Жамбыл облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі

Жамбыл облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізімі Қазақстан Республикасының 2016 жылғы 6 сәуірдегі "Құқықтық актілер туралы» Заңының 27-бабына және Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Заңының 21-бабына сәйкес, Жамбыл облысы әкімдігінің 2010 жылғы 14 сәуірдегі №90 қаулысымен бекітілген. 2020 жылы 1 шілде айында Жамбыл облысы әкімдігінің №148 қаулысымен тізімге өзгерістер мен толықтырулар енгізілген.

Байзақ ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	1941-1945 жылдары Ұлы Отан соғысында қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1985 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сарыкемер ауылы, мәдениет үйінің алды.
2	Байзақ батыр Мәмбетұлының жерленген жері, 1789-1864 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Сарыкемер ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 шақырым, Талас өзенінің оң жағасы.
3	Ақтөбе мазары (Құлан-Бұлан, Ақ күмбез) XVIII ғасырдың соңы - XІX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Абай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5-6 км.
4	Ақмола мазары, XIX ғасырдың соңы		қала құрылысы және сәулет	Байзақ ауылынан 20-25 км.
5	Кеңес одағының батыры А.Сухамбаевқа ескерткіш, 1964 жыл		қала құрылысы және сәулет	Жақаш ауылының орталығы.
6	Ұлы Отан соғысы құрбандарына арналған ескерткіш, 1967 жыл		қала құрылысы және сәулет	Түймекент ауылының орталығы.
7	Зауырбектөбе қонысы, VII-XI ғасырлар; Ақтөбе қонысы VI-VIII ғасырлар;		археология ескерткіші	Абай ауылының шеті, Кеңес су қоймасының оң жағалауы; ауылдан солтүстік-батысқа қарай 5 км;
8	Бекіністі қоныс, VII-IX ғасырлар; Жетітөбе обалы қорымы, ерте темір дәуірі; Қоныс VII–XIII ғасырлар; Аймантөбе қонысы VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Аймантөбе ауылынан батысқа қарай 5-6 км; солтүстікке қарай 1,5 км; 2 км, Талас өзенінің сол жағалауы; батысқа қарай 3 км.
9	Жайлаутөбе қаласы, 1-5 ғасырлар; Обалар (2), ерте темір дәуірі; Обалар (2), ерте темір дәуірі; Бекініс, VIII–XII ғасырлар		археология ескерткіші	Ақжар ауылынан солтүстік-батысқа қарай 1 км; батысқа қарай 0,5 км, 3 км; солтүстік-батысқа қарай 18 км.
10	Бақатөбе төрткүлі, VII–X ғасырлар; Сарытөбе қонысы, VII-IX ғасырлары		археология ескерткіші	Жаңатұрмыс ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; солтүстік-батысқа қарай 2,5 км.
11	Қоныс, VIII–IX ғасырлар; Шөлтөбе қонысы, V–VIII ғасырлар		археология ескерткіші	Ақшолақ бекетінен солтүстік-шығысқа қарай 4 км; солтүстік-шығысқа қарай 5 км, Қырғыз Алатауы жотасының етегін 12-15 км.
12	Обалы қорым (2), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Базарбай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1 км, Сарыкемер-Диқан автокөлік жолының екі жағы.
13	Қонысабай төрткүлі, X-XII ғасырлар; Нарымбай төрткүлі, VII-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (15), біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар		археология ескерткіші	Байзақ ауылынан шығысқа қарай 7 км, Тараз-Тегістік автокөлік жолынан солға қарай 50 м; Тараз-Тегістік автокөлік жолынан солға қарай 0,5 км; теміржолдан 2 км.
14	Аты жоқ қала, IX-XII ғасырлар; Расымбеттөбе қарауыл мұнарасы, VIII-X ғасырлар; Қалашық, VII-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Ботамойнақ ауылынан батысқа қарай 0,5 км; ауылдың аумағында,
15	Қоныс, X-XII ғасырлар; Төрткүл, VIII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Бурыл ауылының аумағы; Бурыл ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 2 км, Тараз-Мырзатай автокөлік жолынан 10 м, оң жақ.
16	Шөкетөбе қалашығы, IX-XII ғасырлар; Амантөбе обалар қорымы, ерте темір дәуірі; Ортағасырлық елді мекен, VII-X ғасырлар; Қоныс, VIII-XI ғасырлар; Обалы қорым (7), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Диқан ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4-5 км; солтүстік-батысқа қарай 1 км; ауылдың оңтүстік-шығыс шеті, Талас өзенінің сол жағалауы, автокөлік жолынан оңға қарай 10 м; ауылдан батысқа қарай 1 км; солтүстік-батысқа қарай 1,5 км.
17	Обалы қорым, ерте темір дәуірі; Ортағасырлық елді мекен, VII ғасыр		археология ескерткіші	Жақаш ауылынан батысқа қарай 0,5 км; ауылдың автожолынан батысқа қарай 6 км.
18	Қоныс, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Жаңасаз ауылының солтүстік шетінде, Тараз-Абай автокөлік жолынан оңға қарай 5 км.
19	Қоңырбайтөбе қаласы, VI-XIII ғасырлар; Обалы қорым, ерте темір дәуірі; Құрманбайтөбе қонысы (Балапан төбе), VII-IX ғасырлар; Төрткүл, IX-XII ғасырлар; Шөлтөбе бекінісі, IX-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Жетібай ауылы, Қаратөрткүлтөбе қаласынан солтүстікке қарай 3,5 км; ауылдан солтүстік-батысқа қарай 5 км; оңтүстік-батысқа қарай 6 км; солтүстікке қарай Жетібай-Тегістік автөкөлік жолының сол жағына 50 км; ауылдан оңтүстікке қарай 0,5 км.
20	Қоңыртөбе қонысы, VIII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қарасу ауылының аумағы.
21	Обалы қорым, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Көкбастау ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 250 м.
22	Қоныс, VIII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қостөбе ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5 км, Тараз-Сарыкемер автокөлік жолынан солға қарай 3,5 км.
23	Қоныс, VII-X ғасырлар		археология ескерткіші	Құмжота ауылының батыс шеті, Кішібурыл тауының шығыс жағы.
24	Ақтөбе қамалының қирандысы, VI-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Мәдімар ауылы, Қусақ өзенінің сол жағалауы, оның Талас өзеніне құяр жерінен 2-3 км.
25	Қалашық, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Мырзатай ауылынан батысқа қарай 2 км.
26	Қостөбе қалашығы, VI-XII ғасырлар; Төрткүл, VIII-X ғасырлар		археология ескерткіші	Сарыкемер ауылынан шығысырақ, бірінші жайылмадан жоғары қолайлы ашық алаң, Талас өзенінің оң жағалауы; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 6 км, автокөлік жолынан солға қарай 200 м.
27	Төрткүл (Темірбек сарайы), VIII-XI ғасырлар; Күделі 1 қалашығы, X-XII ғасырлар; Күрделі 2 қалашығы, X-XII ғасырлар; Обалы қорым (8), біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар; Төрткүл, (3) XI-XIII ғасырлар		археология ескерткіші	Сәмбет ауылының шығыс шеті; ауылдан батысқа қарай 12 км; солтүстік-батысқа қарай 12 км; оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 3 км, Талас өзенінің оң жағалауынан 200-400 м.
28	Әлімбайсай 1 қорымы, ерте темір дәуірі; Әлімбайсай 2 қорымы (19), ерте темір дәуірі; Әлімбайсай 3 қорымы, ерте темір дәуірі; Әлімбайсай 4 қорымы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Талас бекетінің шығысынан 7,5 км, Қырғыз Алатауы жотасының сілемдеріне жанасып жатқан онша биік емес меридианды қырда; бекеттен шығысқа қарай 7,5-8 км; бекеттен шығысқа қарай 6 км жерде, Қырғыз Алатауы жотасының сілемдеріне жанасып жатқан онша биік емес қырқада; бекеттен шығысқа қарай 6,5 км, Қырғыз Алатауы жотасының сілемдеріне жанасып меридиан бойымен созылып жатқан қыратта;
29	Елді мекен қалдығы, VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қызыл Жұлдыз ауылынан 3,5 км.

Жамбыл ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Жамбыл Жабаев ескерткіші, 2001 жыл		қала құрылысы және сәулет	Аса ауылы, аудан әкімдігі ғимаратының алдындағы алаң.
2	Жерлес - жауынгерлер мемориалы, 1978 жыл		қала құрылысы және сәулет	Айша бибі ауылының ортасындағы алаң.
3	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза болған жерлес-жауынгерлерге арналған мемориалдық кешен, 1976 жыл		қала құрылысы және сәулет	Гродеково ауылының орталығы.
4	Обалы қорым (45), біздің дәуірімізге дейінгі IV-I ғасырлар - біздің дәуіріміздің I-III ғасырлар; Ежелгі қорым, XI-XIX ғасырлар; Әулиебастау қалашығы, VI-XIII ғасырлар; Обалы қорым (3), біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар - біздің заманымыздың I-VII ғасырлар; Қорғандар (3), III-I ғасырлар - біздің заманымыздың I-VII ғасырлар; Обалы қорым (60), біздің заманымызға дейінгі III-II ғасырлар – біздің заманымыздың I-IV ғасырлар; Обалы қорым (20), I-IV ғасырлар; Төбе бекінісі, I-IV ғасырлар; Тепе қонысы, VII-IX ғасырлар; Атаусыз қалашық, VIII ғасыр		археология ескерткіші	Айша бибі ауылынан шығысқа қарай 3 км, Аса өзенінің сол жағалауы; Айша бибі кесенесінің жаны; ауылдан батысқа қарай 3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1 км; оңтүстік-батысқа қарай 700 м; оңтүстікке қарай 2 км; Айша бибі ауылы, Тараз-Алматы автокөлік жолдан 300 м; ауылдан оңтүстік-батысқа қарай 4-5 км; Тепе қонысы ауыл аумағында; Айша бибі ауылы, Үшхоз бөлімшесінен оңтүстік-шығысқа қарай.
5	Түлкітау 1 обалы қорымы, ерте темір дәуірі; Түлкітау 2 обалы қорымы, ерте темір дәуірі; Түлкітау 3 қорымы, ерте темір дәуірі; Түлкітау 4 қорымы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Ақбұлым ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км, егістікте; солтүстік-шығысқа қарай 7,5 км, Тараз-Алматы автокөлік жолы мен темір жолдың арасы; солтүстік-шығысқа қарай 7 км, темір жолдың маңы; солтүстік-шығысқа қарай 5 км.
