У (кирил)

Уикипедия:Айрық

У, укириллицаға негізделген әліпби әрпі.

  Қазақ кирил әліпбиі  
-{Аа}- -{Әә}- -{Бб}- -{Вв}- -{Гг}- -{Ғғ}- -{Дд}-
-{Ее}- -{Ёё}- -{Жж}- -{Зз}- -{Ии}- -{Йй}- -{Кк}-
-{Ққ}- -{Лл}- -{Мм}- -{Нн}- -{Ңң}- -{Оо}- -{Өө}-
-{Пп}- -{Рр}- -{Сс}- -{Тт}- -{Уу}- -{Ұұ}- -{Үү}-
-{Фф}- -{Хх}- -{Һһ}- -{Цц}- -{Чч}- -{Шш}- -{Щщ}-
-{Ъъ}- -{Ыы}- -{Іі}- -{Ьь}- -{Ээ}- -{Юю}- -{Яя}-

Еріндік дауысты дыбысты таңбалайтын әріп. Қазақ тілінде "У" әрпімен бірнеше дыбыс белгіленеді: а) жуан, қысаң, еріндік "ұ" дыбысы мен еріндік У-дың тіркесі (ұ+у): мысалы, жазылу - оқу, айтылуы - оқұу; ә) жіңішке, қысаң, еріндік "ү" дауыстысымен еріндік үнді У-дың тіркесі: мысалы, жазылуы - беру, айтылуы - берүу; б) еріндік, үнді "у": мысалы, ауа, дәу; в) орыс тілінен енген тіл арты қысаң "у": мысалы, туризм, турнир, "Ту-104" т.б.[1] [2].

Кодтар кестесі

өңдеу
Код Регистр Ондық
код
16-лық
код
8-дік
код
Екілік код
Юникод
(У, у)
Бас 1059 0423 002043 00000100 00100011
Кіші 1091 0443 002103 00000100 01000011
Юникод
(Ѹ, ѹ)
Бас 1144 0478 002170 00000100 01111000
Кіші 1145 0479 002171 00000100 01111001
ISO 8859-5 Бас 195 C3 303 11000011
Кіші 227 E3 343 11100011
KOI-8 Бас 245 F5 365 11110101
Кіші 213 D5 325 11010101
Windows-1251 Бас 211 D3 323 11010011
Кіші 243 F3 363 11110011

HTML жүйесінде бас әріп «У»-ды У немесе У, ал кіші «у» әріпін - у немесе у деп белгілейді.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 5 том
  2. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet