Сапармұрат Атаұлы Ниязов
Сапармұрат Атаұлы Ниязов (19 ақпан 1940 жыл Қыпшақ ауылы, Ашхабад облысы – 21 желтоқсан 2006 жыл, Ашхабад) (Түрікменбашы лақап атымен танымал) – Түрікменстан Республикасының бірінші және өмірбақи президенті.
| Сапармұрат Атаұлы Ниязов түрікм. Saparmyrat Ataýewiç Nyýazov (Сапармырат Атайевич Ныязов) | ||||
 Сапармұрат Ниязов, 2002 жыл | ||||
| Лауазымы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| 27 қазан 1991 жыл — 21 желтоқсан 2006 жыл | ||||
| (Лақап аты Түрікменбашы) | ||||
| Премьер-Министр | Хан Ахмедов (1990—1992) Өзі (Түрікменстан Министрлер Кабинетінің Төрағасы ретінде) | |||
| Ізашары | лауазым ұйымдастырылды, өзі (Түрікмен КСР Президенті ретінде) | |||
| Ізбасары | Құрбанқұлы Бердімұхамедов | |||
| ||||
| 16 желтоқсан 1991 жыл — 21 желтоқсан 2006 жыл | ||||
| Ізашары | лауазым ұйымдастырылды | |||
| Ізбасары | Құрбанқұлы Бердімұхамедов | |||
| ||||
| 27 қазан 1990 жыл — 21 қазан 1991 жыл | ||||
| Ізашары | лауазым ұйымдастырылды | |||
| Ізбасары | лауазым өзгертілді, өзі (Түрікменстан Президенті ретінде) | |||
| ||||
| 14 шілде 1990 жыл — 6 қараша 1991 жыл | ||||
| Президент | Михаил Горбачёв | |||
| ||||
| 21 желтоқсан 1985 жыл — 16 желтоқсан 1991 жыл | ||||
| Ізашары | Мұхамедназар Гапуров | |||
| Ізбасары | лауазымы жойылды | |||
| Өмірбаяны | ||||
| Партиясы | КОКП (1962—1991) ТДП (1991—2006)
| |||
| Білімі | 1) М.И.Калинин атындағы Ленинград политехникалық институты 2) КОКП орталық комитетінің Жоғарғы партия мектебі | |||
| Мамандығы | инженер-энергетик | |||
| Діні | Ислам (ханафизм) | |||
| Дүниеге келуі | 19 ақпан 1940 Гыпджак ауылы, Рухабат этрапы (ауданы), Ашхабад облысы, Түрікмен КСР, КСРО | |||
| Қайтыс болуы | 21 желтоқсан 2006 (66 жас) Ашхабад, Түрікменстан | |||
| Жерленді | Түрікменбашы Рухы мешіті маңындағы Сапармұрат Ниязов кесенесі | |||
| Туған кездегі есімі | Сапармұрат Атаевич Аннаниязов | |||
| Әкесі | Атамұрат Ниязов | |||
| Анасы | Құрбансұлтан Ниязова (Құрбансолтан Эдже) | |||
| Жұбайы | Муза Алексеевна Ниязова | |||
| Балалары | ұлы: Мұрат қызы: Ирина | |||
| Әскери қызметі | ||||
| Құрамында болды |  Түрікменстан
| |||
| Әскер түрі |  Түрікменстан Қарулы Күштері
| |||
| Атағы | Армия генералы | |||
| Басқарды |  Жоғарғы Бас Қолбасшы
| |||
| Марапаттары | Түрікменстан:
| |||
өңдеу  |
||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Балалар үйінде тәрбиеленіп, 1967 жылы Санкт-Петербург политехникалық интернатын бітірген. 1970 – 1985 жылы Түрікменстанда әр түрлі партиялық басшы қызметтерде болды. 1985 жылы Түрікмен КСР-і Министрлер Кеңесінің төрағасы, сол жылдың желтоқсан айында Түрікменстан КП ОК-нің 1-хатшысы болып сайланды. 1990 жылдың қаңтарынан бастап республика Жоғарғы Кеңесінің төр-ағасы қызметін қоса атқарды. Бүкілхалықтық тікелей дауыс беру арқылы. Түрікменстанның тұңғыш президенті болды. Ниязов ішкі саясатта ұлттық мәдениет пен ислам дініне сенім артты. Республика ақсақалдар құрылтайында (1994) оған «Түрікменстанның құрметті ақсақалы» деген атақ берілді.
Ниязовтың билігі дүние жүзінде үлкен сынға алынды, оның президенттігінде Түрікменстанда диктатура, тоталитаризм және авторитаризм пайда болған еді.
Түрікменстандағы 1 қала және 100 деген кәсіпорындар мен ұйымдар Ниязовтың есімімен аталады, көптеген жерлерде оған ескерткіш мүсіндер орнатылған. Ниязовтың бейнесі ұлттық ақша – манатқа басылған, ақындардың мадақтау, арнау өлеңдерін жариялайтын «Түрікменбашы» альманағы шығып тұрады.