Торғай (Қостанай облысы)
Торғай — Қостанай облысының Жангелді ауданындағы ауыл, аудан және Торғай ауылдық округі орталығы.
| Ауыл | |
| Торғай | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Статусы |
аудан орталығы |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Ауылдық округі | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
49°38′02″ с. е. 63°29′53″ ш. б. / 49.63389° с. е. 63.49806° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°38′02″ с. е. 63°29′53″ ш. б. / 49.63389° с. е. 63.49806° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1845 |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
4 567 адам (2023[1]) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Автомобиль коды |
10 |
Торғай шекарасы
| |
Басқа мағыналар үшін Торғай деген бетті қараңыз.Географиялық орны өңдеу
Облыс орталығы - Қостанай қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 550 км жерде, Торғай өзенінің оң жағасында орналасқан.
Халқы өңдеу
1999 жылы жергілікті тұрғындар саны 6462 адам (3177 ер адам және 3285 әйел адам) болса, 2009 жылы 5767 адамды (2799 ер адам және 2968 әйел адам) құрады.[2]
Тарихы өңдеу
Іргесі патшалық Ресейдің қазақ жерін отарлау саясатына байланысты «Оренбург» атты бекініс есебінде қаланған. 1845 жылы «Торғай» деп аталып, қала мәртебесін алды.
1868 жылы жаңадан құрылып, аттас облыс пен уездің орталығына айналды.
1883 жылы көрнекті қазақ ағартушысы Ыбырай Алтынсаринның ұсынысы бойынша мұнда қыздарға арналған училище ашылды. Қалада әскери лазарет жұмыс істеді.
1876 жылы қаладағы тұрғындар саны 570 адам болса, 1902 жылы 1,2 мыңға жетті. 1920-29 жылдары Қазақстанда Кеңестер өкіметі орнады.
1990–1997 жылдары Қазақстан өз тәуелсіздігін алғанда Торғай орталығы Арқалықта болған Торғай облысы құрамына енді. 1997 жылы ол ыдырап, Торғай Қостанай облысына көшті.
Инфрақұрылымы өңдеу
Әлеуметтік-экономикалық саласында әкімшілік мекемелер, ауданы байланыс және телекоммунация, коммуналдық, көліктік кәсіпорындар мен ұйымдар, тұрмыс қажетін өтейтін кәсіпорын, баспахана, 3 орта мектеп, музыка мектебі, Нұрқан Ахметов атындағы ауылдық кәсіптік-техникалық мектеп, кітапхана, ауданы аурухана, емхана, дәріхана т.б. әлеуметтік мекемелер жұмыс істейді.[3]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы "Қазақ энциклопедиясы" Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, VIII том.