Білім инновациялық лицейлері
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Қазақ-түрік лицейлері (ағылш. Kazakh-Turkish High Schools (Lyceums), түр. Kazak Türk Liseleri, 2016 жылдан бастап «Білім-инновация» лицейлері[1] (ағылш. Lyceum "Education-Innovation (Bilim-Innovasya)", түр. "Eğitim-Yenilik (Bilim-Inovasyon)" Liseleri) атауымен танымал) — жаратылыстану ғылымдары (математика, химия, физика, биология, астрономия, информатика) саласында дарынды балаларға арналған таңдаулы мектептер желісі; лицей халықаралық «KATEV» фондымен басқарылып, Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі бекіткен оқу жоспары бойынша білім беріледі. 4000-ға жуық ҚТЛ (БИЛ) оқушылары әртүрлі халықаралық олимпиадалардың жеңімпаздары болады[2]. Оқу төрт тілде жүргізіледі: қазақша («қазақ тілі және әдебиеті», «Қазақстан тарихы», «Қазақстан және әлем географиясы», «құқықтану», «жалпы тарих» , «азаматтық қорғаныс», музыка, сурет және дене шынықтыру пәндері), ағылшынша (жаратылыстану ғылымдары, ағылшын тілі), түрікше («түрік тілі») және орысша («орыс тілі және әдебиеті»).
| Білім инновациялық лицейлері | |
| Негізгі ақпарат | |
|---|---|
| Ұраны |
«Сапалы білім, саналы тәрбие» |
| Құрылды | |
| Түрі | |
| Оқушылар саны |
4000-нан астам |
| Сайты | |
Тарихы
өңдеуҚазақстандағы алғашқы «Білім-инновация» лицейі 1992 жылы Алматы, Көкшетау және Кентау қалаларында пайда болды. Оқушыларды қабылдау (92-93-ші жылдар) 9 және 8-ші сыныптардан басталды, бірақ 2 жылдан кейін бұл оқу орнына 7-сыныптан бастап қабылдана бастады. 2016 жылы Қазақ-түрік лицейлері «Білім-инновация лицейі» деп аталды. Бұл оқиға Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орайластырылды[1].
Қазақ-түрік лицейлерінің маңызды ерекшеліктерінің бірі — шет тілдерін оқытуда басымдылық пен ерекше талап қоюуы. Сондықтан да оқытуда әлемде озық деп танылған әдістермен бірге, түрлі әдебиеттер, таспалар, дискеттер, компакт-дисктер, карточкалар, көрнекті құралдар мен басқа да оқу материалдары пайдаланылады.
Орыс тілінде білім беретін мектептерді бітіріп келген оқушылар үшін оқулық, аудиотаспалар және мұғалім мен оқушыға арналған кітаптардан тұратын арнайы әдістемелік комплекс жасалған.
Оқулықтар мен оқу құралдарының мазмұны әлемдік стандарттарқа сай. Олар тек Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар көптеген елдерде жетістіктерге қол жеткізген. Оқушыларға жаңа құралдар, оқу-әдістемелік құралдары, таспалар, дискеттер, CD, макеттер және басқалар берілген. Лицейлерде ғылыми-көпшілік және көркем әдебиет кітаптардың үлкен қоры бар кітапханалар қызмет көрсетеді.
Қазақ-түрік лицейлерінің негізін түрлі зерттеулер мен тәжірибелер өткізу арқылы жаңа нәрселер үйренуге мүмкіндік беретін зертханалар құрайды.
Қазақ-түрік лицейдерінде сабақтан тыс уақытта түрлі шаралар ұйымдастыратын тәрбие және психологиялық кеңес орталықтары құрылған. Орталықтар оқушылардың даму барысын қадағалайды, тәрбие және тұлғаның жан-жақты қалыптасуы бойынша кеңес береді.
Оқушылардың әлеуметтік және мәдени дамуы үшін конференциялар, семинарлар, республика бойынша және шетелге туристік сапарлар, дискуссиялар, көрмелер, театрлар, мұражайлар және кинотеатрларға қыдыру шаралары ұйымдастырылады. Оқушылардың ақыл-өрісі мен моральдық тұрғыдан дамуымен бірге дене шынықтыруына да үлкен көңіл бөлінеді. Қазақ-түрік лицейлері жеткіншектердің қабілеттері мен бейімділіктерін анықтап, оларды жетілдіру үшін шынайы мүмкіндіктер туғызады. Лицейлердің шаңырағы астында сан-алуан спорт секциялары мен әдебиет, музыка, бейнелеу, ғылыми-практикалық және басқа да үйірмелер қызмет көрсетеді. Бұндай үйірмелердің көмегімен оқушылардың бейімділіктері мен талпыныстары артады, сондай-ақ қоғамдық өмірге дайындық үрдісі жылдам қалыптасады. Осы шаралар негізінде лицей оқушылары әлеуметтік және мәдени тұрғыдан дамыған және өздеріне сенімді тұлға болып өсе алады. Дарынды және қабілетті жастарды жетілдіру мақсатымен барлық қазақ-түрік лицейлерінде олимпиадаларға дайындық жұмыстары жүргізіледі. Халықаралық олимпиадалар туралы мәліметтер тиянақты түрде сарапталады, оқушылар барлық қажетті оқу және ғылыми материалдармен қамтамасыз етіледі. Жыл сайын лицейлер арасында негізгі пәндер бойынша олимпиадалар өткізіледі. Жыл өткен сайын оқушылар облыстық, республикалық және халықаралық пән бойынша білім олимпиадаларының жеңімпаздары болуда.
Төмендегі таблицада қазақ-түрік лицейлері оқушыларының халықаралық және республикалық білім олимпиадаларында қол жеткізген жетістіктері көрсетілген.
Түлектеріміздің жоғарғы оқу орындарына түсулері үшін оқу жылы бойынша қабылдау емтихандарына дайындық ретінде қосымша сабақтар жүргізіледі. Оқушылардың қызығушылықтары бойынша мамандық таңдауларына көмектеседі. Ол үшін сауалнамалар, семинарлар ұйымдастырылады және жоғарғы оқу орындары туралы кітапшалар ұсынылады.
Жыл сайын қазақ-түрік лицейлері түлектерінің 97 пайызы мемлекеттік гранттер мен несиелердің, сондай-ақ шетелдік жоғарғы оқу орындарының стипендияларының иегері болуда. Қазақстанның алдыңғы қатарлы білім ордаларымен бірге, біздің түлектеріміз Түркияның, Еуропаның және Американың танымал университеттерінде оқып, өз елі мен қазақ-түрік лицейлерінің мақтанышына айналуда.
Олимпиадалардағы жетістіктер
өңдеуҚазақ-түрік лицейлерінің оқушылары бірнеше жылдан бері облыстық, республикалық және халықаралық пән олимпиадаларының жүлделі орындарына ие болуда.
KATEV
өңдеу«KATEV» халықаралық қоғамдық қоры 1997 жылы Қазақстан мен Түркия арасындағы келісім негізінде 1992 жылы білім беру мекемелерінің жұмысын түрік тарапынан үйлестіру үшін құрылды. «KATEV» Халықаралық қоғамдық қорының басшылығымен 28 қазақ-түрік лицейі, Сүлейман Демирел атындағы университет және колледж-лицей, Тараз қаласындағы Жамбыл Инновациялық Жоғары колледжі, «SPECTRUM» және «GALAXY» халықаралық мектептері[3].
Қор қайта құрылғаннан кейін жаңа «БІЛІМ-ИННОВАЦИЯ» халықаралық қоғамдық қоры деп аталды. Қазіргі уақытта қамқоршылық қордың басшысы Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрі болып табылады. Барлық жекеменшік мектептер басқа Қордың — «БІЛІМ-ОРДА» халықаралық қоғамдық қорының басқаруында. Екі қорды да Қазақстан азаматтары басқарады. Қор мектептерінде 10-нан астам елдің оқытушылары жұмыс істейді, олардың ішінде Ұлыбритания, Үндістан, Австралия, ОАР, Чили. «Білім-инновация» мекемесінде барлығы 1200 оқытушы жұмыс істейді, 90% Қазақстан азаматтары[4].
Қор мектептеріне конкурстық негізде қатаң іріктеу жүргізіледі: 2017 жылы лицейге бір орынға түскен кезде 25 үміткер болды[4].
Лицей тізімі
өңдеу- "Білім-Инновация" қоры қаржыландыратын мемлекеттік лицейлер
- Мамандандырылған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Алматы қ.)
- Дарынды ер балаларға арналған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Астана қ.)
- Дарынды қыз балаларға арналған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Астана қ.)
- "Білім-инновация" ер балаларға арналған №1 лицей-интернаты (Шымкент қ.)
- "Білім-инновация" қыз балаларға арналған №2 лицей-интернаты (Шымкент қ.)
- Семей қаласындағы облыстық дарынды балаларға арналған "Білім-инновация" лицейі (Абай облысы, Семей қ.)
- "Білім-инновация" лицей-интернаты (Ақмола облысы, Көкшетау қ.)
- Щучинск қаласының "Білім-инновация" IT лицей-интернаты (Ақмола облысы, Щучинск қ.)
- Дарынды жасөспірімдерге арналған Ақтөбе облыстық мамандандырылған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Ақтөбе облысы, Ақтөбе қ.)
