Дашоғыз уәлаяты

Түрікменстан облыстарының бірі

Дашоғыз уәлаяты (түрікм. Daşoguz welaýaty) — Түрікменстанның солтүстігіндегі әкімшілік бірлік. Уәлаяттың әкімшілік орталығы – Дашоғыз қаласы.

Дашоғыз уәлаяты
түрікм. Daşoguz welaýaty
Әкімшілігі
Ел

 Түрікменстан

Енеді

7 атырап, 2 қала

Әкімш.орт.

Дашоғыз

Хәкім

Назармұрат Назармұратов

Тарихы мен географиясы
Координаттары

41°00′00″ с. е. 58°30′00″ ш. б. / 41.00000° с. е. 58.50000° ш. б. / 41.00000; 58.50000 (G) (O) (Я)Координаттар: 41°00′00″ с. е. 58°30′00″ ш. б. / 41.00000° с. е. 58.50000° ш. б. / 41.00000; 58.50000 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

14 желтоқсан 1992

Жер аумағы

73 430 км² (5 орын)

Тұрғындары
Тұрғыны

1 370 400 адам (2005)(2 орын)

Тығыздығы

18,66 адам/км² (2 орын)

Ресми тілі

түрікмен

Сандық идентификаторлары
Аббревиатура

DZ

ISO 3166-2 коды

TM-D

Телефон коды

+993 3

Пошта индекстері

746300

Автомобиль коды

DZ

dashoguz.gov.tm

Дашоғыз уәлаяты картада

Дашоғыз уәлаяты Ортаққорда Координаттар: 41°00′00″ с. е. 58°30′00″ ш. б. / 41.00000° с. е. 58.50000° ш. б. / 41.00000; 58.50000 (G) (O) (Я)

Тарихы

өңдеу

1992 жылы 14 желтоқсанда бұрынғы Ташауыз облысының аумағында құрылды.

2022 жылдың 10 қарашасында Дашоғыз уәлаятындағы Құбадақ атырабы мен Құрбансұлтан әже атындағы атырап жойылды[1].

Географиясы

өңдеу

Дашоғыз уәлаяты оңтүстігінде Ахал уәлаятымен, батысында – Балқан уәлаятымен, шығысында – Лебап уәлаятымен, солтүстігінде – Қарақалпақстан Республикасымен және Өзбекстанның Хорезм облысымен шектеседі. Уәлаят Сарықамыс көлімен ұласады.

Әкімшілік-аумақтық бөлінісі

өңдеу

Дашоғыз уәлаятына 7 атырап және 9 қала кіреді.

7 атырап:

  1. Ақтепе атырабы (бұрынғы Ленин),
  2. Болдымсаз атырабы (бұрынғы Калинин),
  3. Көроғлы атырабы (бұрынғы Тақта),
  4. Көнеүргеніш атырабы,
  5. Шабат атырабы (бұрынғы Ташауыз, С.А.Ниязов ат.),
  6. Рухубелент атырабы (2 сәуір 2007 жылы құрылды),
  7. Сапармұрат Түрікменбашы атындағы атырап (бұрынғы Октябрьск).

Археология

өңдеу

Әмудария өзенінің көне Сарықамыс атырауындағы 2 Күйесай қонысы бойынша ерте темір дәуіріндегі (б.з.б. VII—IV ғ.) күйесай мәдениеті аталды[2][3].

Хәкімдері

өңдеу
 Аты Лауазымға
тағайындалды
Лауазымнан
босатылды
 Босату себебі
1  Сапаркелді Мотаев 26.06.1992 02.08.1996  жұмыстағы кемшіліктері үшін
2  Жағмыр Әуезұлы Әуезов 02.08.1996 1997  
3  Жазкелді Потайұлы Күндоғдиев 23.07.1997 11.09.2000  жұмыстағы кемшіліктері үшін
4  Хабибулла Абдуллаұлы Дұрдиев 11.09.2000 15.11.2002  жұмыстағы кемшіліктері үшін
5  Ишанқұлы Гүлмұратов 15.11.2002 01.12.2004  жұмыстағы кемшіліктері үшін
6  Какамұрат Аннақылышев 01.12.2004 25.01.2006  жұмыстағы кемшіліктері үшін
7  Ағанияз Мұсақұлыұлы Ақиев 25.01.2006 27.11.2006  жұмыстағы кемшіліктері үшін
8  Сапармұрат Әшіров 27.11.2006 10.07.2009  жұмыстағы кемшіліктері үшін
9  Мәметнияз Әуезұлы Нұрмәмедов 10.07.2009 08.07.2011  басқа жұмысқа ауысты
10  Есенмұрат Оразкелдиев 08.07.2011 09.07.2015  басқа жұмысқа ауысты
11  Оразмұрат Құрбанназаров 09.07.2015 12.05.2017  басқа жұмысқа ауысты
12  Мәмет Байрамқұлиев 12.05.2017 17.06.2019  басқа жұмысқа ауысты
13  Назармұрат Келдімұратұлы Назармұратов 17.06.2019  ағымдағы

Дереккөздер

өңдеу
  1. Түрікменстан Ұлттық Кеңес Мәжілісінің қаулысы  (орыс.) (10 ноября 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
  2. Вайнберг Б. И. Әмудариядағы Сарықамыс атырауындағы ерте темір дәуіріндегі күйесай мәдениеті // Орталық Азия археологиясының жетістіктері. — М., 1975. — Шығ. 3.
  3. Вайнберг Б. И. Күйесай мәдениетінің ескерткіштері // Хорезм шекарасындағы көшпенділер. — М., 1979.