Еуроодаққа мүше елдер тізімі
Еуропа Одағына (ЕО) қазіргі таңда Еуропадағы 27 мемлекет кіреді. Әр мүше мемлекет одақтың құрылтай келісімдеріне қатыса отырып, мүше болудың құқықтары мен міндеттерін бөліседі. Басқа халықаралық ұйымдардың мүшелерімен салыстырғанда, ЕО-ға мүше мемлекеттер басқару аспектілерінің кейбірінде (бірақ барлығында емес) бірлескен егемендікке келісім жасасқан. Кейбір ережелерді қабылдау үшін мүше мемлекеттер олардың бірауыздан келісімін талап етеді; ал басқа ережелер үшін ұжымдық шешім білікті көпшілік дауыспен қабылданады. ЕО-ның негізгі құқықтық қағидаттарының бірі — субсидиарлық, бұл әр мүше мемлекетке шешім қабылдау құқығын сақтауды білдіреді, егер ЕО деңгейінде ұжымдық шешім қабылдау қажеттілігі болмаса.
1950-жылдары алты негізгі мемлекет Еуропа қауымдастықтарды, яғни Еуропа Одағының алдындағы құрылымды (Бельгия, Франция, Италия, Люксембург, Нидерланд және Батыс Германия) құрды. Басқа мемлекеттер кейінгі кеңеюлер кезінде одаққа қосылды. Қосылу үшін мемлекет экономикалық және саяси талаптарға, Копенгаген критерийлеріне сай болуы керек, олар кандидаттың демократиялық үкіметі, тиісті еркіндіктері мен институттары бар еркін нарыққа ие болуын, сондай-ақ құқық үстемдігін құрметтеуін талап етеді. Одақты кеңейту де барлық қазіргі мүшелердің келісіміне және кандидатты ЕО-ның қолданыстағы заңдары жинағымен — acquis communautaire-мен таныстыруға тәуелді.
ЕО-ның мақсаты еуропалық мемлекеттерді біріктіру, яғни біртұтас экономикалық нарық құру, паспорттық-визалық бақылауды жою және ортақ валютаны пайдалану болып табылады.
Еуропалық одақтың 2013 жылдың 1 желтоқсанындағы мемлекет-мүшелері:
Жыл | Ел | Жалпы мүше саны |
---|---|---|
1957 | Бельгия, Германия, Италия, Люксембург, Нидерланд, Франция | 6 |
1973 | Ұлыбритания, Дания, Ирландия | 9 |
1981 | Грекия | 10 |
1985 | Гренландия (Данияның автономды шекарасы) бірлестіктен шығады | 10 |
1986 | Португалия, Испания | 12 |
1990 | ГДР (ГФР-мен бірікті) | 12 |
1995 | Аустрия, Финляндия, Швеция | 15 |
2004 | Мажарстан, Кипр, Латвия, Литва, Мальта, Польша, Словакия, Словения, Чехия, Эстония | 25 |
2007 | Болгария, Румыния | 27 |
2013 | Хорватия | 28 |
Еуропаға еңбейтін, бірақ Еуропалық одаққа мүше елдер:
(Порт.) | (Фр.) | (Исп.) | |
(Порт.) | (Фр.) | (Фр.) | (Исп.) |
(Фр.) | (Исп.) | (Фр.) |