Азия-Тынық мұхит аймағы

Азия-Тынық мұхит аймағы (АТМА)Тынық мұхиттың айналасында және оның ішінде орналасқан, Азия мемлекеттері мен елдерін қамтитын саяси және экономикалық термин.

Азия-Тынық мұхит аймағының елдері

АТМА 58 мемлекет пен елді біріктіреді, кейде бұл аймаққа Непал, Моңғолия, Мьянма Одағы, Үндістан да кіреді[1]. Аймақта ең ірі интеграциялық топтар орналасқан, соның ішінде Азия-Тынық мұхит аймағының экономикалық ынтымақтастығы (АТМЭЫ), Оңтүстік-шығыс Азия елдерінің ассоциациясы (ОШАМА), Шанхай ынтымақтастық ұйымы (ШЫҰ) және ірі ұйымдардың қатысушылары: Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы (ТМД), Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО), Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ), БРИКС, G-20, G-7, E-7. Олар бір-бірімен тығыз байланыста, кеңінен диверсификацияланған (Ұлттар Достастығы) немесе мамандандырылған (ОПЕК).

Аймақтағы ең ірі қалаларға Шанхай, Джакарта, Гонконг, Сингапур, Куала-Лумпур, Тайбэй, Сеул, Токио, Лос-Анджелес, Сидней, Мельбурн, Сан-Франциско, Сиэтл, Ванкувер жатады. Азия-Тынық мұхит аймағындағы көптеген мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдардың штаб-пәтерлері Гонолулуда (Гавайи) орналасқан.

Аймақта экономика мен ресурстардың алуан түрлілігі бар: динамикалық түрде дамып келе жатқан Гонконг, Тайвань және Сингапур, Жапония, Оңтүстік Корея, Тайвань мен АҚШ-тың батысындағы жоғары технологиялар, Аустралия, Канада, Филиппин және Ресейдің Алтай аймағындағы табиғи ресурстар, Қытай мен Индонезиядағы еңбек ресурстары, Чили, Жаңа Зеландия және АҚШ-тың ауыл шаруашылығының жоғары өнімділігі.

Көптеген экономистер ескі индустриалдық орталықтардың Еуропа мен АҚШ-тың шығысында баяу жойылуымен, әлемдік экономикалық белсенділіктің орталығы Азия-Тынық мұхит аймағына ауысуы мүмкін деп есептейді.

Мемлекеттер мен елдердің тізімі

өңдеу

Төменде Азия-Тынық мұхит аймағына дәстүрлі түрде кіретін мемлекеттер мен елдердің тізімі берілген:

Азия-Тынық мұхит аймағына жиі жатқызылатын мемлекеттер мен елдер:

Азия-Тынық мұхит аймағына сирек жатқызылатын мемлекеттер мен елдер (ұлттық географтар Үнді мұхитты Тынық мұхитының бөлігі деп санайды):

Дереккөздер

өңдеу
  1. МАИ, МГУ и Тихий океан.(қолжетпейтін сілтеме)