстафеташылар жарысында күміс жүлдені иемденді.

Ал тұңғыш чемпион атанған баскетболшы Әлжан Жармұхамедов болды. Ол 1972 жылы Мюнхенде өткен Олимпиада ойындарында КСРО баскетбол құрамасында өнер көрсетіп чемпион атанды.

1980 жылы өткен XXII жазғы Олимпиада ойындарында грек-рим күресінен КСРО чемпионы — Жақсылық Үшкемпіров, Шәміл Серіков алтыннан алқа тағынды.

ҚазКСР арасынан қысқы ойындардан тұңғыш Олимпиада медалін иемденген қостанайлық шаңғышы Иван Гаранин болды. Ол 1976 жылы Инсбрук қаласында өткен XII қысқы Олимпиада ойындарында екі бірдей қола жүлдемен оралды.

Мұнан соң 1988 жылы Калгариде өткен ХV Олимпиада ойындарында шаңғышылар Владимир Сахнов күміс, Владимир Смирнов екі күміс және қола медаль алды.

Тәуелсіздік алғаннан бері

2010 жылдың қысқы Олимпиада ойындарындағы Қазақстан делегациясы.

1988 жылға дейін қазақ спротшылары КСРО құрамында өнер көрсетіп жүрді. 1991 жылы Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін бұрынғы КСРО-ның 15 елі бірігіп 1992 жылғы XXV жазғы Олимпиада ойындарында «Біріккен команда» (Unified Team) ретінде өнер көрсетті. Ал 1994 жылы XVII қысқы Олимпиада ойындарына Қазақстан алғаш рет жеке мемлекет ретінде қатысып, қанжығасына 1 алтын, 2 күміс медаль салған болатын. Бұл үш медальдардың үшеуін де шаңғышы Владимир Смирнов алған болатын.

1996 жылы АҚШ-тың Атланта қаласында өткен XXVI жазғы Олимпиада ойындарында Василий Жиров (бокс), Александр Парыгин (бессайыс), Юрий Мельниченко (грек-рим күресі) алтын, Анатолий Храпатый (ауыр атлетика), Сергей Беляев (нысана көздеу), Болат Жұмаділов (бокс) күміс, Мәулен Мамыров (еркін күрес), Болат Ниязымбетов (бокс), Ермахан Ыбрайымов (бокс), Владимир Вохмянин (нысана көздеу) қола медаль алып, командалық есепте 196 елдің арасынан 24-ші орынға тұрақтады.

1998 жылы Наганода өткен ХVІІІ қысқы Олимпиада ойындарына Қазақстан 2 қола алды, олар шаңғышы Владимир Смирнов және конькиші Людмила Прокашева болды.

Сондай-ақ 2000 жылы Сиднейде өткен XXVII жазғы Олимпиада ойындарында Бекзат Саттарханов, Ермахан Ыбрайымов (бокс), Ольга Шишигина (жеңіл атлетика) алтын, Болат Жұмаділов, Мұхтархан Дәлдібеков (бокс), Александр Винокуров (велоспорт), Ислам Байрамуков (еркін күрес) күміс медаль алып, командалық есепте 199 елдің ішінен 22-ші орын алды.

Ал 2004 жылы Грекияда өткен XXVIII жазғы Олимпиада ойындарында Бақтияр Артаев (бокс) алтын, Генадий Лалиев (еркін күрес), Георгий Цурцумиа (грек-рим күресі), Геннадий Головкин (бокс), Сергей Филимонов (ауыл атлетика) күміс, Серік Елеуов (бокс), Мкхитар Манукян (грек-рим күресі), Дмитрий Карпов (жеңіл атлетика) қола жүлдені иемденді. Бұл жарыста Қазақстан құрамасы 202 мемлекеттің арасынан 40-шы орынға табан тіреді.

