Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі

Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігімұнай-газ өнеркәсібі, көмірсутек пен уран өндіруде жер қойнауын пайдалану, газбен жабдықтау, электр энергетикасы, жылумен жабдықтау, атом энергиясын пайдалану, халықтың радиациялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету, жаңартылатын энергия көздерін дамыту салаларында басшылық жасайтын, үкімет құрамына кіретін орталық атқарушы орган.[1] Министрлік 2014 жылдың тамызында Мұнай және газ, Индустрия және жаңа технологиялар және Қоршаған орта және су ресурстары министрліктерінің қосылуынан құрылды.[2]

Қазақстан Энергетика министрлігі
Қазақстан елтаңбасы
Жалпы мағлұмат
Құзыреті  Қазақстан
Құрылған уақыты 6 тамыз 2014 жыл
Оның алдындағы мекеме Мұнай және газ, Индустрия және жаңа технологиялар мен Қоршаған орта және су ресурстары министрліктері
Мекемені басқарады Қазақстан үкіметі
Министрі Алмасадам Сәтқалиев
Ресми сайты
gov.kz/memleket/entities/energo

Тарихы

өңдеу

Қазіргі энергетика министрлігінің тұңғыш «аналогы» 1999 жылы құрылған Мұнай және газ өнеркәсібі министрлігі еді. Бұл министрлігінің жалғыз министрі — 2006 жылға лауазымды иелеген Владимир Школьник еді.

2014 жылдың сәуірінде Қазақстан энергетиктері, соның ішінде Қазақстан Электроэнергетика Ассоциациясының мүшелері, Қазақстан премьер-министрі Кәрім Мәсімовке Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінен бөлініп, ҚР Энергетика министрлігін құру туралы өтінішпен жүгінді.[3] Сол жылдың 6 тамызында президент Назарбаев Ақордада өткен Үкіметтің кеңейтілген отырысында Энергетика министрлігінің құрылатынын, және оның Мұнай және газ, Индустрия және жаңа технологиялар және Қоршаған орта және су ресурстары министрліктерінің міндетін алатынын айтып кетті.[2] Тұңғыш энергетика министрі болып Владимир Школьник тағайындалды.

ҚР Үкіметінің 2014 жылғы 14 тамыздағы № 933 қаулысымен:

  • Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау комитеті мен Атом энергиясы комитеті біріктіріліп, Энергетика министрлігінің Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитеті құрылды;
  • Мұнай және газ министрлігінің Мұнай-газ кешеніндегі мемлекеттік инспекциялау комитеті мен Қоршаған ортаны қорғау және су ресурстары министрлігінің Экологиялық реттеу және бақылау комитеті біріктіріліп, Энергетика министрлігінің Мұнай-газ кешеніндегі экологиялық реттеу, бақылау және мемлекеттік инспекция комитеті құрылды.

ҚР Үкіметінің 2016 жылғы 15 шілдедегі № 409 қаулысымен Энергетика министрлігінің Мұнай-газ кешеніндегі экологиялық реттеу, бақылау және мемлекеттік инспекция комитеті Экологиялық реттеу және бақылау комитеті болып қайта аталды.

ҚР Президентінің 2019 жылғы 17 маусымдағы № 17 Жарлығымен Энергетика министрлігінің қоршаған ортаны қорғаудың, тұрмыстық қатты қалдықтармен жұмыс істеудің мемлекеттік саясатын қалыптастыру және іске асыру, табиғи ресурстарды қорғау, оларды ұтымды пайдалануды бақылау және қадағалау саласындағы функциялары мен өкілеттіктері жаңадан құрылған Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігіне берілді.

ҚР Үкіметінің 2019 жылғы 5 шілдедегі № 479 қаулысымен Энергетика министрлігінің Экологиялық реттеу және бақылау комитеті Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Экологиялық реттеу және бақылау комитеті болып қайта аталды.

Құрылымы

өңдеу

Энергетика министрлігінің 2023 жылдың қыркүйегіндегі жағдайы бойынша құрылымы:[4]

Комитеттері

өңдеу

Министрліктің жалғыз комитеті — Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитеті. Ол атом энергиясын пайдалану және электр энергетикасы салаларындағы басшылықты жүзеге асырады.

Департаменттері

өңдеу

Энергетика министрлігінің департаменті бар:

  • Ішкі аудит департаменті;
  • Жер қойнауын пайдалану департаменті;
  • Газ және мұнай-газ-химия департаменті;
  • Жұртшылықпен байланыс департаменті;
  • Мұнай тасымалдау және өңдеу департаменті;
  • Мұнай игеру және өндіру департаменті;
  • Көмірсутектер және жер қойнауын пайдалану салаларындағы мемлекеттік бақылау департаменті;
  • Электр энергетикасын дамыту департаменті;
  • Атом энергетикасы және өнеркәсібі департаменті;
  • Жаңартылған энергия көздері департаменті;
  • Стратегиялық даму департаменті;
  • Жолданымдарды және орындаушылық тәртіпті бақылау департаменті;
  • Заң қызметі департаменті;
  • Бюждет және қаржылық рәсімдер департаменті;
  • Халықаралық ынтымақтастық департаменті;
  • Цифрландыру департаменті;
  • Персоналды дамыту департаменті;
  • Қауіпсіздік департаменті.

Қарамағындағы мекемелер

өңдеу
  • Мұнай-газ кешеніндегі мемлекеттік инспекциясының батыс өңіраралық басқармасы
  • Мұнай-газ кешеніндегі мемлекеттік инспекциясының оңтүстік өңіраралық басқармасы
  • «Қазақстан Республикасының отын-энергетикалық кешенінің ахуалдық-талдамалық орталығы» АҚ
  • «Достық Энерго» АҚ
  • «Ұлттық индустриялық мұнай-химия технопаркі» арнайы экономикалық аймағының басқарушы компаниясы» АҚ
  • «Электр энергиясы мен қуаты рыногының қазақстандық операторы» АҚ
  • «Ядролық физика институты» ШЖҚ РМК
  • «Қазақстан Республикасының ұлттық ядролық орталығы» ШЖҚ РМК
  • «Жаңартылатын энергия көздерін қолдау жөніндегі қаржы-есеп айырысу орталығы» ЖШС

Министрлер тізімі

өңдеу
Суреті Аты-жөні
(Өмір сүрген жылдары)
Қызметі Партиясы Үкімет басшысы
Энергетика және электрлендіру министрлігі (1992 жылға дейін)
1   Болат Нұрманов
(1938–2007)
сәуір
1990
ақпан
1992
белгісіз Терещенко
Энергетика және отын ресурстары министрлігі (1992–1994)
1   Қадыр Бәйкенов
(1944–2022)
ақпан
1993
маусым
1994
белгісіз Терещенко
Энергетика және көмiр өнеркәсiбi министрлігі (1994–1997)
1   Владимир Кармаков
(1951 туған)
маусым
1994
наурыз
1995
белгісіз Терещенко
Қажыгелдин
2   Виктор Храпунов
(1948 туған)
наурыз
1995
4 наурыз
1997
белгісіз Қажыгелдин
Энергетика және табиғи ресурстар министрлігі (1997)
1   Виктор Храпунов
(1948 туған)
4 наурыз
1997
16 маусым
1997
белгісіз Қажыгелдин
Энергетика, индустрия және сауда министрлігі (1997–2000)
1   Асығат Жабағин
(1948 туған)
1998 1998 белгісіз Қажыгелдин
Балғымбаев
2   Мұхтар Әблязов
(1963 туған)
21 сәуір
1998
қазан
1999
Партиясыз Балғымбаев
3   Владимир Школьник
(1949 туған)
қазан
1999
13 желтоқсан
2000
белгісіз Тоқаев
Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі (2000–2010)
1   Владимир Школьник
(1949 туған)
13 желтоқсан
2000
19 қаңтар
2006
белгісіз Тоқаев
Тасмағамбетов
Даниал Ахметов
2   Бақтықожа Ізмұхамбетов
(1948 туған)
19 қаңтар
2006
27 тамыз
2007
Партиясыз[5] Даниал Ахметов
Мәсімов I
Нұр Отан[5]
3   Сауат Мыңбаев
(1962 туған)
27 тамыз
2007
12 наурыз
2010
белгісіз Мәсімов I
Энергетика министрлігі (2014 бері)
1   Владимир Школьник
(1949 туған)
6 тамыз
2014
25 наурыз
2016
Нұр Отан[6] Мәсімов II
2   Қанат Бозымбаев
(1969 туған)
25 наурыз
2016
18 желтоқсан
2019
Нұр Отан[7] Мәсімов II
Сағынтаев
Мамин I
3   Нұрлан Ноғаев
(1967 туған)
16 желтоқсан
2019
7 қыркүйек
2021
Нұр Отан[8] Мамин I
Мамин II
4   Мағзұм Мырзағалиев
(1978 туған)
9 қыркүйек
2021
5 қаңтар
2022
Партиясыз Мамин II
5   Болат Ақшолақов
(1971 туған)
11 қаңтар
2022
4 сәуір
2023
Партиясыз Смайылов I
Смайылов II
6   Алмасадам Сәтқалиев
(1970 туған)
4 сәуір
2023
Партиясыз Смайылов II
Бектенов

Мұнай және газ министрлері

өңдеу
Суреті Аты-жөні
(Өмір сүрген жылдары)
Қызметі Партиясы Үкімет басшысы
Мұнай және газ өнеркәсібі министрлігі (1994–1997)
1   Равиль Шырдабаев
(1940 туған)
маусым
1994
қазан
1994
белгісіз Терещенко
2   Нұрлан Балғымбаев
(1947–2015)
1994 1997 белгісіз Қажыгелдин
Мұнай және газ министрлігі (2010–2014)
1   Сауат Мыңбаев
(1962 туған)
12 наурыз
2010
3 шілде
2013
белгісіз Мәсімов I
Серік Ахметов
2   Ұзақбай Қарабалин
(1947 туған)
3 шілде
2013
4 тамыз
2014
белгісіз Серік Ахметов
Мәсімов II

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің мәселелері
  2. a b Министерству энергетики РК передаются функции трех министерств  (орыс.) (6 августа 2014). Тексерілді, 13 қыркүйек 2023.
  3. КОНСТАНТИНОВ, Александр Энергетики хотят своего министра Wayback Machine мұрағатында (от 30 сәуірдің 2014)
  4. Құрылым  (қаз.). Энергетика министрлігінің ресми сайты. Тексерілді, 13 қыркүйек 2023.
  5. a b Измухамебтов Бактыкожа Салахатдинович  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 13 қыркүйек 2023.
  6. Школьнику вручен партбилет члена «Нур Отана»  (орыс.). Азаттық радиосы (28 мая 2004). Тексерілді, 13 қыркүйек 2023.
  7. Бозумбаев Канат Алдабергенович (персональная справка)  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 11 қыркүйек 2024.
  8. Ногаев Нурлан Аскарович (персональная справка)  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 13 қыркүйек 2023.