6	Ботамойнақ 1 қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 2 обалы қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 3 қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 4 қорымы, біздің заманымызға дейінгі IVғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 5 обалы қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 6 қорымы, қола дәуірі; Ботамойнақ 7 обалар қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 8 обалы қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 10 обалы қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; Ботамойнақ 11 қорымы, қола дәуірі; Ботамойнақ 12 қорымы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; 9-шы Ботамойнақ обасы, біздің заманымызға дейінгі IV ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыры; 13-ші Ботамойнақ обасы, ерте темір дәуірі; Жетітөбе қорымы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Ақбұлым ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7,8 км; шығысқа қарай 5 км; солтүстік-шығысқа қарай 6,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 7 км; солтүстік-шығысқа қарай 7,5 км; 8 км; 7,5 км; солтүстік-батысқа қарай 7,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 4 км; солтүстік-шығысқа қарай 8 км; шығысқа қарай 4,25 км; солтүстік-шығысқа қарай 5 км, Қаратау жотасының солтүстік баурайындағы тауалды белдеуі.
7	Ақшолақ 1 қорымы, ерте темір дәуірі; Ақшолақ 2 қорымы, ерте темір дәуірі; Қараша 1 қорымы, ерте темір дәуірі; Ұзынбұлақ қорымы, I-III ғасырлар; Шошқалы қорымы, I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Ақшолақ бекетінен оңтүстік-шығысқа қарай 6 км; оңтүстік-батысқа қарай 6,5-7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 8 км; 9 км, Қырғыз Алатауы жотасының етегі.
8	Машақайтөбе қонысы, VII-VIII ғасырлар; Тастөбе қалашығы, VI-XII ғасырлар; Обалы қорым (5), біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Ақтөбе қонысы, VIII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Тастөбе ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; солтүстікке қарай 300 м; солтүстікке қарай 2 км, Тастөбе қалашығынан солтүстікке қарай 1,5 км; ауылдан солтүстікке қарай.
9	Қостөбе қонысы, VII-IX ғасырлар; Бектөбе қалашығы, VII-XII ғасырлар; Қаракемер қалашығы, VII-XII ғасырлар; Тепе қонысы (қалдығы), VII-XII ғасырлар; Қорғандар Жетітөбе, біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Қаракемер ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 2 км; ауылдан 2,3 км; Жетітөбе мекені.
10	Оба, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Шайқорық ауылының солтүстік шеті, Тараз-Қаратау автокөлік жолынан солтүстікке қарай 300 м.
11	Обалы қорым (12), біздің заманымызға дейінгі III-II ғасырлар - біздің заманымыздың I-VII ғасырлар; Қорғандар (2), ерте темір дәуірі; Елді мекен қалдығы, VII-IX ғасырлар; Ортағасырлық қоныстың қалдығы, IX-XI ғасырлар; Елді мекен (Төбе қонысы), X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Аса ауылынан шығысқа қарай 15 км; Тараз-Жанатас автокөлік жолынан оңға қарай 0,5 км; Аса ауылы 2-ші бөлімше, Тараз-Қызыл Октябрь автокөлік жолынан солға қарай 5,0 м; Аса ауылынан батысқа қарай 13 км; Аса ауылы, Рахат бөлімшесі, шошқа фермадан 0,3 км;
12	Бектөбе қалашығы, VII-XII ғасырлары		археология ескерткіші	Бектөбе ауылының батыс шеті.
13	Ақтөбе қонысы, IX-XIII ғасырлар; Кішімүрде қонысы, VII-XIII ғасырлар		археология ескерткіші	Бесағаш ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 0,5 км; 1 км;
14	Ортағасырлық Достөбе қонысы, VII-IX ғасырлар; Ақтөбе қалашығы, IX-XIII ғасырлар; Аты жоқ қалашық, VII-X ғасырлар; Оба, біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Шәкен Ниязбеков ауылының шеті; оңтүстік-батысқа қарай 0,5 км; ауылдың оңтүстік шеті; ауылдан батысқа қарай 0,5 км.
15	Ортағасырлық елді мекен, VII-XI ғасырлар; Қорғандар (2), біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар (3), біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Жалпақтөбе ауылы, Қыршынды мекені.
16	Күзет мұнарасы (қалдығы), VII-IX ғасырлар; Қорғандар тобы (30), біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Жалғыз қорған, біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар; Қорғандар тобы (3), қола дәуірі; Қорғандар тобы (6), біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (6), біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар		археология ескерткіші	Жасөркен ауылынан солтүстікке қарай 3 км; ауылдың оңтүстігі, Алмалы сайының солтүстігі; Жасөркен 2 ауылы, 200 м автокөлік жолда; ауылдан шығысқа қарай 3,5 км; Жасөркен ауылы, Қызыл-Қайнар 1-ші бөлімшесі, автожолдан 200 м; Жасөркен 2 ауылы.
17	Обалы қорым (3), біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Төрткүл қонысы, VII-IX ғасырлар; Үлкен төрткүл қонысы, VI-IX ғасырлар; Ақтөбе бекінісі, VII-XI ғасырлар; Көктөбе бекінісі, VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Өрнек ауылынан шығысқа қарай 3,5 км; оңтүстік-шығысқа қарай 4 км; шығысқа қарай 3 км; оңтүстікке қарай 1,5 км; солтүстікке қарай 3 км, Сарыөзен өзенінің оң жағалауы.
18	Аққамыс қонысы, VII-XII ғасырлар; Обалы қорым (7), біздің заманымызға дейінгі III-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-IV ғасырлар; Көктөбе қонысы VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Шайдана ауылынан солтүстікке қарай 5 км; ауылдан 5 км; шығысқа қарай 4,5 км.
19	Қорғандар тобы (7), I-II ғасырлар; Қорғандар (4), біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Жалғыз қорған, I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Жамбыл ауылы, автокөлік жолдан 500 м; Жамбыл бөлімшесі; Жамбыл бөлімшесі, жолдың бойы.
20	Қорғандар тобы (3), ерте темір дәуірі; Қорған, I-II ғасырлары		археология ескерткіші	Қостөбе ауылының аумағы

Жуалы ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Б. Момышұлының ескерткіші, 1989 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қайрат ауылы.
2	Жауынгер – жерлестерге ескерткіш, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Б. Момышұлы ауылының орталығы.
3	Жартас суреттері, біздің заманымызға дейінгі 2 мыңжылдық-ортағасырлары; Оба, II-III ғасырлар		археология ескерткіші	Б. Момышұлы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 27 км, Теріс өзенінің сол жағалауы, Қаратау жотасының оңтүстік-шығыс соңы; ауылдан оңтүстікке қарай 1,5 км.
4	Дарбазыдағы шеберхана мусьте; Жасалы обасы, ерте темір дәуірі; Жасалы 1 қорымы, ерте темір дәуірі; Жасалы 2 қорымы, қола дәуірі, ерте темір дәуірі Жасалы 3 қорымы, қола дәуірі; Жасалы 4 қорымы, ерте темір дәуірі; Жасалы 6, 7 қорымдары, түркі дәуірі; Жасалы 8 қорымы, ерте темір дәуірі; Жасалы 1, 3 обалары, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Қарабастау ауылынан оңтүстікке қарай 8 км; оңтүстік-батысқа қарай 10 км, Жасалы өзенінен солтүстікке қарай 1 км; оңтүстік-батысқа қарай 9,5 км, өзеннің сол жағалауындағы тау аралық ойпат; оңтүстік-батысқа қарай 9,8 км; оңтүстік-батысқа қарай 20 км, өзеннен солтүстікке қарай 2 км; оңтүстік-батысқа қарай 10,7 км, өзеннен солтүстікке қарай 3 км; оңтүстік-батысқа қарай 9,2 км; оңтүстік-батысқа қарай 9,4 км, өзеннің оң жағалауы; оңтүстік-батысқа қарай 10 км; оңтүстік-шығысқа қарай 9,8 км, өзеннен солтүстікке қарай 1 км; оңтүстік-батысқа қарай 10,3 км, өзеннен оңтүстік-батысқа қарай 1,3 км;
5	Саясу 1; 2; 3; 4; 5 қорымдары, ерте темір дәуірі; Саясу обасы, ерте темір дәуірі; Тас қоршаулар, түркі дәуірі; Қорғандар тобы ( 6), біздің заманымызға дейінгі VI-I ғасырлар; Қоныс Тепе, VIII-X ғасырлар; Қорғандар тобы (6), біздің заманымызға дейінгі VI-I ғасырлар; Обалы қорым (6), VI-I ғасырлар; Мүрделітөбе қонысы, VII-XII ғасырлар; Бекініс, VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қарабастау ауылынан батысқа қарай 5 км, Саясу өзенінің оң жағалауы; оңтүстік-батысықа қарай 6,2 км, өзеннің сол жағалауы; батысқа қарай 8 км, Билікөл өзенінің сол жағалауы; оңтүстік-батысқа қарай 8 км, Ботақара өзенінен оңтүстікке қарай 0,4 км; оңтүстік-батысқа қарай 6,5 км, Саясу өзенінің сол жағалауынан батысқа қарай 0,2 км; оңтүстік-батысқа қарай 10 км, Жасалы өзенінен солтүстікке қарай 0,3 км; Таскөлден ауылға апаратын соқпақ жолдың екі жағы; ауылдан оңтүстікке қарай 1,5 км; Таскөлден ауылға апаратын соқпақ жолдың екі жағы; Таскөл көлінен ауылға келе жатқан жолдың сол жағында 0,5 км; ауылдан солтүстік-батысқа қарай 2 км; шығысқа қарай 2 км.
6	Бурнооктябрьск қалашығы, VIII-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Нұрлыкент ауылынан оңтүстікке қарай 0,6 км.
7	Жарттас бетіндегі суреттер, II мыңжылдық		археология ескерткіші	Қосбөлтек ауылы, Тараз-Шымкент автокөлік жолынан солға қарай 15 км.
8	Аты жоқ қалашық, VI-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Қайрат ауылының жаны.
9	Қорғандар (4), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (5), I-III ғасырлар; Тас шеңберлер, қаландылар, ерте темір дәуірі; Қорған (6), біздің заманымызға дейінгі IV-II ғасырлар		археология ескерткіші	Бәйтерек ауылының батыс жағы; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 1 км; солтүстік-шығысқа қарай 7-8 км; ауылға оңтүстік-шығыстан кіре беріс жердегі жолдың бойы.
10	Мүрделітөбе қалашығы, VII-XII ғасырлар; Кремневск қаласы, VIII-X ғасырлар; Қорғандар (5), I-III ғасырлар; Қорғандар (4), I-III ғасырлар; Бекініс, VII-IX ғасырлар; Қала, X-XIII ғасырлар; Жетітөбе обалы қорымы, I-III ғасырлар;		археология ескерткіші	Шақпақ ата ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5-6 км; оңтүстікке қарай 1 км; шығысқа қарай 0,3 км; батысқа қарай 2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км; батысқа қарай 7 км; батысқа қарай 4 км.
11	Қоңыртөбе қонысы, VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Ынтымақ ауылынан оңтүстікке қарай 0,8 км.
12	Қарауыл мұнарасы, VIII-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Шақпақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км жердегі Құлансай шатқалының шыға берісі.
13	Үштөбе обалы қорымы, I-III ғасырлар; Қорған, біздің заманымызға дейінгі IV-I ғасырлар; Көлтоған бекінісі, VII-XI ғасырлар; Обалы қорым, I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Көлтоған ауылынан солтүстікке қарай 3 км; солтүстікке қарай 7 км; оңтүстікке қарай 2 км; батысқа қарай 1 км;
14	Обалар (2), I-III ғасырлар; Обалы қорым (3), I-III ғасырлар; Обалы қорым (5), I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Ертай ауылынан оңтүстікке қарай 3 км; солтүстікке қарай 1 км; 3 км.
15	Жалғыз оба, біздің заманымызға дейінгі II ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыр; Жалғыз қорған, біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар – біздің заманымыздың I-II ғасырлар; Обалы қорым (3), I-II ғасырлар; Қоныс, VII-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Қарасаз және Жұрымбай ауылдарының арасынан батысқа қарай 3 км; Қарасаз ауылынан солтүстікке қарай 3 км; солтүстікке қарай 1 км, жолдың бойында, Шақпақ өзенінің оң жағалауы.
16	Қорғандар (12), біздің заманымызға дейінгі I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Тасбастау ауылынан 5 км.
17	Обалар (2), I-III ғасырлар; Обалар (4), I-III ғасырлар; Қорғандар (2), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Шыңбұлақ ауылынан шығысқа қарай 4 км; 4км, Қосмұрат; 5 км, Теріс өзенінің сол жағалауы.
18	Қарауыл мұнарасы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Кәріқорған ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 6 км.

Қордай ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Жерлес-жауынгерлер ескерткіші, 1980 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қордай ауылының орталығындағы алаң.
2	Өтеген батырдың жерленген жері, 1699-1773 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Өтеген ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км.
3	Азамат соғысы жылдары қаза болған Фаизов, Грищенко, Айтеков зираттарындағы обелиск, 1920 жыл, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қордай ауылының оңтүстік-батыс шетіндегі Алматы-Бішкек автожолынан шығысқа қарай 200 м.
4	Кеңес одағының батыры-панфиловшы Н.И. Белашов ескерткіші, 1963 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қордай ауылының орталығындағы алаң.
5	М. Масанчи мүсіні, 1963 жыл		қала құрылысы және сәулет	Масанчи ауылы, мәдениет үйі ғимратынан 150 м.
6	Д.А. Фурмановтың келуіне орай орнатылған мемориалдық тақта, 1950 жыл		қала құрылысы және сәулет	Алға ауылы, Алматы-Бішкек автокөлік жолының бойы.
7	Обалар (2), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (7), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (6), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (11), VІ-VІІІ ғғ.; Георгиевск қаласы (бекіністі елді мекен), X-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (4), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (7), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (6), I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Қордай ауылынан солтүстікке қарай 3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 9 км; оңтүстік-батысқа қарай 6 км; 10 км; ауылдың солтүстік-шығыс шеті; Қордай ауылы, Қарасу-Қордай жол жөндеу комбинаты автожолының екі жақ беті; ауылдан солтүстікке қарай 3 км; Қордай мал шаруашылық совхозы, Шалабай далалық бригадасынан батысқа қарай 3 км.
8	Оңтүстік-батыс аңырақай қорымы (27), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Аңырақай бекетінен оңтүстік-батысқа қарай 8,5 км, аймақтық тектоникалық жарылымның бойында, Нарқызыл тауының түсе берісінен солтүстік-батысқа қарай 6 км.
9	Обалар, ерте темір дәуірі; Қорымдар (3), ерте темір дәуірі; Қорым, орта ғасыр; Бетқайнар қорымы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Алға ауылынан шығысқа қарай 2,8 км; солтүстікке қарай 0,3 км; шығысқа қарай 2 км; солтүстік-батысқа қарай 5,9 км; 6,3 км; оңтүстікке қарай 0,5 км, Қолғұты өзенінің қатты бөлшектенген рельефті сол жағалауы.
10	Обалы қорым (3), ерте темір дәуірі; Қорым (11); Қорым (24); Қо­рым (18), ерте темір дәуірі; Қорым (13), қола-ерте темір дәуірлері; Қорым (5); Қорым (6); Қорым (6); Қорым (5), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Беріктас ауылынан солтүстікке қарай 1,5 км; солтүстікке қарай 0,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 1 км, Көкбастау тауының етегінде; ауылдан солтүстікке қарай 1 км, таудың етегінде; солтүстікке қарай 1,5 км, таудың етегінде, құрғап қалған жылға арнасының оң жағалауы; солтүстікке қарай 2 км, тау етегіндегі жазық алаңда, қыстақтан шығысқа қарай 600 м; солтүстік-батысқа қарай 3 км, таудың етегінде, құрғап қалған жылға арнасының оң жағалауы, қыстақтан шығысқа қарай 80 м; оңтүстік-шығысқа қарай 5 км, егістікте, Алматы-Бішкек автокөлік жолының 172 шақырымынан оңтүстікке қарай 0,5 км; ауылдан 5 км, Қордай асуының ең жоғары нүктесінде, Алматы-Бішкек автокөлік жолының 172 шақырымынан оңтүстікке қарай 40 м.
11	Қорым (4); Қорым (25); Қорым (8); Қорым (30), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (14); Обалы қорым (37), ерте темір дәуірі; Қорған (11), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлары; Қорған (3), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлары; Қорғандар (7), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (10), біздің заманымыздың I-IV ғасырлары; Қорғандар тобы (10), біздің заманымыздың I-IV ғасырлары; Қорғандар (60), біздің заманымыздың I-III ғасырлар; Обалы қорым (25), ерте темір дәуірі; Бекініс, VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қарасай батыр ауылының солтүстік шеті; ауылдан солтүстік-шығысқа қарай 0,35 км; солтүстікке қарай 0,7 км; солтүстік-шығысқа қарай 0,8 км; 0,4 км; шығысқа қарай 3 км; оңтүстікке қарай 2 км; ауылдың азық-түлік қоймасынан батысқа қарай 100 м; Қарасай батыр ауылы, Тоқмақ-Қарасай тас жолынан солтүстікке қарай 50 м; ауылдан солтүстікке қарай 1,5 км; шығысқа қарай 4-5 км; "Еңбек" бөлімшесінен 2 км; ауылдан солтүстікке қарай 0,9 км; ауылдан 2 км.
12	Обалар (2); Обалар (2); Обалы қорым (5), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (9), ерте темір дәуірі-орта ғасырлар; Обалы қорым (16); Обалы қорым (5); Обалы қорым (23); Обалы қорым (8); Обалы қорым (3); Обалы қорым, ерте темір дәуірі; Қорым (11); Қорым (9); Қорым (33); Қорым (7), ерте темір дәуірі; Майбұлақ қалашығы, VII-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (20), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (14), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (8), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (10), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (4, біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (8), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлары; Қорғандар тобы (4), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (3), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (10), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Кенен ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 17 км; солтүстік-батысқа қарай 13,1 км; батысқа қарай 3,8 км; солтүстік-батысқа қарай 11,2 км; оңтүстік-батысқа қарай 12,5 км; оңтүстікке қарай 12,5 км; 13 км; солтүстік-батысқа қарай 21,7 км; оңтүстік-батысқа қарай 15 км; батысқа қарай 2 км; солтүстік-батысқа қарай 250 м; батысқа қарай 4,7 км; солтүстік-батысқа қарай 7,2 км; 9,5 км; оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; Кенен ауылы, Бішкек – Алматы автожолынан оңтүстікке қарай 4 шақырым; Бішкек–Алматы автожолынан оңтүстікке қарай 2 км; Алматы-Бішкек автожолынан оңтүстікке қарай 2 км; ауылдан батысқа қарай 4 км; Бішкек–Алматы автожолынан оңтүстікке қарай 3 км; шығысқа қарай 1,5 км; оңтүстікке қарай 100 м; батықа қарай 10 км
13	Обалы қорым (6), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Отар ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 26,9 км.
14	Қорым (16), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (10), I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Қызылсай ауылынан солтүстікке қарай 1,5 км; Қызылсай ауылы, Қызылсай өзенінің оң жағалауында 500 м.
15	Обалы қорым (13); Обалы қорым (37), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (5), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлары; Қорғандар тобы (9); Қорғандар тобы (9), ерте темір дәуірі; Жартас бетіндегі бейнелер, біздің заманымызғы дейінгі II мыңжылдық		археология ескерткіші	Масанчи ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 0,65 км; солтүстік-шығысқа қарай 3 км, су бөгетінен солтүстік-шығысқа қарай 2 км, фермадан оңтүстік-батысқа қарай 200 м, Қарақоңыз өзенінен солтүстік-батысқа қарай 150 м, ауыл аумағы; ауылдан шығысқа қарай 300 м; Масанчи ауылы, Қарақоңыз өзенінің оң жағалауынан 200 м; Масанчи ауылы, Күнбатыс бөлімшесі, Күнбатыс шатқалына кіре берісінен 3 км.
16	Обалы қорым (17); Обалы қорым (11); Обалы қорым (8), ерте темір дәуірі; Қорғандар (2), біздің заманымызға дейін III ғасыр – біздің ғасырымыздың III ғасыр		археология ескерткіші	Үлкен Сұлутөр ауылынан солтүстікке қарай 8 км; 16 км; 8,5 км; 3 км.
17	Қамысшы қалашығы, VII-XIV ғасырлар; Ыстөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (20), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлары; Қорғандар тобы (12); Қорғандар тобы (8); Қорғандар тобы (6), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Ауқатты ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3-5 км; 3 км; Ауқатты ауылы, Қызыл-Сай бөлімшесінен солтүстік-батыс жағы; Ауқатты ауылы, Қызылсай бөлімшесінен солтүстікке қарай 40 км; Ауқатты ауылы, Қызылсай және Күнбатыс ІІ бөлімшелерінің шекарасы; Ауқатты ауылы, Қызылсай бөлімшесінен солтүстік-шығыста.
18	Қорғандар тобы (15), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Қарасу ауылы, Кеңес бөлімшесі, Кеңес-Масанчи тас жолынан солтүстікке қарай 800 м;
19	Қорғандар тобы (10); Қорғандар (2); Қорғандар тобы (11), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Қаракемер ауылы, Шу өзенінінен 2 км; Қаракемер ауылы, Керу ауылындағы машина-трактор бекетінен шығысқа қарай 60 км; Қаракемер ауылынан батысқа қарай 1 км.
20	Сортөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Қалашық, IX-XIII ғасырлар; Қорғандар тобы (5); Қорғандар тобы (8), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (6), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (4), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Сортөбе ауылының оңтүстік-шығыс шеті; ауылдан батысқа қарай 2,5 км; Сортөбе ауылы, Қордай-Масанчи автожолынан оңтүстікке қарай 2 км; Сортөбе ауылы, Күнбатыс ІІ бөлімшесінен оңтүстікке қарай 800 м; Сортөбе ауылы, Күнбатыс І бөлімшесінен оңтүстікке қарай 1 км.
21	Қорғандар тобы (10, ерте темір дәуірі; Қорғандар (8), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Қасық ауылы, Шу-Қордай автожолының сол жағынан 100 м; Сарыбұлақ ауылынан шығысқа қарай 100 м.
22	Қорғандар тобы (12), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Тас мүсіндер (2), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (8), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар;		археология ескерткіші	Соғанды ауылынан солтүстікке қарай 12 км; Жайсан шатқалында; ауылдан оңтүстікке қарай 3 км.
23	Қорғандар тобы (4), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар; Қорғандар тобы (4), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (8), біздің заманымызға дейін III ғасыр – біздің ғасырымыздың III ғасыр; Қорым, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Сұлутөр ауылынан оңтүстіке қарай 6 км; 1 км; 7 км; 1,4 км.
24	Қорғандар тобы (7), ерте темір дәуірі; Жалғыз қорған, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Шарбақты ауылынан солтүстікке қарай 500 м; оңтүстікке қарай 3 км.
25	Қорған (3), ерте темір дәуірі; Қорған (3), 1-3 ғасырлар; Қорғандар тобы (10), біздің заманымызға дейін II-I ғасырлар – біздің ғасырымыздың I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Ноғайбай ауылы, жолдан оңтүстікке қарай 100; Ноғайбай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 3 км.

Меркі ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	"Церковь Рождества Божьей матери" шіркеуі, XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Меркі ауылы, Исмаилов көшесі.
2	Сыпатай батыр мавзолейі, 1991 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сыпатай батыр ауылының шығыс жақ шетінде, қазіргі Алматы-Тараз-Бішкек автомагистралінің жағасы.
3	Жамбыл Жабаевтың бюсті, 1973 жыл		қала құрылысы және сәулет	Жамбыл ауылының ортасы.
4	Жауынгер-жерлестерге ескерткіш, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Андас батыр ауылы.
5	Ұлы Отан соғысы жылдары эвакогоспитальда қайтыс болған жауынгерлерге орнатылған ескерткіш, 1946 жыл		қала құрылысы және сәулет	Меркі ауылы, Алматы-Тараз автожолының солтүстігінде, ескі Меркі қалашығының төбесі.
6	Атабайсай моласы (обасы) (зираты), XIII-XIV ғасырлар; Ұлысай 1 төбелі обасы (7), VI-VIII ғасырлар; Ұлысай 2 обасы (30), VI-VIII ғасырлар; Ұлысай 3 төбелі обасы (4), VI-VIII ғасырлар; Ұлысай 4 обасы (12), VI-VIII ғасырлар; Ұлысай 5 обасы (5), VI-VIII ғасырлар; Ұлысай 6 обасы (8), VI-VIII ғасырлар; Ұлысай 7 обасы (3), VI-VIII ғасырлар; Меркі бекінісі, X-XII ғасырлар; Қоржайлау 1 обасы, VI-XII ғасырлар; Қоржайлау 2 моласы, VI-XII ғасырлар; Қоржайлау 3 обасы, VI-XII ғасырлар; Қоржайлау 4 обасы, VI-XII ғасырлар; Қоржайлау 5 обасы, VI-XII ғасырлар; Қоржайлау 6 обасы, VI-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Меркі ауылының таулы аймағынан оңтүстік-батысқа қарай 35 км, Атбайсай бұлағының оң жағалауында, оның Қарақыстақ өзеніне құятын сағаның 0,7 км жоғары жағында, Қызылқия өткелінен оңтүстік-батысқа қарай 5 км; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 36,5 км, Ұлысай мен Шайсандық сайларының арасындағы тау бөктерлері; оңтүстік-шығысқа қарай 37 км-де: Ұлысай мен Шайсандық сайларының су айрығында, тау жоталарының тізбегі; сайлардың су айрығының оңтүстік-батыс жоталары; оңтүстік-шығысқа қарай 40 КМ, Таяқсалды шатқалы мен Ұлысайдың ортасындағы биік тау шоқысы; оңтүстік-шығысқа қарай 39,8 шақырым, Таяқсалды шатқалы Ұлысайдың ортасындағы биік тау шоқысының батыс жиегі; оңтүстік-шығысқа қарай 40,5 КМ солтүстік-батыс ерекшеленіп тұрған жоталар тізбегінің үстіндегі Таяқсалды мен Ұлысайды саласындағы үстіртті алаңқай; ауылдан оңтүстікке қарай 9 км, Меркі өзенінің оң жағалауындағы жоғары терраста, шатқалдан шығар жерде; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 23 км, Меркі өзенінің оң жағалауында, Қоржайлау жазығы; оңтүстік-шығысқа қарай 23 км, Меркі өзенінің оң жағалауында, Қоржайлау жазығында, биік емес жоталар тізбегі; оңтүстік-шығысқа қарай 23,5 км, Қоржайлау жазығының шығысындағы бөлікте Меркі өзеніне құйылатын бұлақтардың сағасынан жасалған жота; оңтүстік-шығысқа қарай 23,5 км, қиыр шығыс бөліктің шығыс бұрышында, оңтүстіктен бұлақпен, келесі жағы тау баурайымен қоршалған жазық жота; оңтүстік-шығысқа қарай 23 км, Қоржайлау жазығының орта тұсында Меркі өзенінің оң жағасы; оңтүстік-шығысқа қарай 22,5 км, Меркі өзенінің оң жағалауында, Қоржайлау жазығының солтүстік-батысы
7	Жамбыл 2 төбесі (5), ерте темір ғасыры; Шаңырақ 1 обасы (3); Шаңырақ 3 обасы (6); Шаңырақ 4 обасы (7), ерте темір ғасыры; Меркі 1 обалы қорымы; Меркі 2 обалы қорымы; Меркі 3 обалы қорымы; Меркі 4 қорғаны; Меркі 5 қорғаны; Меркі 6 қорғаны; Меркі 7 қорғаны; Меркі 8 ғұрыптық кешені; Қорғандар даласы (15), I-V ғасырлар; Қорғандар даласы (4), I-III ғасырлар; Қорғандар даласы (6), I-III ғасырлар		археология ескерткішіі	Жамбыл ауылынан оңтүстік-батысқа 2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; 3 км; 3,5 км; оңтүстікке қарай 2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; оңтүстікке қарай 3 км; ауылдың оңтүстік шеті; оңтүстік-шығыс шеті; ауылдан оңтүстікке қарай 7 км; ауылдың оңтүстік шеті; Қарасай шатқалының шыға берісі; ауылдан оңтүстік-батысқа қарай 1,5 км; ауылдың шет жағы.
8	Ақтоған 3 обасы 3, ерте темір ғасыры; Молалы 1 обасы (9); Молалы 2 обасы (10); Молалы 3 обасы (12); Молалы 4 обасы (5), ерте темір ғасыры; Төбелі оба (12), біздің заманымыздың І мыңжылдығының бірінші жартысы; Екі қорған, I-III ғасырлар; Қорғандар тобы (21), біздің заманымызға дейінгі VII-II ғасырлар		археология ескерткіші	Ақтоған ауылынан оңтүстікке қарай 1,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 7,3 км; 7,5 км; 7,7 км; 7,9 км; солтүстікке қарай 0,4 км; ауылдан 1,3 км; 7 км.
9	Аспара қалашығы, VIII-XVI ғасырлар; Маханды 1 елді мекені, X-XII нғасырлар; Бекінген елді мекен, VIII-XIV ғасырлар; Нововоскресеновка 1 елді мекені, X-XII ғасырлар; Нововскресеновка 2 елді мекені, X-XII ғасырлар; Елді мекен қонысының қалдығы, VII-X ғасырлар; Асыранды төбе қонысының орны, VIII-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Андас батыр ауылының оңтүстік-шығыс шетінде, Аспара өзенінің жағасы; Маханда өзенінің оң жағалауы; Андас батыр-Меркі автожолының сол жағы; ауылдың оңтүстік-батыс жағы; оңтүстік шеті; ауыл аумағы.
10	Ойтал 3 обасы (7); Ойтал 4 обасы (20); Ойтал 6 обасы (8); Ойтал 7 обасы (6), ерте темір ғасыры		археология ескерткіші	Екпінді ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2,8 км; 3,5 км; оңтүстікке қарай 4,2 км; 4,8 км.
11	Қисықсұрат төбелі обасы (16), ерте темір ғасыры; Төрткүл, VII-X ғасырлар		археология ескерткіші	Сұрат ауылынан оңтүстікке қарай 2,5 км жерде, Қисықсұрат өзенінің оң жағалауы; ауылдан солтүстікке қарай 2 км.
12	Меркі - түркі ескерткіштері, түркі дәуірі; Аралтөбе 2 қорғаны; Ақтас 1 қорғаны; Белсаз 1 обалы қорымы; Белсаз 2 обалы қорымы; Жалаңаштың жартасы 1 қорғаны; Қарасай 2 қорғаны; Қашқасу 1 қорғаны; Қашқасу 4 қорғаны; Қоралассазы 1, 2 обалы қорымы; Қоралассазы 3 обалы қорымы; Көржайлау 7 обалы қорымы; Таяқсалды 1 обалы қорымы; Тоғансай 1 обалы қорымы; Тоғансай 2 қорғаны; Сандық 1 обалы қорымы; Сандық 2 қорғаны; Сандық 3 қорғаны; Сандық 4 қорғаны; Сұлусай 1 обалы қорымы; Сұлусай 2 обалы қорымы; Сұлусай 3 обалы қорымы; Сұлусай 4 обалы қорымы; Сұлусай 5 қорғаны; Сұлусай 6 қорғаны; Сұлусай 7 обалы қорымы; Сүйіндік 1 обалы қорымы; Сүйіндік 2 обалы қорымы; Шөлсай 1 қорғаны; Шөлсай 3 қорғаны; Үш қорған, ерте көшпенділер кезеңі; Керуен сарайының қалдығы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Меркі ауылы; Меркі ауылы, Сандық шатқалы, Аралтөбе жазығы; Молалы өзенінің жоғарғы ағысы; Сандық жазығы, Белсаз шатқалы; Сандық жазығы, Белсаз шатқалы; Сандық жазығы, Жалаңаштың шатқалы; Сандық жазығы, Қарасай шатқалы; Меркі өзенінің жоғарғы ағысы; Меркі өзенінің жоғарғы ағысы; Сандық жазығы, Қоралассазы шатқалы; Сандық жазығы, Қоралассазы шатқалы; Көржайлау шатқалы; Таяқсалды өзенінің оң жағалауы; Тоғансай өзенінің сол жағалауы; Тоғансай өзенінің сол жағалауы; Тоғансай өзенінің оң жағалауы; Тоғансай өзенінің оң жағалауы; Тоғансай өзенінің сол жағалауы; Тоғансай өзенінің оң жағалауы; Сандық шатқалы; Сандық жазығы, Сұлусай шатқалы; Сандық жазығы, Сұлусай шатқалы; Сандық жазығы, Сұлусай шатқалы; Сандық жазығы, Сұлусай сайы; Сұлусай шатқалы; Сандық жазығы, Қарасай шатқалы; Сандық шатқалы; Сандық шатқалы; Сандық жазығы, Шөлсай шатқалы; Сандық жазығы, Шөлсай шатқалы; Меркі-Шу автожолының сол жағы; ауылдан 10 км.
14	Бекініс қалдығы, X-XII ғасырлар; Төрткүл, VII-X ғасырлар; Бекіністі елді мекен, VII-XII ғасырлар; Бекініс, XI-XII ғасырлар; Төбелі оба, ерте темір ғасыры		археология ескерткіші	Аққайнар ауылы бақшасы; ауылдан солтүстікке қарай 2 км; Теске-Тоған аумағы; ауыл аумағы; ауылдан оңтүстікке қарай 5 км.
15	Қорғандар (2), I-V ғасырлар; Қорғандар тобы (12), I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Жылыбұлақ ауылы, Тараз-Алма-Ата автожолынан оңға қарай; Жылыбұлақ ауылы, дала бойы.
16	Маханда қалашығы, X-XII ғасырлар; Маханда 1 қалашығы, X-XII ғасырлар; Майтөбе төбесі, ерте темір ғасыры; Корғандар (6), I-V ғасырлар; Ортағасырлық бекініс, ортағасыр; Қорғандар (8), III-I ғасырлар; Қорғандар (4), V-I ғасырлар		археология ескерткіші	Қостоған ауылының шығыс шеті; ауылдан шығысқа қарай 0,5 км; 1 км; 2 км; ауыл аймағындағы Алматы-Тараз темір жолдың оң жағы; ауылдан оңтүстікке қарай 6 км; ауылдың шығыс аумағы.
17	Қорғандар даласы (22), I-III ғасырлар; Қорғандар даласы (8), біздің заманымызға дейін V – біздің ғасырымыздың I ғасырлар		археология ескерткіші	Т. Рысқұлов ауылынан оңтүстік-батысқа қарай Талды-Бұлақ шатқалының шыға берісі; ауылдан оңтүстікке қарай 8 км.
18	Қорғандар даласы (3), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Шаң-Арық каналынын солтүстікке қарай.
19	Қорғандар (6), I-V ғасырлар; Обалы қорым (5), I-V ғасырлар; Қорған, I-V ғасырлар		археология ескерткіші	Тәтті ауылынан оңтүстікке қарай 20 км; Меркі-Шу автожолына 47 км; Тәтті ауылы.

Мойынқұм ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Қуанышбаев Жазылбекке ескерткіш, 1976 жыл		қала құрылысы және сәулет	Мойынқұм ауылының орталығы.
2	Сәкен Сейфуллиннің бюсті, 1979 жыл		қала құрылысы және сәулет	Мойынқұм ауылының орталығы.
3	Жерлес-жауынгерлерге ескерткіш, 1974 жыл		қала құрылысы және сәулет	Мойынқұм ауылы орталығы.
4	Жамбыл Жабаевтың бюсті, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Мойынқұм аудандық мұражайының алды.
5	Қырбас мазары, XIX ғасырдың соңы		қала құрылысы және сәулет	Күшаман ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км.
6	Аяқ-Ақтөбе қалашығы, VIII-XII ғасырлар; Бала-Ақтөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Тас дуалдар (3), қола дәуірі; Қорғанды мола (Қорғандар тобы (10)), біздің дәуірімізге дейінгі III-I ғасырлар		археология ескерткіші	Жамбыл ауылының солтүстік-шығысынан 8 км; солтүстік-батысқа қарай 7 км, Аяқ-Ақтөбе қалашығынан оңтүстік-батысқа қарай 0,7 км, арнасы қаңсыған өзеннің сол жағы; ауылдан солтүстікке қарай 50 км жерде, Молалы жерінен шығысқа қарай 4 км жердегі Қаражартас өзенінің оң жағалауы, Жамбыл тауының етегі; ауылдан солтүстікке қарай 45 км.
7	Төрткүл бекінісі, IX-XIII ғасырлар		археология ескерткіші	Қоқый ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4 км, Сәтті тұрағы.
8	Қойшыман қалашығы, X-XIV ғасырлар; Үлкен-Ақтөбе қалашығы, VII-XII ғасырлар; Шар қалашығы X-XIV ғасырлар		археология ескерткіші	Қызылту ауылынан солтүстікке қарай 7 км, Үлкен-Ақтөбе қалашығынан шығысқа қарай 2 шақырым; ауылдан солтүстікке қарай 6 км; Қойшыман қалашығынан шығысқа қарай 2 км
9	Гулшара қалашығы, VIII-XII ғасырлар; Жүндітөбе қалашығы, VII -XII ғасырлар; Төрткүл қалашығы, VIII-XI ғасырлар; Ыстөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Қоныс орны, VII-IX ғасырлар; Төрткүл қалашығы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Ынталы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км, Шу өзенінің ескі арнасының оң жағасы; солтүстік-шығысқа қарай 7 км жерде, ескі өзен арнасының оң жағы; оңтүстік-батысқа қарай 10 км; солтүстікке қарай 6 км; солтүстік-шығысқа қарай 10 км, Жөндітөбе және Бала-Ақтөбе қалашықтарының аралығы; оңтүстік-батысқа қарай 10 км, Аяқ-Ақтөбе қалашығынан солтүстік-батысқа қарай 0,7 км.
10	Қорғандар, біздің дәуірімізге дейінгі III-I ғасырлар; Қорым (50 оград), қола дәуірі; Жартасты бейнелер, қола дәуірі; Қорғандар, біздің дәуірімізге дейінгі III-I ғасырлар		археология ескерткіші	Хантау ауылынан шығысқа қарай 40 км; оңтүстікке қарай 5 км.

Тұрар Рысқұлов ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Абсент жылқысының ескерткіші 1976 жыл		қала құрылысы және сәулет	Көгершін ауылы, ат спорты манежінің алдындағы алаң.
2	Темір жол кеңсесінің ғимараты, 1920 жыл; Белгісіз жауынгерге ескерткіш, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Құлан ауылы, Смат Есімов көшесі, 25 үй; Жібек жолы көшесінің бойы.
3	Ұлы Отан соғысы құрбан болған жерлестерге арналған ескерткіш, 1974 жыл		қала құрылысы және сәулет	Жақсылық ауылының аумағы.
4	Жерлес-жауынгерлерге арналған мемориалдық ескерткіш, 1977 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сәлімбай ауылының аумағы.
5	Жерлес-жауынгерлер ескерткіші, 1967 жыл		қала құрылысы және сәулет	Еңбекші ауылының аумағы.
6	Айтымбет қонысы, VII-XIII ғасырлары		археология ескерткіші	Қайыңды ауылының аумағы
7	Ақтас 1 обалы қорымы (9), ерте темір дәуірі; Ақтас 2 обалары (2), ерте темір дәуірі; Жетімсай 2 обалы қорымы 2, ерте темір дәуірі; Мыңқайнар 2 обалы қорымы, ерте темір дәуірі; Мыңқайнар 3 обалы қорымы (5), ерте темір дәуірі; Мыңқайнар 4 обалы қорымы (8), ерте темір дәуірі; Мыңқайнар 5 обалы қорымы (15), ерте темір дәуірі; Мыңқайнар 6 обалы қорымы (16), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (5), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Жақсылық ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 25 км; 23,2 км; 25 км; оңтүстік-батысқа қарай 24 км; 23,5 км; 23 км; 22,5 км; 22 км, Шұңқыр шатқалы; солтүстікке қарай 2 км.
8	Жалпақсаз обалы қорымы (18), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Жалпақсаз ауылының солтүстік жақ шеті.
9	Ғұрыптық құрылыс, VII-XII ғасырлары; Қорғандар тобы (15), біздің заманымызға дейінгі I-III ғасырлар; Елді мекен, I-II ғасырлар		археология ескерткіші	Жаңатұрмыс ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 30 км, Кіші Көкқия жылғасының Қарақыстақ өзеніне құяр жері; солтүстікке қарай 5 км; ауыл аумағы.
10	Обалы қорым (28), ерте темір дәуірі; Ақжота обалары (2), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (9), ерте темір дәуірі; Дәусай 1 обалы қорымы (11), ерте темір дәуірі; Дәусай 2 обалы қорымы (9), ерте темір дәуірі; Дәусай 3 обалы қорымы (16), ерте темір дәуірі; Дәусай 4 обалы қорымы (4), ерте темір дәуірі; Дәусай 5 обалы қорымы (6), ерте темір дәуірі; Топырақпен жабылған қорғандар, І-ІІІ ғасырлар		археология ескерткішіі	Қарақат ауылының батыс шеті; ауылдан оңтүстік-батысқа қарай 13 км; 3 км; оңтүстікке қарай 2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1,8 км; оңтүстікке қарай 2,5 км; 1,5 км; 1,7 км; 9 км.
11	Тас қоршаулар, XII-XIV ғасырлар; "Ақ сарай" керуен сарайы, XI-XIII ғасырлар; "Екі аша" керуен сарайы, Х-ХІІІ ғасырлар; Ғұрыптық құрылыс, X-XIV ғасырлар; Обалы ғұрыптық құрылыс, VI-IX ғасырлар; Обалар тобы, біздің заманымызға дейінгі V ғасыр – біздің заманымыздың IX ғасыры; Ойранды шатқалындағы обалы қорым (6), VIII-IX ғасырлар; Қорым (8), XIII-XVI ғасырлар; Қызылқайнар қорымы, X-XVI ғасырлар; Ғұрыптық еске алу қоршаулары, VII-XII ғасырлар		археология ескерткішіі	Қарақыстақ ауылынан шығысқа қарай 32 к, таулы жерде, Талдыбұлақ жылғасының жағалауы, Қызылқайнар асуынан оңтүстік-шығысқа қарай 6 км; Қарақыстақ ауылы, тауда, 1660 м биіктікте; ауылдан шығысқа қарай 32 км, таулы жерде; оңтүстікке қарай 30 км, Теректі жылғасының сол жағалауы, Қызылқайнар асуынан оңтүстік-шығысқа қарай 6 км; Қарақыстақ өзенінің сол жағалауында, Талдыбұлақ ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км; Қарақыстақ өзенінің аңғарында, Теректі жылғасының өзенге құяр жерінен жоғары қарай 3 км; Қарақыстақ ауылы, Меркі ауданымен шекарадағы Алматы-Тараз автотрассасының бойындағы аркадан оңтүстікке қарай 23 км; Қарақыстақ ауылынан оңтүстікке қарай 30 км, тауда; оңтүстікке қарай 27 км, тауда, Қызылқайнар жылғасының жоғарғы ағысында, Қызылқайнар ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; Қарақыстақ ауылы, Теректі жылғасының Қарақыстақ өзеніне құяр жерден оңтүстік-шығысқа қарай 2 км жерде, оң жағалауында, өзен ағысының жоғарғы жағы.
12	Ғұрыптық қаланды және металлургиялық өндірістің қалдығы, IX-XII ғасырлар; Сарқыма обалы қорымы (3), VII-IX ғасырлар		археология ескерткішіі	Сарқыма шатқалында, Ойранды және Әулие Бұлақ жылғаларының түйісінен оңтүстік-шығысқа қарай 2 км, Әулие Бұлақ жылғасының жағасы; Меркі ауданымен шекарадағы Алматы-Тараз автотрассасының бойындағы аркадан 23 км оңтүстіктеу жерде, Сарқыма шатқалына кіре беріс жердегі жартасты таудың үсті.
13	Төлеген қорымы ерте темір дәуірі, орта ғасырлар; Өрнек қаласы, VIII-XII ғасырлар		археология ескерткішіі	Өрнек ауылынан оңтүстікке қарай 5,5 км; 6 км.
14	Обалы қорым (20), I-III ғасырлар; Бекіністі қоныс, біздің заманымызға дейінгі II ғасыр – біздің заманымыздың II ғасыр; Қорғандар тобы (8), I-III ғасырлар; Қорғандар тобы (15), біздің заманымызға дейінгі – біздің заманымыздың VI ғасыры; Төрткүл (бекінісі), VII-IX ғасырлары		археология ескерткішіі	Құлан ауылынан оңтүстікке қарай 10 км; ауылдың солтүстік бөлігі; Құлан ауылы, Октябрь-Шарва бөлімшесі; Құлан ауылы, Сұлутөр; ауыл аумағы:
15	Ақыртөбе қонысы, I-V ғасырлар		археология ескерткішіі	Ақыртөбе бекетінен оңтүстік-шығысқа қарай 1 км.
16	Бекініс, VII-XII ғасырлар; Бекініс, IX-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (20), I-IV ғасырлар; Қорғандар тобы (18), I-III ғасырлар		археология ескерткішіі	Еңбекші ауылынан батысқа қарай 800 м; оңтүстікке қарай 1,5 км; ауылдан 10 км; ауыл аумағы.
17	Бекінген елді мекен, VII-XII ғасырлар; Қорғандар (8), ерте темір дәуірі; Жартас суреттері, біздің заманымызға дейінгі II-I ғасырлар; Бекіністі қоныс, IX-XIV ғасырлар		археология ескерткішіі	Қайыңды ауылынан шығысқа қарай 0,2 км; ауыл аумағы; оңтүстікке қарай 8 км; 2 км.
18	Қарақыстақ қалашығы, VIII-XII ғасырлар; Бекініс, VII-XI ғасырлар; Қоныс, VI-XIII ғасырлар; Обалы қорым (14), біздің заманымызға дейінгі V ғасыр – біздің заманымыздың III ғасыры; Обалы қорым (5), біздің заманымызға дейінгі V ғасыр – біздің заманымыздың III ғасыры; Топырақпен жабылған қорғандар (2), I-III ғасырлар; Топырақпен жабылған қорғандар (3), I-III ғасырлар; Топырақпен жабылған қорғандар (2), I-III ғасырлар; Мөңке төрткүлі, X-XII ғасырлар; Қорғандар (5), X-XII ғасырлар		археология ескерткішіі	Қарақыстақ ауылы аумағында, Қарақыстақ шатқалынан шыға берісі; ауыл аумағы; ауылдан оңтүстікке қарай 8 км; шығысқа қарай 300 м; ауыл аумағындағы каналға жақын солтүстік бөлігінде; ауыл аумағы.
19	Жартас суреттері, біздің заманымызға дейінгі I мыңжылдық; Обалы қорым (20), біздің заманымызға дейінгі III ғасыр – біздің заманымыздың I ғасыры; Обалы қорым (40), I-VII ғасырлар		археология ескерткішіі	Көгершін ауылы, Луговой жылқы зауытының аумағындағы Ақбұлақ шатқалынан 400 м; Луговой жылқы зауытынан шығысқа қарай 0,7 км; ауылдан шығысқа қарай 6 км.
20	Қорғандар тобы (40), I-III ғасырлар; Жартас суреттері, біздің заманымызға дейінгі I мыңжылдық; Қорғандар даласы, I-III ғасырлар		археология ескерткішіі	Құмарық ауылынан 6 км; оңтүстік-батысқа қарай 10 км; ауыл аумағы.
21	Обалы қорымы (12), біздің заманғы дейінгі V ғасыр біздің заманымыздың - III ғасыры; Қорғандар (3), сақ-үйсін дәуірі		археология ескерткішіі	Қызылшаруа ауылының солтүстік-батысы; ауыл аумағы.
22	Аты жоқ қалашық, VII-XI ғасырлар; Ысты бекінісі, VIII-XII ғасырлар; Алғабас қалашығы, VI-X ғасырлар; Қорғандар (20), I-III ғасырлар; Қорғандар (2), I-III ғасырлар; Қорғандар (6), I-VI ғасырлар; Қорған, I-III ғасырлар; Төрткүл бекінісі, I-III ғасырлар		археология ескерткішіі	Тереңөзек ауылынан 2 км; Шыбынды шатқалынан шыға беріс, Сөгеті ауылының аумағы; ауыл орталығы; Саз шатқалы; Шыбынды шатқалы; ауылдан оңтүстікке қарай 2 км; 3 км; Жылқышиев ауылынан оңтүстікке қарай 3 км.

Сарысу ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Жерлес-жауынгерлер ескерткіші, 1977 жыл		қала құрылысы және сәулет	Саудакент ауылының саябағы.
2	Байқадам Қашқынбаевтың бюсті, 1974 жыл		қала құрылысы және сәулет	Саудакент ауылы, мектеп ауласы.
3	Халық компазиторы Ықылас Дүкенұлының зираты, 1978 жыл		қала құрылысы және сәулет	Шығанақ ауылынан солтүстікке қарай 20 км.
4	Обалар (2), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (7), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (3), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (3), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (5), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (3), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (5) II-V ғасырлар		археология ескерткіші	Қызылдиқан ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км жерде, Бүркітті өзенінің ескі арнасының сол жағалауы; ауылдың шығыс шетіндегі шоқының етегі; ауылдан солтүстік-батысқа қарай 2 км жердегі шоқы; Қоянбай деп аталатын төбенің шоқысы; Қоянбай деген жердегі Қызыл атты қырқа; солтүстік-шығысқа қарай 2 км; ауылдан оңтүстікке қарай 0,2 км.
5	Обалы қорым (8), ерте темір дәуірі; Обалы қорым, ерте темір дәуірі; Қорым, ерте темір дәуірі; Обалы қорым (13), I-III ғасырлар; Обалы қорым (14), ерте темір дәуірі; Қорым (9), ерте темір дәуірі; Қорым (5) ерте темір дәуір		археология ескерткіші	Ұ. Сыздықбаев ауылының солтүстік-шығысына қарай 7 км; 8 км; 5 км; батысқа қарай 0,2 км; солтүстік-шығысқа қарай 19 км; 16 км; солтүстік-батысқа қарай 22 км.
6	Ақтөбе қалашығы, VIII-X ғасырлар; Обалы қорым (40), II-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Ақтам ауылынан шығысқа қарай 3 км.
7	Ақтөбе қонысы, VI-VII ғасырлар		археология ескерткіші	Жайылма ауылынан оңтүстікке қарай 2 км.
8	Оба, I-III ғасырлар; Обалы қорым (5), I-IV ғасырлар; Обалы қорым (13), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (6), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (6), ерте темір дәуірі; Обалы қорым (5), II-III ғасырлар; Тас мүсінді обалар, VI-VIII ғасырлар		археология ескерткіші	Ақтоғай ауылынан шығысқа қарай 5 км; ауылдың оңтүстік шеті; ауыл орталығынан батысқа қарай 200 м; ауылдан батысқа қарай 1 км; ауылдың батыс шеті; ауылдан 1,5 км; ауылдан батысқа қарай 1 км.
9	Бекініс, XVIII-XIX ғасырлар; Обалы қорым (9), I-IV ғасырлар; Қорғандар (2), I-III ғасырлар; Қорғандар (4), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Арыстанды ауылынан оңтүстікке қарай 50 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км; оңтүстікке қарай 6 км.
10	Саудакент қаласы, IX-XV ғасырлар; Обалы қорым, II-IV ғасырлар; "Ынталы" үңгірі, неолит дәуірі		археология ескерткіші	Саудакент ауылының аумағы; ауыл шеті; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км.
11	Көк кесене бекінісі, XIV ғасыр		археология ескерткіші	Досбол ауылынан солтүстікке қарай 20 км.
12	Қалмақ Арық магистралды каналы, XIII-XIV ғасырлар		археология ескерткіші	Тоғызкент ауылынан солтүстікке қарай 20 км.
13	Кентарал қалашығы, VII-XII ғасырлар; Обалы қорым (25), I-III ғасырлар; Қорған, ерте темір дәуірі; Обалы қорым (3), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Шығанақ ауылынан солтүстікке қарай 7 км; 20 км; солтүстік-батысқа қарай 20 км; батысқа қарай 7 км.

Талас ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Ноғай ишан кесенесі, 1920 жылдың басы		қала құрылысы және сәулет	Ойық ауылының шеті.
2	Илібай (Қуандық) кесенесі, XIX ғасыр		қала құрылысы және сәулет	Сейілбек ауылының шеті.
3	Жерлес-жауынгерлерге ескерткіш, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қаратау қаласы орталығы.
4	Ұлы Отан соғысында құрбан болғандарға арналған ескерткіш, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Бөлтірік шешен ауылының орталығы.