2008 жылы Бейжіңде өткен XXIX жазғы Олимпиада ойындарында Бақыт Сәрсекбаев (бокс), Илья Ильин (ауыр атлетика) алтын, Ирина Некрасова (ауыр атлетика), Асқат Жіткеев (дзюдо), Алла Важенина (ауыр атлетика), Таймураз Тигиев (еркін күрес) күміс, Нұрбақыт Теңізбаев (грек-рим күресі), Әсет Мәмбетов (грек-рим күресі), Мария Грабовецкая (ауыр атлетика), Елена Шалыгина (еркін күрес), Марид Муталимов (еркін күрес), Еркебұлан Шыналиев (бокс), Арман Шылманов (таэквондо) қола жүлдені иемденді. Бұл жарыста Қазақстан құрамасы 204 мемлекеттің арасынан 29-шы орынға тұрақтады.

2012 жылы Лондонда өткен XXX жазғы Олимпиада ойындары Қазақстан үшін алдыңғы ойындарға қарағанда ең сәтті болды. Лондонда Қазақстан 7 алтын 1 күміс, 5 қола медаль алып, медаль саны бойынша жалпы есепте 204 ел арасында 12-ші орынға тұрақтады. Мұнда Серік Сәпиев (бокс), Илья Ильин (ауыр атлетика), Александр Винокуров (велоспорт), Зүлфия Чиншанло (ауыр атлетика), Майя Манеза (ауыр атлетика), Светлана Подобедова (ауыр атлетика), Ольга Рыпакова (жеңіл атлетика) алтын, Әділбек Ниязымбетов (бокс) күміс, Ақжүрек Таңатаров (еркін күрес), Гузель Манюрова (еркін күрес), Даниял Гаджиев (грек-рим күресі), Марина Вольнова (бокс), Иван Дычко (бокс) қола жүлдені иемденді.

Медаль кестесі

Жазғы Олимпиада ойындары

Спорт бойынша медальдар
Ойындар	Алтын	Күміс	Қола	Барлығы
Бокс	7	8	11	26
Ауыр атлетика	2	3	7	12
Жеңіл атлетика	2	1	2	5
Күрес	1	6	11	18
Велоспорт	1	1	0	2
Қазіргі бассайыс	1	0	0	1
Жүзу	1	0	0	1
Гимнастика	0	1	0	1
Нысана көздеу	0	2	3	5
Дзюдо	1	2	3	6
Каратэ	0	0	2	2
Тхэквондо	0	0	1	1
Барлығы	15	24	39	79

Ойындар	Алтын	Күміс	Қола	Барлығы	Орны
Атланта 1996	3	4	4	11	24
Сидней 2000	3	4	0	7	22
Афины 2004	1	4	3	8	40
Бейжің 2008	2	3	4	9	37
Лондон 2012	3	2	6	11	23
Рио 2016	2	5	10	18	22
Токио 2020	0	0	8	8	83
Париж 2024	1	3	3	7
Барлығы	15	24	39	79

Қысқы Олимпиада ойындары

Спорт бойынша медальдар
Ойындар	Алтын	Күміс	Қола	Барлығы
Шаңғы жарысы	1	2	1	4
Коньки тебу спорты	0	0	1	1
Биатлон	0	1	0	1
Мәнерлеп сырғанау	0	0	1	1
Барлығы	1	3	3	7

Ойындар	Алтын	Күміс	Қола	Барлығы	Орны
Лиллехаммер 1994	1	2	0	3	12
Нагано 1998	0	0	2	2	20
Солт-Лейк-Сити 2002	0	0	0	0	–
Турин 2006	0	0	0	0	–
Ванкувер 2010	0	1	0	1	25
Сочи 2014	0	0	1	1	26
Пхенчхан 2018	0	0	1	1	28
Бейжің 2022	0	0	0	0	0
Барлығы	1	3	4	8

Тағы қараңыз

• Паралимпиада ойындарындағы Қазақстан

Сыртқы сілтемелер

• ХОК сайтындағы Олимпиада медалистері. Басты дереккөзінен мұрағатталған 21 тамыз 2011.
• Қазақстанның ұлттық Олимпиада комитеті Мұрағатталған 26 маусымның 2013 жылы. (орыс.), (ағыл.), (қаз.)