Талғар ауданы
Талғар ауданы – Алматы облысының оңтүстігінде орналасқан әкімшілік бөлік. 1928 жылы құрылған. Орталығы – Талғар қаласы.
| Қазақстан ауданы | |
| Талғар ауданы | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Облысы | |
| Аудан орталығы | |
| Ауылдық округтер саны |
10 |
| Қалалық әкімдіктер саны |
1 |
| Ауыл саны |
47 |
| Қала саны |
1 |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
43°18′31″ с. е. 77°13′39″ ш. б. / 43.30861° с. е. 77.22750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°18′31″ с. е. 77°13′39″ ш. б. / 43.30861° с. е. 77.22750° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1928 |
| Жер аумағы |
3,7 мың км² |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
240 022[1] адам (2023) |
| Ұлттық құрамы |
қазақтар (63,77%), орыстар (18,25%), ұйғырлар (9,69%), түріктер (2,57%), басқалары (5,72%)[2][3] |
| Сандық идентификаторлары | |
| Пошта индексі |
041600-041627[4] |
| Автомобиль коды |
05 |
|
| |
Географиялық орныӨңдеу
Аудан Іле Алатауының солтүстік баурайында орналасқан. Аймақтың климаты шұғыл континенталды, жазы ыстық және қысы суық. Топырақтары негізінен қара каштан, олар оңтүстік бөлігінде қара топырақтармен алмастырылған. Аудан жерінде мұздықтардан бастап жартылай шөлді аймақтарға дейінгі ландшафттар қалыптасқан. Пайдалы қазбалардан тас, гранит, құм, қиыршық тас және саз кен орындары бар.
Облыс аумағында ерекше қорғалатын Алматы ұлттық қорығы, Іле Алатауы ұлттық паркінің бөлігі бар.[5]
ХалқыӨңдеу
Аудан халқының саны 196 567 адам (2019), ұлттық құрамы: қазақтар (63,77%), орыстар (18,25%), ұйғырлар (9,69%), түріктер (2,57%), әзірбайжандар (1,60%), күрдтер (0,77%), татарлар (0,56%), корейлер (0,44%), немістер (0,42%), өзбектер (0,36%), гректер (0,30%), украиндар (0,20%), қырғыздар (0,18%), поляктар (0,12%), шешендер (0,13%), дүңгендер (0,02%), беларустар (0,03%), басқалары (0,59%).
Ауылдық округтеріӨңдеу
48 елді мекен 1 қалалық әкімдік және 10 ауылдық округке біріктірілген:
| Ауылдық округ | Халқы (2009) | Елді мекендері |
|---|---|---|
| Алатау ауылдық округі | 13226 | Қызылқайрат, Алмалық, Алтындән, Амангелді, Байбұлақ, Береке, Орман, Рысқұлов, Шымбұлақ ауылдары |
| Белбұлақ ауылдық округі | 14905 | Белбұлақ, Бірлік, Талдыбұлақ ауылдары |
| Бесағаш ауылдық округі | 15625 | Бесағаш, Ақбұлақ ауылдары |
| Бесқайнар ауылдық округі | 2120 | Бесқайнар, Қотырбұлақ ауылдары |
| Гүлдала ауылдық округі | 11796 | Гүлдала, Жаңа Қуат, Кіші Байсерке ауылдары |
| Кеңдала ауылдық округі | 10944 | Кеңдала, Ақдала, Ақтас, Еңбекші ауылдары |
| Қайнар ауылдық округі | 10260 | Еркін, Дәулет, Достық, Еламан, Жалқамыс, Жаңаарна, Жаңалық, Көктал, Қайнар, Қайрат, Сақтан, Тереңқара ауылдары |
| Нұра ауылдық округі | 8689 | Нұра, Өстемір, Қаратоған, Туғанбай ауылдары |
| Панфилов ауылдық округі | 20321 | Панфилово, Арқабай, Каменское плато, Қарабұлақ, Қызылту, Төңкеріс, Түзусай ауылдары |
| Талғар қалалық әкімдігі | 45529 | Талғар қаласы |
| Тұздыбастау ауылдық округі | 12577 | Тұздыбастау ауылы |
Туризм нысандарыӨңдеу
Алматы ұлттық қорығы, Талғар шыңы (5017м), Нұрсұлтан шыңы (4376м), Молодежный шыңы (4147м), Амангелді шыңы (3970м).
Спорттық шыңдалу нысандарыӨңдеу
- Табаған спорт және демалыс жүйесі.
- Ақбұлақ кешені - Қазақстан ұлттық бокс, футбол жастар құрамасы, алматылық Алматы хоккей клубы, биатлоншылар жаттығатын, жарысатын кешенді орын.
ДереккөздерӨңдеу
- ↑ Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны
- ↑ 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы
- ↑ Қазақстан почталық индекстері
- ↑ Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3