- А. Мәлкеев атындағы Есік мамандандырылған дарынды балаларға арналған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Алматы облысы, Есік қ.)
- №1 "Білім-инновация" лицей-интернаты (Атырау облысы, Атырау қ.)
- №2 "Білім-инновация" лицей-интернаты (Атырау облысы, Құлсары қ.)
- №3 "Білім-инновация" лицей-интернаты (Атырау облысы, Атырау қ.)
- Батыс Қазақстан облысының дарынды балаларға арналған мамандандырылған "Білім-инновация" мектеп-лицей-интернаты (БҚО, Орал қ.)
- Дарынды ер балаларға арналған мамандандырылған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Жамбыл облысы, Тараз қ.)
- Айша бибі атындағы дарынды қыз балаларға арналған мамандандырылған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Жамбыл облысы, Тараз қ.)
- Талдықорған дарынды балаларға арналған "Білім-инновация" мамандандырылған лицей-интернаты (Жетісу облысы, Талдықорған қ.)
- №1 "Білім-инновация" лицей-интернаты (Қарағанды облысы, Қарағанды қ.)
- №2 "Білім-инновация" лицей-интернаты (Қарағанды облысы, Қарағанды қ.)
- Дарынды балаларға арналған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Қостанай облысы, Қостанай қ.)
- Сейілбек Шаухаманов атындағы №9 дарынды балаларға арналған облыстық "Білім-инновация" лицей-интернаты (Қызылорда облысы, Қызылорда қ.)
- №10 дарынды балаларға арналған облыстық "Білім-инновация" лицей-интернаты (Қызылорда облысы, Қызылорда қ.)
- "Білім-инновация" лицей-интернаты (Маңғыстау облысы, Ақтау қ.)
- Жаңаөзен "Білім-инновация" лицей-интернаты (Маңғыстау облысы, Жаңаөзен қ.)
- Дарынды ер балаларға арналған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Павлодар облысы, Павлодар қ.)
- Дарынды қыз балаларға арналған "Білім-инновация" лицей-интернаты (Павлодар облысы, Павлодар қ.)
- Облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған көптілді лицей-интернаты (Павлодар облысы, Екібастұз қ.)
- Облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған "Білім-инновация" лицей-интернаты (СҚО, Петропавл қ.)
- Абай атындағы "Білім-инновация" ер балалар лицей-интернаты (Түркістан облысы, Арыс қ.)
- "Білім-инновация" лицей-интернаты (Түркістан облысы, Түркістан қ.)
- №3 "Білім-инновация" лицей-интернаты (Ұлытау облысы, Жезқазған қ.)
- Өскемен қаласындағы Шығыс Қазақстан облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған "Білім-инновация" лицейі (ШҚО, Өскемен қ.)
- "Білім-Инновация" қоры қаржыландыратын мемлекеттік емес білім беру ұйымдары
- "Кемел Білім" мектеп-лицейі (Ақтөбе облысы, Ақтөбе қ.)
- Жамбыл инновациялық жоғары колледжі (Жамбыл облысы, Тараз қ.)
- "Білім-Орда" қоры қаржыландыратын мемлекеттік емес білім беру ұйымдары
- "Spectrum" халықаралық балабақшасы (Астана қ.)
- "Spectrum" халықаралық мектебі (Астана қ.)
- "Нұрорда" мектеп-лицейі (Астана қ.)
- "Нұрорда" мектеп-лицейі (Өскемен қ.)
- "Нұрорда" мектеп-лицейі (Алматы қ.)
- "Galaxy" Халықаралық мектебі (Алматы қ.)
- Ш.К. Беркімбаева атындағы Алматы қыздар мектеп-лицей-интернаты (Алматы қ.)
- Сүлейман Демирел атындағы мектеп-интернат-колледжі (Алматы қ.)
- SDU University (Алматы қ.)
Тағы қараңыз
өңдеуДереккөздер
өңдеу- ↑ a b tengrinews.kz Қазақ-түрік лицейлерінің атауы өзгереді (қаз.) (17 қазан 2016).
- ↑ Руководитель Совета по высшему образованию ТР пригласил главу МОН РК посетить Турцию с группой ректоров Мұрағатталған 27 қыркүйектің 2013 жылы.
- ↑ Katev Қазақ-Түрік Халықаралық Қоғамдық Қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 мамыр 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 маусым 2013.
- ↑ a b Еркебулан, Айша. Повлиял ли отъезд турецких учителей на качество образования в КТЛ (орыс.), www.forbes.kz (29 мая 2018). Тексерілді 18 маусымның 2018.
Сыртқы сілтемелер
өңдеу- bil.edu.kz Мұрағатталған 19 мамырдың 2022 жылы. — «Білім-Инновация» қоғамдық қорының ресми сайты.