Солтүстік Кипр Түрік Республикасы
Солтүстік Кипр Түрік Республикасы (түр. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, сонымен қатар қысқартылған бейтарап атауы Солтүстік Кипр түр. Kuzey Kıbrıs) — Кипр аралының солтүстігінде орналасқан, аралдың үштен бірін алып жатқан, тек Түркиямен мойындалған мемлекет. 1975-1983 жылдар аралығында осы жерде түрік мемлекеті құрылған: Кипр Түрік Федералды мемлекеті (түрікше Kıbrıs Türk Federe Devleti) деп аталды.
| Солтүстік Кипр Түрік Республикасы түр. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti | |||||
| |||||
| Ұран: «İstiklâl Marşı» | |||||
| Әнұран: «Istiklâl Marsi instrumetal.ogg» | |||||
.svg)
| |||||
| Тарихы | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Құрылды | шілде 1974 жыл | ||||
| Мемлекеттік құрылымы | |||||
| Ресми тілі | Түрік тілі | ||||
| Елорда | Солтүстік Никосия | ||||
| Ірі қалалары | Солтүстік Никосия, Гирне, Газимагуса, Никосия | ||||
| Үкімет түрі | президенттік республика | ||||
| Президенті Премьер-министрі |
Ерсін Татар Ерсан Санер | ||||
| Мемлекеттік діні | зайырлы мемлекет | ||||
| Географиясы | |||||
| Жер аумағы • Барлығы • % су беті |
3355 км² 2,7 | ||||
| Жұрты • Сарап ([[жыл|]]) • Тығыздығы |
294 906 адам (2011) 88 адам/км² | ||||
| Экономикасы | |||||
| ЖІӨ • Қорытынды (2004) • Жан басына шаққанда |
1,776 млрд $ (90-шы) 10 095 $ | ||||
| Этнохороним | Кипрлік | ||||
| Валютасы | Жаңа түрік лирасы | ||||
| Қосымша мәліметтер | |||||
| Телефон коды | +90 392 | ||||
| Уақыт белдеулері | UTC+3 | ||||
Солтүстік Кипр Түрік Республикасын тек Түркия ғана таныды.
Осы уақытқа дейін Кипр Республикасының Үкіметі Кипр аралында халықаралық деңгейде танылған жалғыз орган болып қала береді.
Солтүстік Кипр Түрік Республикасы бақылаушы ретінде Ислам ынтымақтастық ұйымының мүшесі болып табылады.
Солтүстік Кипр Түрік Республикасының халқы шамамен 294 906 адамды құрайды, олар 3355 км2 алаңда тұрады (Коккина (түр. Erenköy) шағын жартылай эксклавын қосқанда). Халықтың басым көпшілігі - этникалық түріктер, олар екі қауымдастықты білдіреді: жергілікті түрік киприоттары (шамамен үштен бірі) және Анадолы түріктері, Түркиядан көшіп келгендер (үштен екісі). Кипрлік гректер мен ливандық марониттердің анклавтарында қалған қалдықтары да өмір сүреді. СКТР астанасы - Кипр мен СКТР арасында бөлінген Лефкоша (Никосия).
СКТР Кипрдің қалған бөлігінен буферлік аймақ болып бөлінген. Аралды екі секторға бөлетін сызықты ("Жасыл сызық" деп аталатын — ағыл. Green Line) БҰҰ Кипрдегі бітімгершілік күштерінің контингенті (UNFICYP) күзетеді.
Тарихы
өңдеу1960 - Кипр Республикасының құрылуы. Кипр Республикасы Кипрге Ұлыбританиядан тәуелсіздік бергеннен кейін құрылды. Грек және түрік қауымдастықтарына жаңа мемлекетті басқаруға тең мүмкіндіктер берілді. Оларға үкіметтік және азаматтық билік институттарынан орындар бөлінді. 1960 жылғы кепілдіктер туралы Шартқа сәйкес Ұлыбритания, Грекия және Түркия жаңа мемлекеттің өмір сүруінің кепілі болды.