1 қаңтар
(Қаңтардың 1 бетінен бағытталды)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қаңтардың 1 — Григориан күнтізбесінде жылдың 1-ші күні. Жылдың аяғына 364 (кібісе жылдарда 365) күн қалады.
Бұл — жылдың бастапқы күні. Өткен күн — алдыңғы жылдың желтоқсанның 31.
Мерекелер
Жаңа жылдың бірінші күні
Ұлттық
Оқиғалар
Біздің заманымызға дейін
- б.з.д. 154 жыл – Ежелгі Римның жылғы консулдық күн 1-қаңтар күніне жылжытылады.
- Б. з. д. 104 жыл – Рим консулы Гай Марий тұтқында болған Нумидия патшасы Югуртаны Рим қаласынын айналасында жүргізді.
- б.з.д. 45 жыл – Юлиан күнтізбесі орнатылды.
XVIII ғасырға дейін
- 49 жыл – кіші Агриппина Клавдийге күйеуге шығады.
- 466 жыл – жиесі Лю Цзыені өлтіргеннен кейін, Лю Юй Лю Суң императоры атағын алады.
- 1501 жыл – Инкунаболдар жасалуының тоқтатылуы, енді Еуропаның басылған кітаптары палеотиптер деп аталады.
- 1515 жыл – қайын атасы Людовик XII-нің өлімінен кейін Франциск I француз патшасы атағын алады.
- 1622 жыл – Рим папасы канцеляриясы жыл санау басы 1-қаңтар болсын деп шешеді. (Одан бұрын ол 25 наурыз күні болатын)
XVIII ғасыр
- 1709 жыл – Патшайым Анна соғысы: Сент-Джон шайқасы
- 1751 жыл – «Энциклопедия немесе Ғылым, Өнер және Қолөнердің түсіндірме сөздігі» – Дени Дидро мен Жан Лерон Д'Аламбер жазған кітабы.
- 1785 жыл – Лондонның ең ескі газетасының, The Daily Universal Register-дің, ең бірінші номеры шықты. (Кейінірек Тһе Тімес атымен аталатын болды).
- 1788 жыл – Тһе Тімес газетасының ең бірінші номеры шығады.
- 1793 жыл – Француз төңкерісі: Халық қауіпсіздік комитеті құрылады. Оны кейінірек Қоғамның қауіпсіздік комитеті (фр. Comité de salut public) деп атап кетеді.
XIX ғасыр
- Палермоның астрономы Джузеппе Пяьции Церера атты ең бірінші астероидын ашады (2006 жылы ол ергежейлі ғаламшар деп белгіленеді).
- Осы күннен бастап Уния акті (ағылш. Act of the Union) қабылданды және Ұлыбритания және Ирландия біріккен патшалығы пайда болады.
- 1804 жыл –
Гаити тәуелсіздігі жарияланады. - 1806 жыл – Францияда гриогриан күнтізбесі қабылданады. Оның орнында бұрын республикалық күнтізбе болатын.
- 1810 жыл – Ресейде Мемлекеттік кеңес пайда болады және қабылданады.
- 1819 жыл – Петерборда «Отечественные записки» атты газетасы тұңғыш рет шығады.
- 1863 жыл — АҚШ-та Авраам Линкольның құлдардың бостандығы
- 1873 жыл — Жапонияда григориан күнтізбесі қабылданды.
- 1877 жыл — Ұлыбритания патшайымы Виктория Үндістан патшайымы атанды.
- 1886 жыл — Ұлыбритания Бирманы жаулап алды.
XX ғасыр
- 1901 жыл — Аустралия Ұлыбританияның доминионы болды.
- 1909 жыл — Ұлыбританияда бірінші рет зейнетақы беріледі.
- 1912 жыл — Нанкинде Қытай Республикасы пайда болады.
Туғандар
- 1904 жылы қазақтың әйгілі кескіндемешісі, график-суретшісі Әбілхан Қастеев дүниеге келді.
- 1904 жылы қобызшы Дәулет Мықтыбаев дүниеге келді.
- 1914 жылы Қазақстан және КСРО Xалық әртісі, Сәбира Майқанова дүниеге келді.
- 1922 жылы Қазақстан және КСРО Халық әртісі, Халық қаһарманы, белгілі әнші Роза Бағланова дүниеге келді.
- 1943 жылы филолог - шығыстанушы, қоғам қайраткері Мұрат Әуезов дүниеге келді.