Ы
Ы, ы — кириллицаға негізделген әліпби әрпі. Жуан, қысаң, езулік дыбысты белгілейді.
| Қазақ кирил әліпбиі | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -{Аа}- | -{Әә}- | -{Бб}- | -{Вв}- | -{Гг}- | -{Ғғ}- | -{Дд}- | |||||||
| -{Ее}- | -{Ёё}- | -{Жж}- | -{Зз}- | -{Ии}- | -{Йй}- | -{Кк}- | |||||||
| -{Ққ}- | -{Лл}- | -{Мм}- | -{Нн}- | -{Ңң}- | -{Оо}- | -{Өө}- | |||||||
| -{Пп}- | -{Рр}- | -{Сс}- | -{Тт}- | -{Уу}- | -{Ұұ}- | -{Үү}- | |||||||
| -{Фф}- | -{Хх}- | -{Һһ}- | -{Цц}- | -{Чч}- | -{Шш}- | -{Щщ}- | |||||||
| -{Ъъ}- | -{Ыы}- | -{Іі}- | -{Ьь}- | -{Ээ}- | -{Юю}- | -{Яя}- | |||||||
Сөздің барлық буынында жазылады. Бірінші буында еріндік дауысты кездессе, екінші буынындағы «ы» дыбысы айтылуда «ұ» болып дыбысталады. Мысалы, құрұқ, орұн - айтылуы; құрық, орын - жазылуы.
Сондай-ақ «Ы» дыбысы ауызекі тілде сөз басындағы р,л, сонанттарының алдынан ілесіп айтылуын жиі байқасақ болады, бірақ жазуда ол («Ы» дыбысы) ескерілмейді. Мысалы, айтылуы - ылас, ырахмет, жазылуы - лас, рахмет, т.б.
«Ы» дыбысына біркен сөзге сонант «У» қосымшасы жалғанса (оқы - у), жазуда езулік «Ы»түсіп қалады. Мысалы, оқы + у - оқу (айтылуы оқұу), тоқы + у - тоқу (айтылуы - тоқу)[1][2].
Дереккөздер
өңдеу| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet |