Тұран мұнайлы-газды аймағы
Тұран мұнайлы-газды аймағы - Қазақстанның батыс және орталық бөлігін қамтитын мұнайлы-газды алап.
Геологиялық құрылымы
өңдеуШартты түрде Тұран тақтасы аталатын геологиялық құрылымға сәйкес келеді. Алқап Маңғыстау-Бозащы, Оңтүстік Маңғыстау, Орталық Каспий, Солтүстік Үстірт, Орталық Арал, Оңтүстік Торғай мұнайлы-газды аймақтары мен Шу-Сарысу газды-гелийлі аймағын біріктіреді. Өнімді түзілімдер Солтүстік Үстірт өңірінде ортаңғы және жоғарғы юра мен палеогенде, Бозащыда юра мен төмен борда, Оңтүстік Маңғыстау өңірінде триаста, юраның барлық үш бөлімінде, борда, палеогенде, Оңтүстік Торғайда юрада, төменгі борда шоғырланған. Шу-Сарысу ойысында мұнай кен орындары кездеспейді, газ төмен карбон мен төмен пермь шөгінділерінде ұшырасады.
Көмірсутек шикізаты мол кен орындары
өңдеуАймақтағы мұнайлы-газды аймақтардың ішіндегі көмірсутек шикізат қоры мол кен орындар:
- Оңтүстік Маңғыстау (Өзен, Жетібай, Теңге кен орындары), Маңғыстау-Бозащы (Қаламқас, Қаражанбас), Оңтүстік Торғайда (Құмкөл кен орны). Бұлардан басқа Оңтүстік Маңғыстау аймағында: Айрантақыр, Аққар, Ақсаз, Ақсу-Кендірлі, Ақтас, Алатөбе, Асар, Атамбай-Сарытөбе, Ащыағар, Бектұрлы, Бұрмашы, Доңға, Еспелісай, т.б.;
- Маңғыстау-Бозащыда: Арман, Арыстан, Бозащы, Жалғызтөбе, Комсомол, Қарақұдық, Қаратұрын, Қолтық, Шағырлы-Шөмішті;
- Оңтүстік Торғай ауқымында: Ақсай, Ақшабұлақ, Арыс, Арысқұм, Ащысай, Қоныс, Қызылқия, Майбұлақ, Нұралы;
- Орталық Аралда: Базой, Қызылой;
- Шу-Сарысу аймағында: Айрақты, Амангелді, Анабай, Батыс Опақ, Бектас, Құмырлы, Малдыбай, Орталық, Придорожное, Үшарал-Кемпіртөбе, Үшарал кен орындары бар. [1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том