5	Төрткүл 2 бекінісі, VIII-XII ғасырлар; Ақкөл 1 қорғанды қорымы, VI-VIII ғасырлар; Ақкөл 2 қорғанды қорымы, ерте темір дәуірі; Ақкөл 3 қорғанды қорымы, ерте темір дәуірі; Ақкөл 4 қорғанды қорымы, VI-VIII ғасырлар; Ақкөл 5 қорғанды қорымы, VI-VIII ғасырлар; Ақкөл 6 қорғанды қорымы, VI-VIII ғасырлар; Ақкөл 7 қорғанды қорымы, VI-VIII ғасырлар; Ақкөл 8 қорғанды қорымы, VI-VIII ғасырлар; Ақкөл 1 қорымы, қола дәуірі; Ақкөл 3 қорымы, VI-VIII ғасырлар; Төрткүл 1 бекінісі, VIII-XIII ғасырлар; Қорғанды қорым (13), I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Ақкөл ауылының солтүстік шеті; ауылдан оңтүстік-батысқа қарай 3 км; батысқа қарай 1 км; 1,3 км; солтүстік-батысқа қарай 1 км; оңтүстік-батысқа қарай 1 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 1 км; оңтүстік-батысқа қарай 1,2 км; 2 км; 1,5 км; 1,3 км; ауылдың солтүстік шеті; ауылдан оңтүстікке қарай 1,5 км.
6	Көктөбе қалашығы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Бостандық ауылынан солтүстікке қарай 1 км.
7	Адасқантөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Ақтөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Күлтөбе қалашығы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Бөлтірік шешен ауылынан солтүстікке қарай 25 км; оңтүстік-шығысқа қарай 5 км; солтүстік-батысқа қарай 15 км.
8	Маятас 1 қорғаны, VI-VIII ғасырлар; Маятас 1 тұрағы, жоғарғы палеолит; Маятас 2 тұрағы, төменгі палеолит		археология ескерткіші	Қызыләуіт ауылынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 5 км, Маятас тауының шыңы; ауылдан оңтүстік-батысқа қарай 5 км; 4,8 км.
9	Тектұрмас қалашығы, VII-XIII ғасырлар; Қорғанды қорым (7), I-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Көшек батыр ауылынан солтүстік-батысқа қарай 11 км; солтүстікке қарай 2 км:
10	Қорғанды қорым (4), I-V ғасырлар; Қорғанды қорым (9), темір ғасыры		археология ескерткіші	Тұрымқұл ауылынан оңтүстікке қарай 1,5 км-дегі биіктік; солтүстік-шығысқа қарай 5 км.
11	Тамды қалашығы, XI-XIII ғасырлар; Қорғанды қорым (3), темір ғасыры		археология ескерткіші	Қаратау қаласының батыс шеті; қаладан оңтүстік-батысқа қарай 0,5 км:
12	Ақтөбе мекені, VIII-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Ақтөбе ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 0,3 км.
13	"Тоғыз құмалақ" тас тақтасы, XVII ғасыр; Тас көпір, XVIII ғасыр		археология ескерткіші	Көктал ауылы, Қындықты қызыл мекенінен солтүстік-батысқа қарай 6 км; ауылдың орталығынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км.
14	Атбайлар қалашығы, X-XII ғасырлар; Жетітөбе қорғанды қорымы (7), ерте темір ғасыры		археология ескерткіші	Бөлтірік шешен ауылынан солтүстік-батысқа қарай 17 км; батысқа (солтүстікке) қарай 8 км.
15	Қызылмақташы қалашығы, X-XII ғасырлар; Төрткүлтөбе 1 қалашығы, VII-XIII ғасырлар; Ортағасырлық төрткүл қалашығы, VIII-XII ғасырлар; Құмыстөбе қорғанды қорымы, I-III ғасырлар; Қорған, I-III ғасырлар; Биназартөбе мекені, III-V ғасырлар		археология ескерткіші	Бостандық ауылының оңтүстік шеті; ауылдан солтүстік-батысқа қарай 0,5 км; оңтүстік-шығысқа қарай 6 км; оңтүстікке қарай 6 км; оңтүстік-батысқа қарай 1,5 км; оңтүстікке қарай 10 км.
16	Қорғандар (2), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Есей би ауылынан шығысқа қарай 1 км.
17	Ақмола бекінісі, VIII-X ғасырлар; Төрткүл бекінісі, X-XIII ғасырлар; Қорғандар (2) б,іздің заманымызға дейінгі II-I – біздің заманымыздың I-II ғасырлары; Қорғанды қорым (10), I-IV ғасырлар; Ақтөбе мекені, V-VII ғасырлар		археология ескерткіші	Майтөбе ауылының шығыс шеті; ауыл аумағы; ауылдан оңтүстік-батысқа қарай 3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 7 км; солтүстік-шығысқа қарай 6 км.
18	Жаңақорған бекінісі, XVIII-XIX ғасырлар; Қызылқорған 1 бекінісі, X-XII ғасырлар; Қызылқорған 2 бекінісі, X-XII ғасырлар; Қорғанды қорым (3), II-IV ғасырлар		археология ескерткіші	Ойық ауылынан солтүстікке қарай 12 км; 10-12 км; 12 км; 5 км.
19	Шаруашылық қалашығы, VII-XIII ғасырлар; Ынтымақ (Тайтөбе) қалашығы, VI-XII ғасырлар; Қорғанды қорым (11), Біздің дәуірімізге дейінгі V-II ғасырлар; Байжантөбе күзет мұнарасы, VIII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Сәду Шәкіров ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км; солтүстік-батысқа қарай 5 км; солтүстік-шығысқа қарай 10 км (2).
20	Қоңыртөбе мекені, VII-XII ғасырлар; Қорғандар тобы, біздің дәуірімізге дейінгі II-I ғасырлар		археология ескерткіші	Тамды ауылының солтүстік шеті; ауылдан оңтүстікке қарай 1,5 км.
21	Ақкесене бекінісі, X-XII ғасырлар; Қорғандар (2), I-III ғасырлар	Ақкесене	археология ескерткіші	Үшарал ауылынан солтүстік-батысқа қарай 35 км; оңтүстікке қарай 11 км.

Шу ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Жерлес - жауынгерлер ескерткіші, 1985 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би ауылы, демалыс бағының кіре берісі.
2	Төле би ескерткіші, 1993 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би ауылына кіре берісте, Шу-Қарағанды автотрассасы.
3	Кеңес Одағының Батыры С. Естемесов бюсті, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Естемесов ауылы, орта мектептің алдындағы алаң.
4	Кеңес Одағының Батыры С. Шакировтың бюсті, 1978 жыл		қала құрылысы және сәулет	Мойынқұм ауылынан 2 шақырым әрі, Шу-Мойынқұм автотрассасының бойы.
5	"Варяг" крейсерінің матросы Е.Е. Юрченко зираты, 1876-1957 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Қонаев ауылы.
6	Кеңес Одағы үшін күресте қаза болған батырлар зираты, 1970 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Қалалық бақ.
7	Төбелер, ерте темір дәуірі; Төбелі оба, ерте темір дәуірі; Төбелі оба, ерте темір дәуірі; Төбелі оба, ерте темір дәуірі; Оба, қола дәуірі; Оба, қола дәуірі; Төбелер, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Алаайғыр ауылының оңтүстік-шығыс шеті; ауылдан оңтүстікке қарай 2,3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 4,9 км; 43 км; 200 м; шығысқа қарай 1 км; оңтүстікке қарай 0,5 км.
8	Төбелер, ерте темір дәуірі; Төбе және шеңберлі дуал, VI-VIII ғасырлар; Төбелер, ерте темір дәуірі; Төбелер, ерте темір дәуірі; Төбелі оба (3), ерте темір дәуірі; Оба; ерте темір дәуірі; Жартастағы өрнектер, қола дәуірі, ерте темір дәуірі, VI-VIII ғасырлар		археология ескерткіші	Шоқпар ауылынан оңтүстікке қарай 0,3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 18 км; шығысқа қарай 12,1 км; оңтүстікке қарай 3,2 км; батысқа қарай 1,2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 17,5 км; оңтүстік-батысқа 19,7 км; оңтүстікке қарай 19,9 км; оңтүстік-шығысқа 19,9 км; 11 км.
9	Төменгі теректі жартастарындағы өрнектер 1, қола дәуірі; Қорғандар тобы (10), біздің дәуірімізге дейін II-I ғасырлар-бізідің дәуірдің I-II ғасырлары; Қорғандар тобы (9), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (25), ерте темір дәуірі; Қорғандар тобы (20), біздің заманымызға дейінгі II – біздің заманымыздың II ғасырлары		археология ескерткіші	Далақайнар ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 13 км; Далақайнар ауылы, Қызылсай жағасынан 2 км; Далақайнар-Шатыркөл автожолынан солтүстікке қарай 100 м; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 1 км; Далақайнар ауылы, Жолқамыс аңғары.
10	Оба, ерте темір ғасыры; Жартастағы бейнелер, қола дәуірі		археология ескерткіші	Кемер ауылынан шығысқа қарай 22 км; 21 км.
11	Екі төбе және қорған, ерте темір дәуірі; Оба (3), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Көктөбе ауылынан шығысқа қарай 48 км; 37,5 км; 40 км; 48 км.
12	Оба, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Белбасар ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 64,4 км.
13	Жайсаң ғұрыптық-мемориалдық кешені, түркі дәуірі; Жайсаң 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15; 16; 17; 18; 19; 20; 21; 22; 23; 24; 25; 26; 27 Теректі 1; 27 Теректі 2; 28; 29 ғұрыптық-мемориалдық кешендері; Ежелгі қоныс, VII-XII ғасырлар		ансабль және кешендер/археология ескерткіші	Дінмұхамед Қонаев ауылының солтүстік-шығыс және солтүстік-батысындағы 16-40 км қашықтықтағы алқап; Жайсаң 1-9 ғұрыптық-мемориалдық кешендер ауылдан солтүстік-шығысқа қарай 23,5 км жерде; 10-13 және 21-23 кешендер ауылдан солтүстік-шығысқа қарай 17 км жерде; 14 ғұрыптық-мемориалдық кешені ауылдан солтүстік-батысқа қарай 14,5 км, Сорқұдық сайында; 15-19 кешендері солтүстік-батысқа қарай 16 км, Сорқұдық сайында; 20 кешен солтүстік-батысқа қарай 20,5 км, Сорқұдық сайында; 24 ғұрыптық-мемориалдық кешені солтүстік-шығысқа қарай 24,5 км; 25 ғұрыптық-мемориалдық кешені солтүстік-шығысқа қарай 16 км; 26 ғұрыптық-мемориалдық кешені солтүстік-шығысқа қарай 18 км; 27 ғұрыптық-мемориалдық кешені, Теректі 1, ауылдан солтүстік-шығысқа қарай 40 км; 27 ғұрыптық-мемориалдық кешені, Теректі 2, ауылдан солтүстік-шығысқа қарай 40 км, Теректі сайында; 28 ғұрыптық-мемориалдық кешені, Жиделі сай, ауылдан солтүстік-шығысқа 24,5 км; 29 ғұрыптық-мемориалдық кешені, Қасқыр сай, ауылдан солтүстік-шығысқа қарай 20 км; ауыл аумағы.
14	Қорғаншы қалашығы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Төле би ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км.
