Жақсы ауданы

Жақсы ауданы
	Қазақстан ауданы
	Жақсы ауданы
Әкімшілігі
Облысы	Ақмола облысы
Аудан орталығы	Жақсы
Ауылдық округтер саны	14
Ауыл саны	25
Әкімі	Алмагүл Аманжолқызы Қадыралина
Аудан әкімдігінің мекенжайы	Жақсы ауылы, Дружба көшесі, №3
Тарихы мен географиясы
Координаттары	51°59′ с. е. 67°17′ ш. б. / 51.983° с. е. 67.283° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°59′ с. е. 67°17′ ш. б. / 51.983° с. е. 67.283° ш. б. (G) (O) (Я)
Құрылған уақыты	1955
Жер аумағы	9 692,64 км²
Уақыт белдеуі	UTC+6:00
Тұрғындары
Тұрғыны	16 095 адам (2023)
Ұлттық құрамы	қазақтар (46,74%), орыстар (24,07%), украиндар (13,72%), немістер (4,55%), беларустар (2,39%), татарлар (2,24%), мордвалар (1,77%), ингуштар (0,72%), молдовандар (0,66%), башқұрттар (0,65%), әзірбайжандар (0,57%), басқалары (1,92%)
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	(71635)
Пошта индексі	021200-021231
Автомобиль коды	03
	Жақсы ауданының әкімдігі

Жақсы ауданы – Ақмола облысының солтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс. 1955 жылы тың және тыңайған жерлерді игеруге байланысты құрылған, әкімшілік шекара ретінде 1957 жылы құрылды. Аудан орталығы – Жақсы ауылы.

Географиялық орны өңдеу

Аудан солтүстігінде СҚО-ның Ғабит Мүсірепов ауданымен, шығысында Сандықтау, Атбасар, батысында Есіл, Жарқайың аудандарымен шектеседі.

Тарихы өңдеу

1955 жылы 22 қазанда Есіл ауданының ықшамдалуынан Қима ауданы болып құрылды. Орталығы Қима ауылы болып, құрамына Есіл, Жақсы, Жирен, Запорожье, Киров, Қима, Новоярослав, Талсай, Шұрымсай ауылдық кеңестері енді. 1957 жылы аудан орталығы Жақсы ауылына көшірілді. 1963 жылдың 2 қаңтарында ауданға қазіргі атауы берілді. 1970-1988 және 1990-1997 жылдары Жақсы ауданы Торғай облысының құрамына кірді. Сонымен бірге 1970-1997 жылдары ауданның оңтүстік бөлігінде Қима ауданы болды.

Жер бедері өңдеу

Жақсы ауданы дала белдемінде орналасқан. Ауданның солтүстік жартысын абсолюттік биіктігі 300 — 400 м ұсақ шоқылы — жонды таулар мен Көкшетау қыратының оңтүстік-батыс бөлігі алып жатыр. Оңтүстік жағын жонды-белесті келген, абсолюттік биіктігі 250 — 300 м болатын Атбасар жазығының батыс бөлігі қамтыған.

Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі өңдеу

Климаты континенттік, қысы суық, қары аз (20 см), жазы ыстық, құрғақ. Қаңтардағы орташа температура –17 — 18°С, шілдеде 19 — 20°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 300 — 350 мм. Аудан жері арқылы Есіл, Терісаққан, Аққайрақты, Жаман Қайрақты, Құмай өзендері ағып өтеді. Ең үлкен көлі — Қалмақкөл. Солтүстігінде карбонатты қара, оңтүстігінде карбонатты қызыл қоңыр топырақ, өзен жайылмаларында шалғындық топырақ тараған. 1954—56 жылдары аудан жерінің көпшілік бөлігі жыртылды. Жыртылмай қалған жерлерінде жусан аралас селеулі, бетегелі-селеулі далалық өсімдіктер, Есіл аңғарында бұта аралас шалғын өседі. Қасқыр, түлкі, қарсақ, қоян, суыр, қарабауыр, күзен, сарышұнақ, қосаяқ, дала белдеміне тән құстар (бозторғай, қаратамақ, т.б.) мекендейді.

Халқы өңдеу

1959	1970	1979	1989^[4]	1999	2009^[5]	2021
19497	▲37403	▼18755	▲20542	▲30808	▼21107	▼18520

Тұрғындар саны: 19 088 адам (2019).

Ұлттық құрамы: қазақтар (47,32%), орыстар (23,73%), украиндар (13,76%), немістер (4,35%), беларустар (2,45%), татарлар (2,16%), мордвалар (1,75%), башқұрттар (0,71%), ингуштар (0,70%), молдовандар (0,73%), әзірбайжандар (0,51%), удмурттар (0,50%), армяндар (0,05%), марилер (0,02%), басқалары (1,26%).

Әкімшілік құрылымы өңдеу

25 елді мекен 2 ауылдық әкімдік пен 12 ауылдық округке біріктірілген:


Әкімшілік бірлік	Орталығы	Елді мекендері	Халқы (2009)
Белағаш ауылдық округі	Белағаш ауылы	1	1149
Беловод ауылдық округі	Беловодское ауылы	3	1524
Есіл ауылдық округі	Ишимское ауылы	3	1579
Жақсы ауылдық округі	Жақсы ауылы	1	5097
Жаңақима ауылдық округі	Жаңақима ауылы	3	3282
Запорожье ауылдық округі	Запорожье ауылы	2	2719
Калинин ауылдық округі	Калининское ауылы	3	906
Киев ауылдық округі	Киевское ауылы	1	734
Қызылсай ауылдық округі	Кировское ауылы	2	845
Новокиенка ауылдық әкімдігі	Новокиенка ауылы	1	860
Подгорное ауылдық округі	Подгорное ауылы	1	789
Тарасов ауылдық округі	Тарасовка ауылы	2	587
Терісаққан ауылдық әкімдігі	Терісаққан ауылы	1	510
Чапаев ауылдық округі	Чапаевское ауылы	1	526

Ірі елді мекендері өңдеу

Елді мекен	Халқы (2009)
Жақсы	▼ 5097
Запорожье	▲ 1887
Жаңақима	▼ 1410
Қима	▼ 1395
Ишимское	▼ 1277
Белағаш	▼ 1149
Подгорное	▼ 789
Лозовое	▼ 739
Киевское	▼ 734
Новокиенка	▼ 723
Кировское	▼ 607
Беловодское	▼ 587
Чапаевское	▼ 526
Перекатное	▼ 520

Дереккөздер өңдеу

[1] Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)

[2] Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2022 жыл басына)

[kazindex.ru-3] Қазақстан почталық индекстері

[4] Ресей империясы, КСРО халық санақтары

[5] ҚР халық санақтары

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]