Азия мемлекеттерінің және тәуелді аймақтарының тізімі
Бұл Азиядағы егеменді мемлекеттер мен тәуелді аймақтардың тізімі.
.svg)
Ресейдің Азия елдерінің тізіміне қосылуы, ең алдымен, әлемнің осы бөлігінде ішінара орналасуына негізделген (ел халқының көп бөлігі Еуропада, бірақ аумақтың көп бөлігі Азияда орналасқан).
Қазақстан мен Түркия аумақ бөлігінің Еуропада болуына байланысты Еуропа елдерінің тізіміне де енеді.
Әзербайжан мен Грузия әдетте Батыс Азияға жатқызылады,[1] бірақ кейбір дереккөздер бұл екі мемлекеттің де Еуропада аумақтары болуы мүмкін деп санайды,[2] өйткені Еуропа-Азия шекарасын сызудың әртүрлі нұсқалары бар.
Еуропалық Одаққа мүше Кипр Республикасы және Оңтүстік Кавказда орналасқан Армения (Еуропа Кеңесінің мүшесі) географиялық жағынан толығымен Азияда орналасқан, бірақ Еуропамен тығыз саяси, тарихи және мәдени байланыстары бар.[3]
| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
(Әзербайжан Республикасы) |
(Azərbaycan Respublikası) |
| ||||||
|
|
(Армения Республикасы) |
(Հայաստանի Հանրապետություն) |
.svg)
| ||||||
|
|
(Бахрейн Мәліктігі) |
(مملكة البحرين) |
| ||||||
|
|
(Біріккен Араб Әмірліктері) |
(الإمارات العربية المتحدة) United Arab Emirates (United Arab Emirates) |
| ||||||
|
|
(Грузия) |
(საქართველო) |
.svg)
| ||||||
|
|
(Израиль Мемлекеті) |
(מְדִינַת יִשְׂרָאֵל) |
22 072 км²[7] |
| |||||
|
|
(Иордания Хашимит мәліктігі) |
(المملكة الأردنية الهاشمية) |
.svg)
| ||||||
|
|
(Ирак Республикасы) |
(جمهورية العراق) |
| ||||||
|
|
(Иран Ислам Республикасы) |
(جمهوری اسلامی ایران) |
| ||||||
|
|
(Йемен Республикасы) |
(الجمهوريّة اليمنية) |
| ||||||
|
|
(Қатар мемлекеті) |
(دولة قطر) |
| ||||||
|
.svg)
|
(Кипр Республикасы) |
(Κυπριακής Δημοκρατίας) (Kıbrıs) (Kıbrıs Cumhuriyeti) |
| ||||||
|
|
(Кувейт Мемлекеті) |
(دولة الكويت) |
| ||||||
|
|
(Ливан Республикасы) |
(الجمهورية اللبنانية) |
| ||||||
|
|
(Оман Сұлтандығы) |
(سلطنة عمان) |
| ||||||
|
|
(Сауд Арабия Патшалығы) |
(المملكة العربية السعودية) |
| ||||||
 |
 |
(Сириялық Араб Республикасы) |
(الجمهورية العربية السورية) |
| ||||||
 |
 |
(Түркия Республикасы) |
(Türkiye Cumhuriyeti) |
|
| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
.svg)
|
(Қазақстан Республикасы) |
(Қазақстан Республикасы) |
| ||||||
|
|
(Қырғыз Республикасы) |
(Кыргыз Республикасы) |
| ||||||
|
|
(Тәжікстан Республикасы) |
(Ҷумҳурии Тоҷикистон) |
| ||||||
|
|
(Түрікменстан) |
(Türkmenistan) |
| ||||||
|
|
(Өзбекстан Республикасы) |
(O’zbekiston Respublikasi/Ўзбекистон Республикаси) |
|
| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
(Ауғанстан Ислам Әмірлігі) |
(د افغانستان اسلامي جمهوریت) |
| ||||||
|
|
(Бангладеш Халық Республикасы) |
(গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ) |
| ||||||
|
|
(Бутан Патшалығы) |
(འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་) |
| ||||||
|
|
(Мальдив Республикасы) |
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ) |
| ||||||
|
|
(Непал Федеративтік Демократиялық Республикасы) |
(संघीय गणतन्त्र गणतन्त्र नेपाल) |
| ||||||
|
|
(Пәкістан Ислам Республикасы) |
(اسلامی جمہوریہ پاکستان) |
| ||||||
|
|
(Үндістан Республикасы) |
(भारत गणराज्य) |
| ||||||
|
|
(Шри-Ланка Демократиялық Социалистік Республикасы) |
(இலங்கை சனநாயக சோசலிசக் குடியரசு/ශ්රී ලංකා ප්රජාතාන්ත්රික සමාජවාදී ජනරජය) |
Коломбо (де-факто) |
|
| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
(Қытай Халық Республикасы) |
(中华人民共和国) |
.svg)
| ||||||
|
|
(Корей Халық Демократиялық Республикасы) |
(조선민주주의인민공화국) |
.svg)
| ||||||
|
|
(Корея Республикасы) |
(대한민국) |
| ||||||
|
|
(Моңғолия) |
| |||||||
|
|
(Жапония) |
(日本国) |
|
| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
(Ресей Федерациясы) |
(Российская Федерация) |
_-_Crimea_disputed.svg)
|
| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
(Бруней-Даруссалам мемлекеті) |
(Negara Brunei Darussalam) |
| ||||||
|
|
(Вьетнам Социалистік Республикасы) |
(Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam) |
| ||||||
|
|
(Индонезия Республикасы) |
(Republik Indonesia) |
| ||||||
|
|
(Камбоджа Патшалығы) |
(ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា) |
| ||||||
|
|
(Лаос Халықтық Демократиялық Республикасы ) |
(ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ) |
| ||||||
|
|
(Малайзия) |
| |||||||
|
|
(Мьянма Одағының Республикасы) |
(ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်) |
| ||||||
|
|
(Сингапур Республикасы) |
(Republik Singapura) |
Малай тілі, Тамил тілі |
| |||||
|
|
(Тайланд Патшалығы) |
(ราชอาณาจักรไทย) |
| ||||||
|
|
(Шығыс Тимор Демократиялық Республикасы) |
(Repúblika Demokrátika Timor-Leste) |
| ||||||
|
|
(Филиппин Республикасы) |
(Republika ng Pilipinas) |
|
Шектеулі, бірақ елеулі халықаралық мойындауы бар мемлекеттер
өңдеу| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Аумақты талап ететін мемлекет Мәртебесі |
Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
(Қытай Республикасы) |
臺灣 (中華民國) |
БҰҰ-ға мүше 11 мемлекет мойындады. |
| |||||
|
|
(Палестина Мемлекеті) |
فلسطين (دولة فلسطين) |
БҰҰ-ға мүше 144 мемлекет мойындады. |
|
Халықаралық мойындауы аз немесе мүлдем жоқ мемлекеттер
өңдеу| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Аумақты талап ететін мемлекет Мәртебесі |
Жер аумағы, км² | Халық тығыздығы | Халқы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
 |
(Абхазия Республикасы) |
(Аҧсны Аҳәынҭқарра) |
БҰҰ-ға мүше 5 мемлекет мойындады. |
| |||||
 |
 |
(Оңтүстік Осетия Республикасы) |
(Хуссар Ирыстон) |
БҰҰ-ға мүше 5 мемлекет мойындады. |
| |||||
 |
 |
(Солтүстік Кипр Түрік Республикасы) |
(Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) |
Тек Түркия мойындады |
|
Тәуелді аймақтар
өңдеу| Байрақ | Елтаңба | Атауы (Қазақша атауы) |
Өзіндік атауы (Ресми атауы) |
Елорда | Тіл | Валюта | Мемлекет | Жер аумағы, км² | Халқы | Халық тығыздығы | Карта |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.svg)
|
.svg)
|
| |||||||||
|
|
香港特别行政区, пиньинь: Xiānggǎng Tèbié Xíngzhèngqū ағылш. Hong Kong Special Administrative Region |
_(%2Ball_claims_hatched).svg)
| ||||||||
|
|
порт. Região Administrativa Especial de Macau |
| ||||||||
_Islands.svg){kind=small}
|
|
Cocos Islands | 
| ||||||||
|
|
Territory of Christmas Island | 
| ||||||||
|
|
.svg)
|
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Europe | Facts, Land, People, & Economy (ағыл.).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 9 маусым 2024.
- ↑ Europe Map / Map of Europe - Facts, Geography, History of Europe - Worldatlas.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 9 маусым 2024.
- ↑ worldatlas., The Middle East The Middle East. — «As a point-of-interest, Armenia and Azerbaijan have long been associated with the Middle East, but in recent years, some sources now consider them to be more closely aligned with Europe based on their modern economic and political trends. We have moved in that direction, and the same applies for the island country of Cyprus, as it does for Georgia, the former Russian republic.» Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 қазан 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 9 маусым 2024.
- ↑ Абхазия мен Оңтүстік Осетия халқын есептемегенде
- ↑ * Біріккен Ұлттар Ұйымының бірнеше қарарларына сәйкес, атап айтқанда, 1947 жылғы 29 қарашадағы № 181 (II) БҰҰ қарарына (палестиналық еврейлер қабылдаған және Араб мемлекеттері лигасы (LAS) және палестиналық арабтар қабылдамаған) және (БҰҰ Араб лигасы елдері қарсы дауыс берді. резолюцияға сәйкес, Израиль ол кезде БҰҰ-ның мүшесі емес еді), Иерусалимнің мәртебесі халықаралық басқарудағы аумақ ретінде бекітілді.
- Араб-израиль соғысының (1947-1949) нәтижесінде Иерусалим Трансиордания (Шығыс Иерусалим) мен Израиль (оның батыс бөлігі) арасында бөлінді. Израиль 1949 жылы Иерусалимді өзінің астанасы деп жариялады, ал Трансиордания 1950 жылы Шығыс Иерусалимді Батыс жағалауға біржақты түрде қосып, оны екінші астанасы деп жариялады.
- 1967 жылы, алты күндік соғыстан кейін Израиль Шығыс Иерусалимді аннексиялады және оны Батыс бөлігімен бір муниципалды құрылымға біріктірді, бірақ бұл біріктіруді БҰҰ мойындамады (БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің 478 қарары). Израильмен дипломатиялық қатынасы бар барлық елдердің елшіліктері Иерусалимнен тыс жерде, негізінен Тель-Авивте орналасқан.
- ↑ 1949 жылғы соғысының нәтижесінде құрылған Израильдің егемендік аумағы. Осы шекараларда Израильді көптеген мемлекеттер мен БҰҰ мойындайды
- ↑ Кейінірек Израильдің егемендігі, соның ішінде Шығыс Иерусалим мен Голан шыңдары тараған аумақ. Бұл сан Израильдің ресми құжаттарында қолданылады, бірақ БҰҰ аннексиясын мойындамауына байланысты халықаралық құжаттарда қолданылмайды