Й
Й, й немесе қысқа и — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.
Қазақ кирил әліпбиі | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
-{Аа}- | -{Әә}- | -{Бб}- | -{Вв}- | -{Гг}- | -{Ғғ}- | -{Дд}- | |||||||
-{Ее}- | -{Ёё}- | -{Жж}- | -{Зз}- | -{Ии}- | -{Йй}- | -{Кк}- | |||||||
-{Ққ}- | -{Лл}- | -{Мм}- | -{Нн}- | -{Ңң}- | -{Оо}- | -{Өө}- | |||||||
-{Пп}- | -{Рр}- | -{Сс}- | -{Тт}- | -{Уу}- | -{Ұұ}- | -{Үү}- | |||||||
-{Фф}- | -{Хх}- | -{Һһ}- | -{Цц}- | -{Чч}- | -{Шш}- | -{Щщ}- | |||||||
-{Ъъ}- | -{Ыы}- | -{Іі}- | -{Ьь}- | -{Ээ}- | -{Юю}- | -{Яя}- |
Тіл алдының жуықтануынан жасалатын дауыссыз дыбысты белгілейтін таңба. Й ауыз жолды үнді дыбысқа жэатады. "Й" әрпі көбінесе сөһздің орта, соңғы буындарында жазылады (мысалы, тайлақ, тай, айна, тоғай). Қазақ тілінде (өз төл сөздерінде) й - дыбысы сөз басында келмейді. Қазақ тілінің заңдылвқтары бойынша ондай сөз Ж-ға айланады. Мысалы: Түрікше һәм Қазақша: йер-жер, йүр-жүр, йай-жай (бір зат жайында мағнасында), йе-же және т.б. Й сөз басында көбінесе, қазақ тіліне орыс тілі арқылы басқа тілдерден енген сөздерде ғана келеді (йодизм, йот) немесе халықаралық терминдерде, мемлекет, жер-су есімдерінде: Йемен, йети және т.б.[1][2].
Кодтар кестесі
өңдеуКод | Регистр | Ондық код |
16-лық код |
8-дік код |
Екілік код |
---|---|---|---|---|---|
Юникод (монолитті) |
Бас | 1049 | 0419 | 002031 | 00000100 00011001 |
Кіші | 1081 | 0439 | 002071 | 00000100 00111001 | |
Юникод (жіктеу) |
Бас | 68682502 | 0418 0306 | 00406001406 | 00000100 00011000 00000011 00000110 |
Кіші | 70779654 | 0438 0306 | 00416001406 | 00000100 00111000 00000011 00000110 | |
ISO 8859-5 | Бас | 185 | B9 | 271 | 10111001 |
Кіші | 217 | D9 | 331 | 11011001 | |
KOI 8 | Бас | 234 | EA | 352 | 11101010 |
Кіші | 202 | CA | 312 | 11001010 | |
Windows 1251 | Бас | 201 | C9 | 311 | 11001001 |
Кіші | 233 | E9 | 351 | 11101001 |
HTML жүйесінде бас әріп «Й»-ны Й немесе Й, ал кіші «й» әріпін - й немесе й деп белгілейді.
Дереккөздер
өңдеу Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet |