Уикипедия:Бүгін/Желтоқсан


Бүгін

Қаңтар | Ақпан | Наурыз | Сәуір | Мамыр | Маусым | Шілде | Тамыз | Қыркүйек | Қазан | Қараша | Желтоқсан

Жобадағы жуықтағы өзгерістерУикипедия:Бүгін жобасын өңдеу нұсқаулары


Қазір 09:30 Бейсенбі, 14 қараша, 2024 (UTC+5) – Бұл бетті жаңарту


1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31

Мерекелер

  ҚазақстанТұңғыш президент күні

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


 
Луис Федерико Лелуар

Мейрамдар

  •   БҰҰ, Құлдықққа қарсы Халықаралық күрес күні.
  •   Лаос, Тәуелсіздік күні.

Оқиғалар

  • 1971 — Автоматтандырылған планетаралық Марс-3 станциясынан төменге түсетін аппарат бөлініп шықты. Сол күннен бастап, Марстан Жерге бейнедабыл жіберу басталды. Осылайша, Марстың атмосферасы мен үстіңгі қабатын зерттеу 8 айға дейін созылды.
  • 1945АҚШ-та алғашқы ядролық реактор пайда болды.
  • 1901 — АҚШ-та қауіпсіз «Жилетт» ұстарасы шықты.

Туғандар

  • 1837 — Джозеф Белл, шотланд хирургі.
  • 1859 — Жорж-Пьер Сёра́, француз суретшісі (1891).

Қайтыс болғандар

  • 1814 — Маркиз де Сад (1740), француз жазушысы.
  • 1916 — Франческо Паоло Тости (1846), италияндық композитор.
  • 1918 — Эдмон Ростан, француз ақыны және драматург.
  • 1987 — Луис Федерико Лелуар (1906), Аргентина биохимигі, 1970 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

  • 1803 — Фёдор Иванович Тютчев, орыс ақыны.
  • 1901Уолт Дисней, американдық кинорежиссёр-мультипликатор, продюсер, суретші.

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

  • 1768 — Эдинбургте Британ энциклопедиясы жарық көрді.
  • 1945 — американдық инженер Перси Спенсер микротолқынды пешті патенттеді.
  • 1997 — «Руслан» атты жүк ұшағы Иркутск ІІ-дегі халық тұратын аймаққа құлады.

Туғандар

  • 1841 — Фредерик Базиль, француз суретшісі, импрессионизмнің негіздеушісінің бірі.
  • 1939Әбіш Кекілбаев, Қазақстан жазушысы, мемлекеттік және қоғам қайраткері.
  • 1950 — Джо Хисаиси, жапон-американдық композитор.

Қайтыс болғандар

  • 1185 — Альфонс I Энрикеш (1109), Португалияның бірінші королі.
  • 1882 — Энтони Троллоп (1815), ағылшын жазушысы.
  • 1991 — Ричард Стоун (1913), ағылшын экономисті, 1984 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

 
Көгілдір мрамор

Оқиғалар

  • 1732Лондонда «Ковент-Гарден» театры ашылды.
  • 1941Жапонияның Пёрл-Харборға шабуыл жасауы.
  • 1968АҚШ-та кітапханаға кітапты қайта тапсыру ұзақтығына байланысты рекорд жасалды. Ричард Додд кітапханаға 1823 жылы өзінің атасы алған кітапты қайтарды.
  • 1972 — «Аполлон-17» ғарыш кемесінің экипажы «Көгілдір шар» фотосуретін түсірді.
  • 1988Армениядағы жер сілкінісі Спитак қаласын түгелімен жойып жіберді.

Туғандар

  • 903 — Абу-л-Хусейн Абд-ар-Рахман ибн Умар ас-Суфи, парсы астрономы және математигі.
  • 1598 — Джованни Лоренцо Бернини, италияндық архитектор және мүсінші.
  • 1808Хью Маккалох, американың қаржы қызметкері, мемлекеттік қайраткер.
  • 1810 — Теодор Шванн, неміс гистологы және физиолог, жасушалар теориясының авторы.
  • 1872 — Йохан Хёйзинга, Нидерланд философы және тарихшысы.
  • 1958Шаймұрат Шаукетұлы Отарбаев, генерал-майор.

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


 
Джон Леннон

Мейрамдар

Оқиғалар

  • 1980Нью-Йоркте «Битлз» тобының көшбасшысы Джон Леннон қасақана өлтірілді.
  • 1990 — Оңтүстік Африкадағы Норвуд қаласындағы супермаркетте әлемдегі ең үлкен пицца дайындалды.

Туғандар

Қайтыс болғандар

  • 1864 — Джордж Буль (1815), ағылшын математигі.
  • 1980Джон Леннон (en:John Winston Ono Lennon) (1940), әйгілі Британ рок-музыканты, әнші, композиторы, ақыны, қоғам қайраткері және «The Beatles» тобының негіздеушісі.


қарауталқылау

тарихы


 
Фердинанд Брюнетьер

Мейрамдар

  •   БҰҰ, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы халықаралық күрес күнi.

Оқиғалар

  • 1929 — «Правда» газеті алғаш рет «Төрт жылда – бес жылдық» деген ұран шығарды.
  • 1992 — Джордж Сорос өз атымен аталатын Халықаралық ғылыми қор ашты.

Туғандар

Қайтыс болғандар

  • 1048Әбу Райхан әл-Бируни, орта азиат оқымысты-энциклопедші және ойшыл
  • 1814 — Джозеф Брама, ағылшын өнертапқышы.
  • 1906Фердинанд Брюнетьер (1849), француз жазушысы және сыншысы.
  • 1971 — Всеволод Никанорович Иванов (1888), орыс жазушысы, тарихи повестердің авторы.


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


 
Шың­ғыс Айтматов

Мейрамдар

Оқиғалар

  • 1901 — батыста радионы ойлап тапқан өнертапқыш ретінде танымал итальяндық физик Гульельмо Маркони алғаш рет Атлант мұхиты арқылы радиодабыл беруді жүзеге асырды.
  • 1991 — Қазақстан Республикасының Президенті "1986 жылы 17-18 желтоқсанында болған оқиғаға қатысқаны үшін жауапқа тартылғандарды ақтау туралы" Жарлыққа қол қойды.
  • 1991Қазақстанның кеден қызметі құрылды.

Туғандар

  • 1766 — Николай Михайлович Карамзин, орыс жазушысы және тарихшысы (1826).
  • 1821 — Гюстав Флобер, француз жазушысы.
  • 1928Шыңғыс Айтматов, ойшыл гуманист, данагөй, қазақ-қырғызға ортақ халық жазушысы.

Қайтыс болғандар

  • 1766 — Иоганн Кристоф Готшед (1700), неміс ғалымы және жазушысы
  • 1955 — Антун Добронич (en:Antun Dobronić) (1878), хорват композиторы.
  • 1999 — Джозеф Хеллер (1923), американ жазушысы.
  • 2003 — Гейдар Алиев (1923), Әзірбайжан президенті.


қарауталқылау

тарихы


 
Уффици қаласындағы Донателло мүсіні

Мейрамдар

Оқиғалар

  • 1922 — Америкада төбесі ашық автомобиль патентелді. Вильям Киссель мен Фридрих Вернердің өнертабысы жабық көліктердің саяхатқа шығуға арналуына ықпал етті.

Туғандар

  • 1720 — Карло Гоцци (1806), итальяндық драматург.
  • 1797 — Генрих Гейне (1856), неміс ақыны.
  • 1816 — Вернер фон Сименс (1892), неміс инженері, өнертапқыш, ғалым, Siemens серіктестігінің құрылтайшысы.
  • 1900Карел Тейге, чех жазушысы, аудармашы, әдебиет сыншысы, публицист, суретші

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


 
Висенте Александре

Туғандар

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


 
Шай

Мейрамдар

Туғандар

  • 1798 — Антонио Гванданьоли, итальяндық ақын (1858).
  • 1852 — Антуан Анри Беккерель, француз физигі, 1903 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты. (1908).
  • 1907 — Оскар Нимейер, Бразилия архитекторы.
  • 1931Сюнтаро Таникава, жапон ақыны, сонымен қатар сценарийшісі, балаларға арналған иллюстрациялық кітаптардың авторы.

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Туғандар

 
Бибігүл Төлегенова

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Оқиғалар

  • 1986 — тарихта «Желтоқсан оқиғасымен» белгілі. Жастардың орталық алаңға жаппай көтеріліске шығу себебі - Қазақстан Компартиясы Орталық Комитеті Пленумының бірінші хатшы Дінмұхаммед Қонаевты орнынан алып, оның орнына қазақ тілінен, тарихынан, әдет-ғұрпы мен мәдениетінен еш хабары жоқ, ешқашан Қазақстанда тұрмаған Геннадий Колбинді тағайындауы еді. Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің алдына жиналған жастар Пленумның бұл шешіміне наразылық білдіріп, оны өзгертуді сұрады. Ал, республика басшылығы жастармен келісім жүргізудің орнына оларға қарсы қатал әскери күш қолданып, аяусыз жаныштады. Ал, барлық БАҚ арқылы оларды нашақорлар мен алқаштар, бұзақылар етіп көрсетті. Алайда, алаңға шыққан жастар арасында бірде-бір есірткі құмар болмаған. Тек 1990 жылы ғана бұл оқиға ұлттық сипат алды. 1986 жылы алаңға шығып, бас бостандығынан айырылған жазықсыз жастардың бәрі дерлік ақталды.


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

  •   БҰҰ, Халықаралық кедейлерге көмек көрсету күні.

Оқиғалар

  • 1863 — ағылшындық Фредерик Уолтон линолеумді патенттеді.
  • 1966 — БҰҰ Бас Ассамблеясында мемлекеттердің ғарыш кеңістігін зерттеп пайдалану принциптерін жіктеп беретін космос туралы келісім-шарт мақұлданды. Келісімнің негізгі ойы – әр мемлекетке ғарыш кеңістігінде жүргізілген кез-келген қызметі үшін бірдей жауапкершілік жүктеу.


қарауталқылау

тарихы


 
Питер де Хохтың шығармасы

Мейрамдар

  •   БҰҰ, Халықаралық ынтымақтастық күні.

Туғандар

  • 1629 — Питер де Хох, голланд суретшісі.
  • 1841 — Фердинанд Бюиссон (1932), француз пацифисті, 1927 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.
  • 1873 — Мехмет Акиф Эрсой (1936), түрік жазушысы және ақыны, Түркия әнұранның авторы.
  • 1890 — Ярослав Гейровский (1967), Чехия химигі, 1959 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.
  • 1901 — Роберт Ван де Грааф (1967), электростатикалық генераторды ойлап тапқан американдық физик.

Қайтыс болғандар

  • 1838 — Эжезип Моро (шын аты Пьер Жак Руйо) (Hégésippe Moreau — Pierre Jacques Rouillot) (1810), француз ақыны.
  • 1872Гюнтер Айх, неміс жазушысы.
  • 1952Иван Ольбрахт, чех жазушысы, публицист, журналист, қоғам қайраткері.


қарауталқылау

тарихы


 

Оқиғалар

  • 1898 — Пьер және Мари Кюри радий химиялық элементің ашты.
  • 1937 — Голливудта анимация тарихында алғаш рет толықметражды мультфильм «Ақша қар мен жеті гном» жарық көрді
  • 1957Гондурас конституциясы қабылданды.
  • 1990 — Ақмолада (қазіргі Астана қаласы) Максим Горький атындағы орыс драма театры ашылды.
  • 1991Алматыда «ТМД»-ның мақсаттары мен ұстанымдары Декларациясына» қол қойылды.

Туғандар

Қайтыс болғандар

  • 1375 — Джованни Бокаччо (1313), итальяндық жазушысы, «Декамерон» шағырмасының авторы.
  • 1940 — Фрэнсис Скотт Фицджеральд (1896), американдық жазушысы.
  • 1958 — Лион Фейхтвангер (1884), неміс жазушысы.
  • 1989 — Сэмюэл Беккет (1906), ирландық жазушы, драматург, 1969 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Туғандар

  • 1984 — Basshunter, швед әнші, музыкалық продюсер мен ди-джей

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

  • 1876 жыл — Осман империясының алғашқы конституциясы қабылданды.

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы



қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Оқиғалар

  • 1925Қызылордада, сол кездегі Қазақстанның астанасы, Әуезов атындағы драма театр ашылды. Театр Мұхтар Әуезовтың «Еңлік-Кебек» пьесасымен ашылды.
  • 1946 — бастап Лас-Вегас ойын бизнесінің әлемдік астанасы болуға алғашқы қадам жасады.

Туғандар

  • 1894Тұрар Рысқұлов, қазақ халқының көрнекті перзенті, белгілі қоғам және мемлекет қайраткері.


қарауталқылау

тарихы


 
Бенәзир Бһутто

Оқиғалар

  • 1871 — лондондық «Хрусталь сарайында» алғашқы дүниежүзілік мысықтар мен марғаулар көрмесі өткізілді.
  • 1938 — Социалистік Еңбек Ері атағы енгізілді. Бұл атаққа шаруашылық және әлеуметтік-мәдени құрылыс саласында еткен ерен еңбек үшін берілді.
  • 1945Халықаралық валюта қоры мен Халықаралық қайта құру және даму банкі құрылды. Аталмыш ұйымға Қазақстан 1992 жылы енді.

Дүниеге келгендер

  • 1571 — Иоганн Кеплер, неміс математигі және астроном (1630).
  • 1654 — Якоб Берну́лли, Швейцария математигі (1705).
  • 1822 — Луи Пастер, француз химигі және биолог.

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


 
1888 жыл Маусым, құрылыс кезі.

Мейрамдар

Туғандар

Қайтыс болғандар

  • 1736 — Антонио Кальдара, итальяндық композитор.
  • 1923 — Густав Эйфель, Эйфел мұнарасын құрастырған инженер.
  • 1925 — Сергей Александрович Есенин (1895), орыс, кеңес ақыны.
  • 1945 — Теодор Драйзер (1871), американ жазушысы.
  • 2004 — Сузан Зонтаг (1933), американ жазушысы.


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы


Мейрамдар

Оқиғалар

Дүниеге келгендер

Қайтыс болғандар


қарауталқылау

тарихы



Бүгін

Қаңтар | Ақпан | Наурыз | Сәуір | Мамыр | Маусым | Шілде | Тамыз | Қыркүйек | Қазан | Қараша | Желтоқсан

Жобадағы жуықтағы өзгерістерУикипедия:Бүгін жобасын өңдеу нұсқаулары


Қазір 09:30 Бейсенбі, 14 қараша, 2024 (UTC+5) – Бұл бетті жаңарту


1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31