15	Қорғандар тобы (8)		археология ескерткіші	Дихан-Береке ауылынан Ақсу ауылына келе жатқан жолдың бойы.
16	Қорғандар (3), біздің дәуірімізге дейінгі VI-II ғасырлар; Жалғыз қорған, біздің дәуірімізге дейінгі VI-II ғасырлар; Ақсутөбе қалашығы, X-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (5), I-II ғасырлар; Қорғандар (3), біздің дәуірімізге дейінгі VI-II ғасырлар; Сабыр елді мекені, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Ақсу ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3 км; шығысқа қарай 5 км; батысқа қарай 0,5 км; Ақсу ауылы, Суырсу өзенінің сол жағалауы; ауылдан солтүстікке қарай 5 км; солтүстік-батысқа қарай 3 км.
17	Қорғандар тобы (10), біздің дәуірімізге дейінгі II-I ғасырлар – біздің дәуіріміздің I-II ғасырлар; Тас мүсіндер (3), VI-X ғасырлар; Ортағасырлық бекініс, VII-XII ғасырлар; Қорғандар тобы (5), I-V ғасырлар		археология ескерткіші	Ақтөбе ауылы, Үңгірлі аңғарының солтүстігі; Ақтөбе ауылы, Жайсан жайлауындағы Үңгірлі аңғарынан солтүстікке қарай 100 м; Ақтөбе ауылы, Мойынқұм–Шу автожолынан солтүстікке қарай 100 м; Ақтөбе ауылы аймағында, Шу–Ұланбел автожолынан шығысқа қарай 100 м.
18	Жартастағы бейнелер, біздің дәуірімізге дейінгі II-мыңжылдық		археология ескерткіші	Бірлікүстем ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км.
19	Жаңажол қалашығы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Жаңажол ауылының оңтүстік-батыс шеті.
20	Қорғандар тобы (6), I-IV ғасырлар; Қорғандар тобы (6), I-IV ғасырлар; Қорғандар тобы (4), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Белбасар ауылынан батысқа қарай 1 км; Белбасар - Көкқайнар автожолынан оңтүстікке қарай 50 м; ауылдан шығысқа қарай 4 км.
21	Қорғандар (2), I-III ғасырлар; Қорғандар (2), I-III ғасырлар		археология ескерткіші	Тасөткел ауылынан 2,5 км; 2 км.

Тараз қаласы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Т. Рысқұлов ескерткіші, 1994 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылының бойы.
2	Қолбасшы Қойгелді ескерткіші, 1998 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би - Қ. Қойгелді көшелерінің қиылысы.
3	М.Х. Дулати ескерткіші, 1998 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сүлейменов көшесі, М.Х. Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің бас ғимаратының алды.
4	Жауынгер - интернационалистерге арналған ескерткіш, 1998 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сүлейменов көшесі.
5	Саяси қуғын-сүргін мен ашаршылық құрбандарына ескерткіш, 2000 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сүлейменов көшесі.
6	Б. Момышұлы ескерткіші, 2000 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы - Төле би көшесінің қиылысы.
7	Успен шіркеуі, 1993 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, №83.
8	Бәйдібек баба ескерткіші, 2002 жыл		қала құрылысы және сәулет	Орталық "Достық" алаңы.
9	А.С. Пушкин ескерткіші, 2004 жыл		қала құрылысы және сәулет	Пушкин көшесі – Абай даңғылының бұрышы.
10	А. Сухамбаев ескерткіші, 2005 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы – Қонаев көшесінің қиылысы.
11	С. Есенин ескерткіші, 2005 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сүлейменов көшесі, кәсіподақ ұйымының алды.
12	Д.А. Қонаев ескерткіші, 2002 жыл		қала құрылысы және сәулет	Д. Қонаев көшесі.
13	Азамат соғысы жылдарында қаза тапқан Қызыл гвардияшыларға ескерткіш, 1957 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі - № 3 орта мектебінің жаны.
14	Жамбылдық жауынгерлерге ескерткіш, 1970 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сүлейменов көшесі.
15	Кәрімбай Қошмамбетов ескерткіші, 1959 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы.
16	К.И. Скрябин ескерткіші, 1978 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы мен А. Асқаров көшесінің қиылысы.
17	Азамат және Ұлы Отан соғысы жылдарында қаза тапқандарға ескерткіш, 1967 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі.
18	Академик К.И. Скрябиннің үй-мұражайы, 1907 жыл		қала құрылысы және сәулет	А. Асқаров көшесі, №32.
19	Покров шіркеуі, 1947-1972 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Талас көшесі, №10.
20	Тұрғын үй, 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, №1.
21	"Сенім" баспаханасы, 1920 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, №24.
22	"Караван" базарының дирекциясы (бұрынғы Мұғалімдердің білімін жетілдіру институты), 1959 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, №18.
23	№ 1 Дәріхана 1910 жыл; "Букинист" дүкені, 1898 жыл; № 20 Дүкен 1910 жыл; Қазақ-түрік экономикалық колледжінің (бұрыңғы Мәдени – ағарту училищесі) оқу ғимараты ,1953 жыл		қала құрылысы және сәулет	Пушкин көшесі, №18, 20, 23, 154.
24	№ 2 қалалық монша, 20 ғасырдың 30 жылдары; № 1 қалалық монша, 1910 жыл; Октябрь революциясы атындағы № 2 орта мектеп ғимараты, 1910 жылдары		қала құрылысы және сәулет	Ленин көшесі, №24б, 24, 34.
25	Тұрғын үй, 1910 жыл; "Ежелгі Тараз ескерткіштері" тарихи-мәдени қорық мұражайының дирекциясы, 1910 жыл; "Құрылысконсалтинг Ұлттық Орталығы" Акционерлік қоғамының Жамбыл облыстық филиалының ғимараты (бұрынғы "Жамбыл турист"), 1910 жыл		қала құрылысы және сәулет	Бектұрғанов көшесі, №1, 3, 5.
26	"Түрксиб" кешені (бұрыңғы Теміржолшылар мәдениет сарайы), 1927-1930 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Байзақ батыр көшесі, №194.
27	М.Х. Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің бас ғимараты, XX ғасырдың ортасы; Тараз қаласының әкімдік ғимараты, 1957 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сүлейменов көшесі, 6; 3.
28	"Нұр Отан" халықтық демократиялық партиясының Жамбыл облыстық филиалының бас ғимараты (бұрынғы Әділет үйі), 1957 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би даңғылы - Орталық "Достық" алаңы.
29	Баспасөз үйі. Облыстық "Ақ жол", "Знамя труда" газеттерінің ғимараты, 1957 жыл; Әкімшілік ғимарат. Облыстық Салық департаменті, 1957 жыл; Облыстық тарихи-өлкетану мұражайы, 1957 жыл		қала құрылысы және сәулет	"Достық" алаңы.
30	"Казкоммерцбанк" ғимараты (бұрынғы Телеграф ғимараты), 1959 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, №124.
31	Жамбыл қаласы госпиталында қаза тапқан жауынгерлерге арналған мемориалды кешен, 1985 жыл		қала құрылысы және сәулет	5 мөлтек ауданы, Әл-Фараби көшесі.
32	Талас бөгені, 1942 жыл		қала құрылысы және сәулет	қаланың оңтүстік-шығыс жағында, Талас өзенінің темір жолмен түйіскен жері.
33	Су айдау мұнарасы XX ғасырдың басы, 1914 жыл		қала құрылысы және сәулет	Теміржол вокзалы маңы.
34	№ 3 Н.К. Крупская атындағы орта мектеп, 1914 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би даңғылы, №34.
35	А.П. Семенюк дәріс алған № 25 мектеп ғимаратындағы мемориалдық тақта, 1967 жыл		қала құрылысы және сәулет	Байзақ батыр, №166.
36	Мәдениет сарайы, 1955 жыл		қала құрылысы және сәулет	Рахимов көшесі, №55.
37	"Современник" кооперативі, 1910 жыл; "Радуга" дүкен ғимараты, 1908 жыл; Облыстық балалар ауруханасы, 1908 жыл; Тұрғын үй, 1920 жыл; Мал дәрігерлік дәріхана, 1904 жыл; Мал дәрігерлік зертханасы, XX ғасырдың басы; "Береке" агромемлекеттік банкі ғимараты, 1892-1902 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Пушкин көшесі, №13, 16, 22, 53, 67, 142, 33.
38	Қазпошта ғимараты, 1911 жыл; Тұрғын үй, 1938 жыл; "Қазбаспасөз", 1910 жыл		қала құрылысы және сәулет	Бектұрғанов көшесі, №9, 16, 5а.
39	Вокзал маңындағы Радиотораб, 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Паровозный көшесі, №6.
40	Тұрғын үйлер жиынтығы, 1914-1924 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Тютюников көшесі, № 34, 36, 38, 40, 42, 44.
41	Теміржолшылар емханасы, 1914 жыл		қала құрылысы және сәулет	Привокзальный көшесі, №1.
42	Тұрғын үй, XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Герцен көшесі, №1.
43	Тұрғын үй, XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Ақмола көшесі, №11 а.
44	Тұрғын үй ғимараты, 1910 жыл		қала құрылысы және сәулет	НГЧ көшесі, №10
45	Ежелгі қорым (Рабад) I-XX ғасырлар		археология ескерткіші	Қарахан көшесі – Қарахан кесенесінің алды.
46	Төңкеріс қонысы, VI-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Сухамбаев көшесі.
47	Үштөбе қорғаны, VII-VIII ғасырлар		археология ескерткіші	Қаланың солтүстік-батыс бөлігі.
48	Ортағасырлық шығыс моншасы, X-XII ғасырлар		археология ескерткіші	Орталық базар аумағы.
49	"Төрткөл" мекені, VIII-XIII ғасырлар		археология ескерткіші	Сүлейманов көшесінің № 195 - 197 үйлердің арасы.
50	Ерте ислам дәуірінің мешіті, (IX-XII ғғ.) және Керуен сарайы (VIII-XII ғғ.)		археология ескерткіші	Төле би даңғылы, № 35а.
51	Төле би ескерткіші, 2013 жыл		монументтік өнер құрылысы	Төле би даңғылы мен Желтоқсан көшесінің қиылысы.
52	"Қазақ хандығына 550 жыл" монументі, 2015 жыл		монументтік өнер құрылысы	Тәуке хан көшесінің бойы.
53	"Әулиеата" ескерткіші, 2019 жыл		монументтік өнер құрылысы	Ә. Жангелдин көшесінде, "Тектұрмас" этно-тарихи кешенінде.
54	"Biz birgemiz" монументі, 2020 жыл		монументтік өнер құрылысы	Жамбыл даңғылы бойы.
55	"Қазақ халқына мың алғыс" монументі, 2020 жыл		монументтік өнер құрылысы	Төле би даңғылы мен Сыпатай батыр көшесінің қиылысы.