Сарыесікатырау
Сарыесікатырау – Балқаш көлінің оңтүстігінде, Іле мен Қаратал өзендерінің аралығындағы құмды алқап.
Сарыесікатырау құмы | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ұзындығы | 250 км |
Ені | 180 км |
Ауданы | 40 мың км² |
Климаты | |
Қаңтардағы орт. температура | –9 -14 °C |
Шілдедегі орт. температура | 25 °C |
Жылдық жауын-шашын деңгейі | 120, 180 мм |
Орналасуы | |
45°46′07″ с. е. 76°40′48″ ш. б. / 45.76861° с. е. 76.68000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 45°46′07″ с. е. 76°40′48″ ш. б. / 45.76861° с. е. 76.68000° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | ![]() |
Аймақтар | Алматы облысы, Жетісу облысы |
Орналасуы | Балқаш көлінің оңтүстігі, Іле мен Қаратал өзендері аралығы |
Географиялық орныӨңдеу
Алматы облысы Балқаш жіне Жетісу облысы Көксу, Кербұлақ және Қаратал аудандарының жерінде.
Жер бедеріӨңдеу
Ұзындығы 240−250 км, ені 120−180 км, ауданы 40 мың км2-ге жуық. Қырқааралық ойпаңдарында сор не тақыр жерлер кездеседі. Жер асты суы 2−80 м аралығындағы тереңдіктен шығады (Нарынбай, Ағашаяқ, Шекара, Шеңгелді, Бидайшы құдықтары).
КлиматыӨңдеу
Климаты тым континенттік. Қаңтар айының орташа температурасы – 9 −14°С, шілдеде 25°С. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 150−180 мм.
Сарыесікатырауда Іле өзенінің көне арналарының (Шетбақанас, Ортабақанас, Ортасу) ізі сақталған. Сонымен бірге жеке төбелер (Көшқонар, Қарақаралы, Босаған, Орта Көкдобақ, Қаражды, т.б.) мен қоныс (Қарқаралы, Мыңғылши, Ұзынарал), қыстаулар (Арыстан, Сәрсембай, Нарын, Бесшағыл, т.б.) кездеседі.
ӨсімдігіӨңдеу
Іленің атырауында қара сексеуіл, жүзгін, жусан, теріскен, еркекшөп, құм қияғы, изен, сортаң жерлерінде күйреуік, Балқаш көлі жағалауында жыңғыл өседі. Негізінен мал жайылымы үшін пайдаланылады. Көктем, күз айларында Сарыарқа өңірінің қазақтары Сарыесік түбегі арқылы өтіп, Сарыесікатырау құмын қыстау еткен.[1]
ДереккөздерӨңдеу
- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 7 том